Το χρυσό τρικ με τα φάρμακα

Ταλέντο ισορροπίας σε ένα τεντωμένο σκοινί υψηλών τζίρων και συμφερόντων επιδεικνύει η ηγεσία του υπουργείου Υγείας. Βαφτίζοντας 216 σκευάσματα από ΜΗΣΥΦΑ (μη συνταγογραφούμενα και μη αποζημιούμενα από τα ασφαλιστικά ταμεία) σε ΓΕΔΙΦΑ (γενικής διάθεσης φάρμακα), ανοίγει τον δρόμο πώλησής τους (και) από τα σουπερμάρκετ, ξαναγράφοντας τον χάρτη των κερδών.

Μερίδιο από τη χρυσή πίτα διασφαλίζει όμως και το κράτος: με την έξοδο από τα φαρμακεία μιας σειράς φαρμακευτικών προϊόντων ευρείας χρήσεως –όπως είναι τα παυσίπονα, τα αντιόξινα σκευάσματα (για την αντιμετώπιση της καούρας), τα υπακτικά (για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας), τα κολλύρια, οι αναλγητικές κρέμες, τα αντικνησμώδη και τα αντιπυρετικά –αυξάνεται αυτόματα και ο ΦΠΑ από 6% σε 23%.

Ο τζίρος των ΜΗΣΥΦΑ, σκευασμάτων γνωστών και ως OTC (over the counter), ξεπερνά τα 73 δισ. ευρώ ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο. Δυναμική είναι η παρουσία τους και στη χώρα μας, αποτελώντας έναν μικρό θησαυρό.

Είναι ενδεικτικό ότι ο συνολικός τους τζίρος το 2015 άγγιξε τα 406,9 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση στις πωλήσεις ύψους 12,6% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά.

Μπεστ σέλερ αναδεικνύονται, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της IMS Hellas, τα αναλγητικά δεδομένου ότι οι Ελληνες αγόρασαν σε διάστημα 12 μηνών 38,9 εκατ. συσκευασίες. Οσο για τον συνολικό τζίρο των εταιρειών που τα παράγουν και τα διακινούν, σκαρφάλωσε στα 77,8 εκατ. ευρώ το 2015, όταν το 2013 δεν ξεπερνούσε τα 59 εκατ.

Τα αντιβηχικά (συμπεριλαμβανομένων και λοιπών σκευασμάτων που καταπραΰνουν τα αναπνευστικά προβλήματα) έρχονται δεύτερα σε κατανάλωση: πέρυσι δαπανήθηκαν για την αγορά τους 80,2 εκατ. ευρώ, με τους Ελληνες να αγοράζουν συνολικά 22,9 εκατ. προϊόντα της συγκεκριμένης κατηγορίας.

Συνολικά, η λίστα των ΜΗΣΥΦΑ στη χώρα μας αριθμεί 1.582 σκευάσματα, από αυτά όμως μόνο τα 216 μεταφέρονται αρχικά στη νέα λίστα των ΓΕΔΙΦΑ. Συνεπώς, όπως σημειώνει σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Υγείας, «το ποσοστό των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων που θα μπορούν να διατίθενται και εκτός φαρμακείων δεν ξεπερνά το 13%».

Με τη σημείωση αυτή, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας υπεραμύνεται των χειρισμών της, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι «το μικρό και μεσαίο φαρμακείο δοκιμάζεται σήμερα από τις σωρευτικές αλλαγές στη φαρμακευτική πολιτική».

Απώλειες για τον κλάδο. Για τους φαρμακοποιούς πάλι, οι οποίοι τα τελευταία χρόνια μετρούν σημαντικές απώλειες στα έσοδά τους, η αποκλειστική πώληση του 87% των ΜΗΣΥΦΑ από τα φαρμακεία δεν αποτελεί παρηγοριά.

Και αυτό διότι στα ράφια των σουπερμάρκετ θα φτάσουν εκείνα τα φαρμακευτικά προϊόντα που καταγράφουν τη μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία. Ετσι, μοιραία, κόβεται η (οικονομική) ανάσα του κλάδου, καθώς τα ΜΗΣΥΦΑ φέρνουν ζεστό (χωρίς καθυστερήσεις από τον ΕΟΠΥΥ) χρήμα στα ταμεία τους.

«Χάνουμε ύλη και άρα κέρδος σε μια δύσκολη εποχή για τον κλάδο. Την παίρνουν από εμάς και τη δίνουν στα σουπερμάρκετ. Για ποιο λόγο;» διερωτάται ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου (ΠΦΣ) Κωνσταντίνος Λουράντος.

Και προσθέτει ότι «το μέτρο αυτό δεν ελήφθη με στόχο την ευκολότερη πρόσβαση των πολιτών στα σημεία πώλησης, δεδομένου ότι στη χώρα μας λειτουργούν περίπου 10.000 φαρμακεία».

Τα σουπερμάρκετ. Από την άλλη, οι ιδιοκτήτες των σουπερμάρκετ έβλεπαν θετικά την εξέλιξη αυτή, δηλώνοντας δυσαρεστημένοι εξαιτίας της καθυστέρησής της. Οπως επισημαίνουν στελέχη του χώρου, η χαμηλή κίνηση των βιταμινών και του βρεφικού γάλακτος από τα ράφια τους δεν τους έχει αποκαρδιώσει. «Το παράδειγμα της Αμερικής δείχνει ότι οι βιταμίνες και τα συμπληρώματα διατροφής είναι προϊόντα που απευθύνονται σε συγκεκριμένο κοινό. Αντίθετα, πιο διαδεδομένα σκευάσματα, όπως είναι τα παυσίπονα για παράδειγμα, τα αγοράζουν όλοι».

Υπό το πρίσμα αυτό, οι λιανέμποροι δείχνουν (παραδοσιακά) ενδιαφέρον στο άνοιγμα της γκάμας των προϊόντων που εμπορεύονται, αντιμετωπίζοντας τις προκλήσεις αυτές ως ευκαιρίες για αύξηση εσόδων.

Φωτιά στις τιμές. Εν τω μεταξύ, ο Κωνσταντίνος Λουράντος καταγγέλλει στα «ΝΕΑ» ότι ήδη οι τιμές των ΜΗΣΥΦΑ που απελευθερώνονται έχουν πάρει φωτιά. «Τις τελευταίες ημέρες καταφθάνουν στο φαρμακείο σκευάσματα χωρίς κουπόνι και μικρότερης δοσολογίας, παρά ταύτα η τιμή τους αυξάνεται έως και 80%.

Την επιβάρυνση αυτή θα την επωμιστούν οι Ελληνες –οι οποίοι εξαπατήθηκαν -, με τις εταιρείες και τους λιανεμπόρους να μετρούν κερδοφορίες» σημειώνει.