Αναζήτηση
Τίποτα σε αυτή τη συνηθισμένη -για τα πρότυπα του Λουξεμβούργου- μονοκατοικία δεν μαρτυρά ότι αποτελεί την έδρα δύο εταιρειών που σχετίζονται με μερικούς από τους υψηλότερους τζίρους στην Ελλάδα. Στην κυριολεξία τίποτα: οι επωνυμίες τους δεν αναγράφονται ούτε στο κουδούνι ούτε στο χρυσαφί γραμματοκιβώτιο δίπλα ακριβώς από την είσοδο. Το μόνο που μαρτυρά ότι στην συγκεκριμένη διεύθυνση εδρεύουν οι αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ Boval και Kar-Tess Holding, μέτοχοι της Coca Cola 3E, είναι ένα φύλλο της εφημερίδας της κυβέρνησης του Μεγάλου Δουκάτου. Και οι δύο εταιρείες είχαν προσεγγίσει τις αρχές του Λουξεμβούργου με μία προτεινόμενη φορολογική συμφωνία που ενέπλεκε συνολικά 159 εκατομμύρια ευρώ. Η συγκεκριμένη συμφωνία, η οποία συντάχθηκε για λογαριασμό των Boval και Kar-Tess από την PricewaterhouseCoopers Λουξεμβούργου έλαβε έγκριση την ίδια ημέρα που υποβλήθηκε και ήταν ανάμεσα στις εκατοντάδες που διέρρευσαν στο ICIJ.
Ηταν Δεκέμβριος του 2010 όταν το Λουξεμβούργο, έπειτα από επανειλημμένες πιέσεις των ευρωπαίων εταίρων του, αναγκάστηκε να καταργήσει ολοκληρωτικά έναν νόμο που επέτρεπε σε εταιρείες holding την απαλλαγή από τον φόρο εισοδήματος και την φορολόγηση των κεφαλαιακών κερδών. Οι πιέσεις είχαν αρχίσει αρκετά χρόνια πριν, καθώς υπήρχαν σοβαρά θέματα ανταγωνισμού για τις εταιρείες εκείνες που δεν μπορούσαν να απολαμβάνουν τα ίδια προνόμια σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και οι οποίες φορολογούνταν. Μάλιστα είχε αναφερθεί ότι η μη φορολόγηση των εισοδημάτων και των κερδών θα θεωρηθεί «παράνομη κρατική ενίσχυση».
Ο συγκεκριμένος νόμος – ή «καθεστώς», όπως το είχαν ονομάσει – άρχισε να εφαρμόζεται το 1929 και σύμφωνα με ειδικούς σε διεθνή φορολογικά ζητήματα σηματοδοτούσε την γέννηση ενός «offshore κέντρου» στην καρδιά της Ευρώπης. Κατά την διάρκεια των επόμενων δεκαετιών χιλιάδες εταιρείες holding – συμμετοχών επί το ελληνικότερον- θα προτιμούσαν ως έδρα τους το Μεγάλο Δουκάτο για να υπαχθούν στον νόμο 1929 και να γλιτώσουν φόρους. Ανάμεσά τους η Boval και η Kar-Tess, από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 και του ’80 αντίστοιχα, οι οποίες εμφανίζονται ως μέτοχοι της Coca Cola 3E. Λίγο πριν την Boval ιδρύθηκε και η λογιστική εταιρεία στο κέντρο της μεγαλύτερης διαρροής φορολογικών συμφωνιών στην ιστορία, η Price Waterhouse όπως ήταν η πρώτη επωνυμία της, με έδρα το Λουξεμβούργο. Η φήμη του Μεγάλου Δουκάτου ως παράδεισος για την διανομή μερισμάτων χωρίς φορολογικά βάρη απόκτησε γερές βάσεις στα τέλη της δεκαετίας του 1980, μόλις ανέλαβε τη θέση του υπουργού Οικονομικών ο σημερινός Πρόεδρος της Κομισιόν κ. Ζαν Κλοντ Γιουνκέρ. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990, και ενώ το ΜεγάλοΔουκάτο ανέβαινε όλο και πιο ψηλά στις θέσεις των προορισμών για φορολογικούς σκοπούς, ο Γιουνκέρ έγινε πρωθυπουργός. Παράλληλα θα κρατούσε και το υπουργείο Οικονομικών για μία 20ετία.
Το ότι το «καθεστώς 1929» θα έφτανε στο τέλος του τον Δεκέμβριο του 2010 ήταν γνωστό χρόνια πριν. Hδη από το 2006 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αποκηρύξει τις φοροαπαλλαγές που παρείχε ως «μη σύννομες».
Το περιθώριο των τεσσάρων χρόνων θεωρήθηκε αρκετό ώστε οι εταιρείες και τα διοικητικά τους συμβούλια να καταφέρουν να επιλέξουν σε ποια μορφή τους συμφέρει να μεταπηδήσουν και τι κινήσεις θα κάνουν πριν λήξει η προθεσμία και αναγκαστικά πλέον φορολογηθούν πλήρως.
«ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΣΥΜΦΩΝΙΕΣ». Έτσι ξεκίνησε ένας αγώνας δρόμου για να βρεθεί λύση για τους φόρους που θα έρχονταν αν δεν άλλαζαν μορφή ή δομή, από την στιγμή που συνδέονταν με άλλα σχήματα εκτός της λουξεμβουργιανής επικράτειας. Όπως και άλλες εταιρείες, η Kar-Tess και η Boval επέλεξαν την οδό της «φορολογικής συμφωνίας» με τις αρχές του Λουξεμβούργου. Η συγκεκριμένη ήταν ανάμεσα στις 1028 συμφωνίες –ή «προληπτικές φορολογικές αποφάσεις», όπως είναι η επίσημη ονομασία τους- που διέρρευσαν στο ICIJ.
Τέτοιου είδους συμφωνίες για την περίοδο 2010-2012 έχει ζητήσει να λάβει η Κομισιόν από τις φορολογικές αρχές του Μεγάλου Δουκάτου, το οποίο αρνήθηκε πεισματικά να τις δώσει προσφεύγοντας φέτος τον Απρίλιο στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο κατά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή με την Kar-Tess και την Boval πραγματοποιήθηκε ενάμισι χρόνο πριν από την κατάργηση του «καθεστώτος 1929», τον Ιούλιο του 2009. Στο διευθυντήριο της Kar-Tess τότε εμφανίζονταν οι επιχειρηματίες Γιώργος Δαυίδ και Αναστάσιος Λεβέντης που δήλωναν ως έδρα το Λάγος της Νιγηρίας, καθώς και δύο δικηγόροι εκ Ζυρίχης. Οι δύο επιχειρηματίες εντοπίζονταν τότε και στην διεύθυνση της Boval, μαζί με άλλους δικηγόρους από Ζυρίχη και Λουξεμβούργο. Οι ίδιοι είχαν οριστεί από την Kar-Tess στο ΔΣ της Coca Cola 3E.
Πηγές από την Γενική Διεύθυνση Φορολόγησης και Τελωνειακής Ενωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρουν ότι εταιρείες οι οποίες θεωρούνται «βιτρίνες», ή «θυρίδες», παρεμβάλλονται ανάμεσα σε άλλες εταιρείες με μόνο σκοπό την φορολογική ελάφρυνση, θα μπορούσαν να αγνοηθούν και η φορολόγηση να εφαρμοστεί ωσάν οι εταιρείες να συνδέονται απευθείας μεταξύ τους. Σαν να έχουν δηλαδή απευθείας σχέση.
Μπορεί η Coca Cola 3E να μετέφερε την φορολογική έδρα της από την Ελλάδα στην Ελβετία πριν από δύο χρόνια, όμως η έδρα των Boval καιKar-Tess, των μετόχων της στο Λουξεμβούργο, παραμένει σταθερή. Βρίσκεται στο ίδιο μέρος από τα τέλη της δεκαετίας του 1990: σε μία οικιστική περιοχή στην «κόψη» του ρέματος του ποταμού Πετρούς, σε έναν δρόμο με ήπια κυκλοφορία και ήσυχες, προσεγμένες μονοκατοικίες προς την πλευρά του ρέματος που βλέπουν μόνο πράσινο και μεσαιωνικά κτίρια. Στον ίδιο δρόμο βρίσκονται πρεσβείες, και ακριβά διαμερίσματα – είναι κάτι σαν έναν «πολυτελή» περιφερειακό της μικρής ευρωπαϊκής πρωτεύουσας που κατεβαίνει από το κέντρο προς τον σταθμό του τρένου. Το θέαμα δεν είναι το ίδιο με αυτό στο κέντρο της πόλης όπου συναντάται το φαινόμενο 200 εταιρίες να μοιράζονται το ίδιο γραμματοκιβώτιο. Εδώ βλέπει κανείς στην ίδια ταχυδρομική θυρίδα 2, το πολύ 5 εταιρίες. Στην περίπτωση της έδρας της Boval και της Kar-Tess, στο χρυσαφί γραμματοκιβώτιο αναγράφονται τα ονόματα δύο άλλων εταιρειών οι οποίες δεν αναφέρονται στην φορολογική συμφωνία που διέρρευσε στο ICIJ.
Στην συμφωνία των Boval και Kar-Tess με τις φορολογικές αρχές του Μεγάλου Δουκάτου, που αποκτήθηκε από το ICIJ, αναφέρονται με λεπτομέρειες τα βήματα για την μεταφορά 60 εκατομμυρίων ευρώ στο Λουξεμβούργο αρχικά και άλλων 100 εκατομμυρίων σε δεύτερη φάση προς τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους, σε εταιρεία μέτοχο της Boval, χωρίς να παρακρατηθούν φόροι. Ήδη από τον Μάιο του 2009 η Γενική Συνέλευση της Kar-Tess και της Boval είχε λάβει απόφαση ότι «παραιτούνται» των προνομίων του «καθεστώτος 1929» και ότι θα μετατραπούν σε εταιρείες πλήρους φορολόγησης. Βάσει κανονισμών του Λουξεμβούργου οι φοροαπαλλαγές θα μπορούσαν να συνεχιστούν για χρονικό διάστημα 12 μηνών. Εκείνη την περίοδο η Kar-Tess κατείχε το 29,5% των μετοχών της Coca Cola 3E και η Boval το 93% των μετοχών της Kar-Tess.
Το πρώτο βήμα στην συμφωνία που υποβλήθηκε στις αρχές του Λουξεμβούργου στις 20 Ιουλίου 2009, δύο μήνες μετά την απόφαση της γενικής συνέλευσης για την κατάργηση των φορολογικών προνομίων που απέρρεαν από το καθεστώς 1929, ήταν το εξής: «Πριν από την μετατροπή τους σε πλήρως φορολογήσιμες εταιρείες η Kar-Tess θα διανέμει στην Boval περίπου 59 εκατομμύρια ευρώ», αναφερόταν και επισημαινόταν ότι το συγκεκριμένο μέρισμα θα πληρωθεί από χρήματα που έλαβε η Kar-Tess απευθείας από την Coca Cola 3E με έδρα τότε στην Ελλάδα.
Βάσει της συμφωνίας αποφυγής διπλής φορολόγησης μεταξύ Ελλάδας-Λουξεμβούργου τα χρήματα αυτά ως μερίσματα θα έπρεπε να φορολογηθούν στο Λουξεμβούργο και όχι στην χώρα μας. Όμως, λόγω της συνέχισης ισχύος του «καθεστώτος 1929» δεν προβλεπόταν φόρος παρακράτησης στο Μεγάλο Δουκάτο.
Στην συνέχεια σύμφωνα με το σχέδιο η Boval διανέμει περίπου 100 εκατομμύρια ευρώ στην μέτοχό της Lavonos με έδρα τις Βρετανικές Παρθένους Νήσους. «Η υποχρέωση των 100 εκατομμυρίων ευρώ της Boval προς τον μέτοχό της από την διανομή μερισμάτων, θα διευθετηθεί μέσω εντόκου δανείου που παρέχεται από την Lavonos», επισημαίνεται στην εγκεκριμένη από τις αρχές του Λουξεμβούργου συμφωνία.
Αν το συγκεκριμένο ποσό διανεμόταν από την εταιρεία του Μεγάλου Δουκάτου προς την εταιρεία των Βρετανικών Παρθένων Νήσων απευθείας, θα έπρεπε να παρακρατηθεί φόρος στο Λουξεμβούργο, καθώς δεν υπάρχει συμφωνία αποφυγής διπλής φορολόγησης μεταξύ των δύο χωρών. Όμως, τα χρήματα όπως φαίνεται στο σχέδιο θα περνούσαν στην Lavonos μέσω των τόκων του δανείου και έτσι δεν θα εμφανίζονταν ως μέρισμα το οποίο φορολογείται όταν διανέμεται στον φορολογικό παράδεισο της Καραϊβικής.
Επιπλέον, αν δεν ίσχυε το «καθεστώς 1929» ο παρακρατηθείς φόρος για τα 59 εκατομμύρια που μεταφέρθηκαν στην Kar-Tess από την Coca Cola 3E θα ανερχόταν στο 15%. Ενώ αν όδευαν απευθείας από την Ελλάδα στις Βρετανικές Παρθένους Νήσους ο συντελεστής του φόρου παρακράτησης θα ανέβαινε στο 20%, και πάλι λόγω έλλειψης συμφωνίας αποφυγής διπλής φορολόγησης με τον φορολογικό παράδεισο της Καραϊβικής.
Ως επόμενο βήμα στην συμφωνία που υποβλήθηκε τον Ιούλιο του 2009 αναφερόταν η απόφαση «παραίτησης» της γενικής συνέλευσης των Kar-Tess και Boval από τα προνόμια του «καθεστώτος 1929», ενώ ως τρίτο βήμα, μετά την μετατροπή των εταιρειών σε πλήρως φορολογήσιμες, η δημιουργία μίας νέας Boval Ltd στην Κύπρο και η μεταφορά των μετοχών της Boval Λουξεμβούργου σε αυτήν. Στην συμφωνία αναφερόταν επίσης ότι οι διανομές μερισμάτων στην κυπριακή Boval Ltd από εκείνο το σημείο και μετά θα απαλλάσσονταν από την παρακράτηση φόρου.
Στην ίδια μονοκατοικία βρίσκεται η Sofinex, μία εταιρεία που αναλαμβάνει την σύσταση και την διαχείριση άλλων εταιρειών και εξειδικεύεται σε υπηρεσίες και συμβουλές φορολογικού περιεχομένου. «Στόχος μας είναι να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις και αυτούς που λαμβάνουν τις αποφάσεις με… λύσεις “κομμένες και ραμμένες στις ανάγκες τους” για τη βελτιστοποίηση της επαγγελματικής και οικονομικής ανάπτυξης των οργανισμών τους», αναφέρεται στις ιστοσελίδες που διαφημίζουν τις υπηρεσίες της Sofinex, η οποία υπογράφει οικονομικές καταστάσεις της Boval και της Kar-Tess το 2009, οπότε και εγκρίθηκε η συμφωνία που διέρρευσε στο ICIJ.
Κατά την επίσκεψή τους στο Λουξεμβούργο στις αρχές Σεπτεμβρίου τα «NEA» χτύπησαν το κουδούνι της μονοκατοικίας με σκοπό νααναζητήσουν τους αρμόδιους των εταιρειών και να συνομιλήσουν για τα ευρήματα της έρευνας. Δεν υπήρξε κάποια απάντηση.
