Το χρώμιο είναι ένα μεταλλικό στοιχείο που υπάρχει στη φύση. Ομως, μία από τις μορφές του, το εξασθενές χρώμιο (CrVI), παράγεται από βιομηχανικές διεργασίες και θεωρείται τοξικό και καρκινογόνο.
Η έκθεση των ανθρώπων σε εξασθενές χρώμιο συμβαίνει με την αναπνοή, την τροφή, το νερό ή με άμεση επαφή με το δέρμα. Εχει αποδειχθεί ότι με την εισπνοή ενώσεις εξασθενούς χρωμίου μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του πνεύμονα, νεφρική και ηπατική βλάβη, δερματικό ερεθισμό και έλκος και βλάβη των οφθαλμών.
Ο εντοπισμός εξασθενούς χρωμίου στο νερό πήρε μεγάλες διαστάσεις παγκόσμια και ευαισθητοποίησε τους πολίτες ιδίως με την κινηματογραφική ταινία «Erin Brockovich». Ερευνες που έγιναν σε πειραματόζωα έδειξαν ότι το εξασθενές χρώμιο με κατάποση από το στόμα προκαλεί καρκίνο, κακοήθεις όγκους στη στοματική κοιλότητα και στο λεπτό έντερο, οι οποίοι αυξάνονται με τη δόση χρωμίου.
Υπάρχουν επίπεδα ασφάλειας για την έκθεση σε χρώμιο στο πόσιμο νερό; Πολλά κράτη και Πολιτείες των ΗΠΑ έχουν καθιερώσει το όριο των 50 ppb (μέρη ανά δισεκατομμύριο) συνολικού χρωμίου (δηλαδή, άθροισμα όλων των μορφών χρωμίου, όχι μόνο του εξασθενούς) στο πόσιμο νερό.
Ομως, αυτό που πρέπει να υπογραμμισθεί είναι ότι δεν υπάρχει επιστημονικά έγκυρος τρόπος (τουλάχιστον μέχρι σήμερα) να καθοριστεί όριο ασφαλούς έκθεσης όταν αναφερόμαστε σε καρκινογόνες ουσίες. Μόνο το μηδενικό επίπεδο είναι ασφαλές.
Δεν είναι τυχαίο ότι στο πλαίσιο του Εθνικού Προγράμματος Τοξικολογίας των ΗΠΑ προτρέπονται οι πολίτες να συμβάλλουν στον εντοπισμό εξασθενούς χρωμίου στο περιβάλλον τους (νερό, αέρας και έδαφος) και τα παιδιά να αποφεύγουν να παίζουν σε τέτοιο περιβάλλον.
Ο Κώστας Νικολάου είναι δρ χημικός περιβαλλοντολόγος, διδάσκων Οικολογίας και Κοινωνικής Αλληλέγγυας Οικονομίας στο ΑΠΘ