Το νομοσχέδιο για τις ρυθμίσεις των στεγαστικών δανείων των νοικοκυριών, που αποτελεί και προγραμματική δέσμευση της κυβέρνησης, θα δίνει περίοδο χάριτος τεσσάρων ετών (48 δόσεις) για δανειολήπτες που έχουν υποστεί την τελευταία τριετία μείωση των εισοδημάτων τους. Στη διάρκεια της περιόδου αυτής όσοι ενταχθούν θα μπορούν να πληρώνουν μηναία δόση, που θα αντιστοιχεί στο 30% των καθαρών εισοδημάτων τους, με χαμηλό επιτόκιο, ενώ σε περίπτωση επιδείνωσης των οικονομικών τους η δόση τους θα αναπροσαρμόζεται στα νέα εισοδήματα χωρίς να αλλάζει αυτό το ποσοστό. Μάλιστα οι άνεργοι χωρίς εισοδήματα δεν θα καταβάλλουν ούτε τους τόκους την περίοδο των τεσσάρων ετών.
ΕΠΙΣΦΑΛΕΙΕΣ. Σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών, τη χρονιά που πέρασε οι επισφάλειες από στεγαστικά δάνεια αυξήθηκαν στο 20%, ενώ 9 στις 10 αιτήσεις από αυτές που ήδη λαμβάνουν οι τράπεζες αφορούν αιτήματα αναχρηματοδότησης δανείων, για τα οποία οι κάτοχοί τους, εξαιτίας της μείωσης των εισοδημάτων τους, δεν είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν. Μάλιστα την τελευταία διετία οι τράπεζες προχώρησαν σε ρυθμίσεις περισσότερων των 850.000 δανείων, την ίδια ώρα που 1 στα 5 δάνεια είναι πλέον «κόκκινο».
Τις επόμενες ημέρες η ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης θα αποστείλει το σχέδιο νόμου την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και έως το τέλος Μαΐου αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι διαδικασίες ώστε το νομοσχέδιο να έχει ψηφιστεί από τη Βουλή και να ξεκινήσει η εφαρμογή του. Από τις έως τώρα πληροφορίες η ηγεσία τους υπουργείου Ανάπτυξης κατάφερε να μην παρεκκλίνει σημαντικά από τις αρχικές εξαγγελίες που είχε κάνει τον περασμένο Δεκέμβριο, κάμπτοντας σε πολλά σημεία της αντιρρήσεις της τρόικας.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Ανάπτυξης, στις ρυθμίσεις για τα ενυπόθηκα ενήμερα δάνεια (δηλαδή τα στεγαστικά που δεν βρίσκονται σε καθυστέρηση άνω των 90 ημερών) θα μπορούν να ενταχθούν δανειολήπτες με οικογενειακό εισόδημα κάτω των 35.000 ευρώ. Αρχικά το εισοδηματικό κριτήριο ήταν τα 25.000 ευρώ, ωστόσο μετά τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα αποφασίστηκε η διεύρυνση του κριτηρίου ώστε να μπορούν να αξιοποιήσουν τις ρυθμίσεις περισσότερα νοικοκυριά. Η ένταξη στη ρύθμιση θα αφορά πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας 180.000 ευρώ, και για πολύτεκνους 200.000 ευρώ.
Στις προϋποθέσεις θα υπάρχει επίσης αξιολόγηση της συνολικής περιουσιακής κατάστασης του δανειολήπτη η οποία, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν θα πρέπει να ξεπερνά (κινητή και ακίνητη) τις 300.000 ευρώ, ενώ το ανεξόφλητο ποσό του δανείου δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερο από το 5πλάσιο των εισοδημάτων του δανειολήπτη.
Απαραίτητο για την ένταξη στις ρυθμίσεις θα είναι ακόμη ο δανειολήπτης να έχει υποστεί μείωση των εισοδημάτων του κατά 35% εξαιτίας της κρίσης σε σχέση με το 2010. Μάλιστα θα προβλέπονται διαφορετικά επίπεδα-κλιμάκια, ανάλογα με το εισόδημά του, ενώ για τον υπολογισμό της μηνιαίας δόσης, η οποία δεν θα ξεπερνά το 30% του εισοδήματος, θα λαμβάνεται υπόψη το καθαρό εισόδημα.
Η περίοδος χάριτος θα είναι τετραετούς διάρκειας (48 μήνες) με τοκοχρεολυτική δόση, δηλαδή επιτόκιο το οποίο υπολογίζεται ότι θα είναι στο 1,5% συν ένα μικρό μέρος του κεφαλαίου.
Εάν το εισόδημα του δανειολήπτη αυξηθεί στη διάρκεια της τετραετούς περιόδου χάριτος, υποχρεούται σε διάστημα ενός μηνός να το γνωστοποιήσει στην τράπεζα, ενώ μία φορά τον χρόνο η τράπεζα με την οποία θα έχει επέλθει η ρύθμιση θα έχει το δικαίωμα να καλεί τον δανειολήπτη για έλεγχο του εισοδήματος και των περιουσιακών στοιχείων του.
Οσον αφορά τους ανέργους, αλλά και άλλες ευπαθείς ομάδες που αδυνατούν να πληρώσουν, π.χ. βαριά ασθενούντες, προβλέπεται ότι η δόση θα είναι μηδενική εφόσον δεν υπάρχει εισόδημα, ενώ η κεφαλαιοποίηση των τόκων αυτής της τετραετούς περιόδου θα γίνεται με το χαμηλό επιτόκιο (1,5%) και όχι με το επιτόκιο της αρχικής σύμβασης του δανείου.
Η συμβατική διάρκεια του δανείου που μπαίνει στη ρύθμιση θα παρατείνεται ισόχρονα με την περίοδο χάριτος και η εξόφλησή του μετά το πέρας αυτής της περιόδου θα συνεχίζεται με τους αρχικούς όρους της σύμβασης του δανείου.
Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΤΣΕΛΗ. Τέλος, αλλαγές αναμένεται να ανακοινωθούν και στον νόμο για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, γνωστό ως νόμο Κατσέλη. Οι αλλαγές θα αφορούν τη διαδικασία για την ένταξη στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα βελτιώνεται η αποτελεσματικότητα του εξωδικαστικού συμβιβασμού με πρόβλεψη ότι θα αρκεί η συμφωνία των πιστωτών που εκπροσωπούν το 51% των απαιτήσεων της οφειλής (όχι η πλήρης ομοφωνία, 100%, που απαιτείτο μέχρι σήμερα). Επίσης θα προβλέπεται ρύθμιση για καταβολή δόσης από την υποβολή της αίτησης υπαγωγής στη ρύθμιση, χωρίς καθυστερήσεις εξαιτίας της εκκρεμοδικίας. Το καταβληθέν ποσό θα συμψηφίζεται με τη ρύθμιση που τελικώς θα αποφασίσει το δικαστήριο. Η ελάχιστη καταβολή θα ορίζεται στο 10% της τρέχουσας δόσης, με ελάχιστο ποσό καταβολής τα 40 ευρώ μηνιαίως.