Στο φως το πλοίο του Φαραώ

Μάχη με τον χρόνο δίνουν οι αρχαιολόγοι με στόχο τη διάσωση ενός από τα πιο σημαντικά αρχαιολογικά αιγυπτιακά ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα. Πρόκειται για ένα ξύλινο πλοίο θαμμένο δίπλα στην Μεγάλη Πυραμίδα της Γκίζας για 4.500 χρόνια. Την προηγούμενη εβδομάδα, οι αρχαιολόγοι ξεκίνησαν την επίπονη διαδικασία μεταφοράς των πρώτων δέκα κομματιών του ελπίζοντας πως θα την ολοκληρώσουν σε διάστημα από δύο έως και πέντε χρόνια ώστε να αποπειραθούν στη συνέχεια να το ανακατασκευάσουν από την αρχή.

Ομως ο χρόνος δεν είναι με το μέρος τους. Το συγκεκριμένο σκαρί κείτονταν στη βάση της Μεγάλης Πυραμίδας της Γκίζας για χιλιάδες χρόνια ώς τη στιγμή που μια ερευνητική ομάδα το 1987 τρύπησε έναν βράχο πάνω από το σημείο όπου βρίσκεται το πλοίο και τοποθέτησε μια μικροσκοπική κάμερα αναζητώντας αρχαιολογικά υπολείμματα. Η επιχείρηση αυτή οδήγησε στην επιδείνωση της κατάστασης του εύθραυστου πλοίου καθώς από τη διάτρηση του βράχου διείσδυσε νερό αλλά και έντομα τα οποία ενδεχομένως να συνέβαλαν στη διάβρωσή του. Ενα παρόμοιο πλοίο είχε ανακαλυφθεί το 1954 στη νότια πλευρά της Μεγάλης Πυραμίδας ενώ το συγκεκριμένο βρίσκεται στη δυτική πλευρά. Οι αρχαιολόγοι υποστηρίζουν ότι τα δύο πλοία θάφτηκαν αποσυναρμολογημένα σε κομμάτια γύρω στο 2500 π.Χ. Το πρώτο ανακατασκευάστηκε το 1987 και εκτίθεται σε μουσείο δίπλα στις Πυραμίδες. Ο Αντριου Μπέταμ, αρχαιολόγος του Βρετανικού Μουσείου, υποστηρίζει στους «Τάιμς» του Λονδίνου ότι «το πρώτο πλοίο βρισκόταν σε ένα από τα υπόγεια δώματα που είχαν σμιλευτεί σ’ έναν βράχο, όπου η υγρασία και η θερμοκρασία παρέμεναν σχετικά σταθερές». Στην περίπτωση του δεύτερου πλοίου όμως, η κατάσταση είναι πιο πολύπλοκη καθώς υπήρχε διαρκώς διαρροή νερού. «Γι’ αυτό οι αρχαιολόγοι δίνουν μάχη με τον χρόνο», υπογράμμισε ο Βρετανός. Εφόσον τελικά οι επιστήμονες μπορέσουν να φέρουν στην επιφάνεια και να αποκαταστήσουν και το δεύτερο σκαρί, ενδέχεται να κατανοήσουν καλύτερα τον σκοπό της κατασκευής τους. Ο Μπέταμ εικάζει πως η χρήση τους ήταν περισσότερο συμβολική καθώς είναι πιθανό να «χρησίμευαν για το ταξίδι των νεκρών φαραώ από τη γη στον ουρανό». Γι’ αυτό και ονομάστηκαν «ηλιακά πλοία των φαραώ».

Το πρώτο πλοίο που βρέθηκε στην Γκίζα είχε κατασκευαστεί από ξύλο κέδρου του Λιβάνου, είχε μήκος μεγαλύτερο των 40 μέτρων και πλάτος 5 μέτρα. Οι αρχαιολόγοι αξιοποιώντας τα 1.200 κομμάτια που ανακάλυψαν στη διάρκεια των ανασκαφών πέτυχαν να το ανακατασκευάσουν σε διάστημα 13 ετών. Στην περίπτωση όμως του δεύτερου πλοίου, ένα τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα ενδέχεται να αποβεί καταστροφικό.