Αναζήτηση
|
|
«Η προπαγανδιζόμενη ανασυγκρότηση το μόνο που προσφέρει είναι η ένταξη σε
αλλοτριωμένες δομές και πελατειακούς μηχανισμούς εφήμερης αυτοσυντήρησης
γραφειοκρατών υπουργών ή πρωθυπουργών. Δεν αφορά το παρόν, το μέλλον και τις
ανάγκες αναγέννησης της δημοκρατικής παράταξης αλλά και της χώρας, που είναι
διαφορετικές»
πρώην μέλος του Ε.Γ. και νυν μέλος της Κ.Ε. του ΠΑΣΟΚ
Είναι γνωστή η ικανότητα των γραφειοκρατών να αλλοιώνουν και να
καταστρέφουν τις έννοιες και τις λέξεις. Αυτό το γνωρίζουμε όχι μόνο από τις
πολιτικές σπουδές αλλά και από τη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο. Οι
γραφειοκράτες όταν μια λέξη τούς αμφισβητεί, την αρνούνται, την ποινικοποιούν,
την δαιμονοποιούν. Όταν όμως η επιρροή αυτής της λέξης τους απομονώνει, τότε
επιλέγουν την ενσωμάτωσή της. Όχι μόνο την υιοθετούν, αλλά και την εμφανίζουν
ως δική τους. Ορισμένες φορές, για να μην εκτίθενται πολύ, εκφράζουν την ίδια
έννοια με άλλη λέξη.
|
|
ΑΠΟ αυτά τα στάδια πέρασε η σχέση των γραφειοκρατών του ΠΑΣΟΚ με τις λέξεις
της ανασυγκρότησης, αναγέννησης, επανίδρυσης κ.λπ. Έτσι, ύστερα από τόσα
χρόνια, αυτό που πέτυχαν είναι ότι σήμερα κανείς στο ΠΑΣΟΚ, αλλά και στο λαό,
να μην πιστεύει σ’ αυτές τις έννοιες, τις λέξεις και αυτό που εκφράζουν. Εκτός
των άλλων αυτό συνέβη γιατί η διαχρονική του γραφειοκρατία ποτέ δεν παρουσίασε
ένα σοβαρό αλλά και λογικό πολιτικό σχέδιο για την ανασυγκρότηση ή επανίδρυσή
του. Όπως συμβαίνει πάντοτε στην ιστορία με αυτές τις ομάδες, όταν λένε
ανασυγκρότηση, ενότητα, επανίδρυση, εννοούν τη δική τους αυτοσυντήρηση και
αυτοδιατήρηση με οποιοδήποτε κόστος. Άλλες όμως είναι οι ανάγκες οι δικές τους
και άλλες της κοινωνίας και της χώρας. Άλλο η αυτοσυντήρηση μιας
γραφειοκρατίας και άλλο η ιστορία ενός έθνους. Το κόστος ήταν η αποδιάρθρωση,
ο μαρασμός, η διάλυση ενός Κινήματος που προσδοκούσαμε να είναι ιστορικό.
Εδώ και χρόνια μιλούν, «κάνουν την ανασυγκρότηση». Αυτή όμως είναι η εικονική
πραγματικότητα, η αληθινή είναι ο μαρασμός, η συρρίκνωσή του, η διάλυσή του. Η
πολιτικο-οργανωτική υγεία του ΠΑΣΟΚ χρόνο με το χρόνο χειροτέρευε και
χειροτερεύει και μπορούν αυτοί να απαντήσουν αν πρόκειται για κώμα ή θάνατο.
Όχι ένα επιστημονικό, ερευνητικό, αλλά ένα μικρό δημοσιογραφικό ταξίδι στις
οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ μπορεί να δώσει την ακτινογραφία της προχωρημένης
παθολογίας του.
Όπως συνέβαινε εδώ και χρόνια, έτσι και τώρα, κάθε πρώτη του χρόνου και μετά
την γέννηση του Κυρίου, οι διοικήσεις του ΠΑΣΟΚ ηχούν τις σάλπιγγες της
ανασυγκρότησης ή τα άλλα χίλια ονόματα που αυτή πήρε. Εδώ και χρόνια όμως, και
πολύ περισσότερο σήμερα, λιγοστεύουν οι πιστοί που προστρέχουν. Οι λίγοι που
ανταποκρίνονται στο κάλεσμα δεν είναι πλέον οι πιστοί αλλά αυτοί που έλκονται
από υλικά κίνητρα, από ανταλλάγματα και διαφόρων τύπου καριέρες. Πρόκειται για
τις νέες σχέσεις πελατείας και πατρωνίας που οικοδομεί ανάμεσα στην κοινωνία,
την οικονομία και το κράτος η νέα διοίκηση του ΠΑΣΟΚ. Πρόκειται για τον
«υπαρκτό εκσυγχρονισμό», όπως λέγαμε υπαρκτό σοσιαλισμό. Το «νέο» στο
οπλοστάσιο για την ανασυγκρότηση της νέας διοίκησης είναι οι θεματικές
οργανώσεις. Έκλεψαν μια ιδέα μου, που οι ρίζες της 1βρίσκονται
στους θεωρητικούς προβληματισμούς, τις αγωνίες μας για το μέλλον του ανθρώπου,
στους αγώνες μας όταν ήμασταν περισσότερο νέοι, και την εκφύλισαν. Τον
Φεβρουάριο του 1991 όταν την πρότεινα την καταψήφισαν. Το ίδιο έκαναν στη
συνδιάσκεψη του 1995. Συνήθως οι ιδέες, οι προτάσεις μου (και ο ίδιος ως
πρόσωπο) αντιμετωπίζουν αντί για τον αντίλογο, την συκοφαντία, την ύβρι και
μετά την κλοπή. Είναι διαφορετικό πράγμα η πολιτική αποδοχή και υιοθέτηση μιας
πρότασης για ένα πολιτισμένο κόμμα και για μια πολιτισμένη χώρα.
ΕΥΤΥΧΩΣ όμως οι δυναμικές ιδέες τιμωρούν τις κουτοπόνηρες
ψευτοεκσυγχρονιστικές γραφειοκρατίες. Αυτές είναι όπως τα φυτά. Θέλουν το
κατάλληλο περιβάλλον για να φυτρώσουν, να αναπτυχθούν και να ανθίσουν. Η
αληθινή πολιτική είναι πολύ ευαίσθητη, όπως τα λουλούδια. Γι’ αυτό η
προπαγανδιζόμενη ανασυγκρότηση το μόνο που προσφέρει είναι η ένταξη σε
αλλοτριωμένες δομές και πελατειακούς μηχανισμούς εφήμερης αυτοσυντήρησης
γραφειοκρατών υπουργών ή πρωθυπουργών. Δεν αφορά το παρόν, το μέλλον και τις
ανάγκες αναγέννησης της δημοκρατικής παράταξης αλλά και της χώρας, που είναι διαφορετικές.
Σε ένα κόμμα που από χρόνια αντιμετώπιζε αυτές τις παθολογίες έπρεπε να
σκεφθούν εκ των προτέρων με σοβαρότητα και σε βάθος το ζήτημα της συνέχειας
και της διαδοχής του. Είναι γνωστό, η μνήμη είναι ακόμη ζωντανή, ότι από
χρόνια, χρόνια πριν, αγωνίσθηκα πολύ γι’ αυτό. Η τελευταία προσφορά μου το
κείμενο στην συνδιάσκεψη του ’952και η παραίτησή μου. Περισσότερα
δεν μπορούσα να κάνω. Είπα ότι το πρόβλημα είναι να φτιάξουμε την ορχήστρα που
δεν υπάρχει. Αν το λύσουμε αυτό τότε είναι εύκολο να βρούμε τον μαέστρο,
πρωθυπουργό κ.λπ. Αυτή η απλή αλλά ουσιαστική σκέψη ήταν απόρροια της κλασικής
ελληνικής αντίληψης για την πολιτική, αλλά και μιας ευρωπαϊκής πολιτικής
παιδείας. Αυτοί όμως οδηγήθηκαν από στιγμιαίες, εύκολες σκέψεις και
προσδοκίες. Αντί για τον ευρωπαϊκό και σύγχρονο, ακολούθησαν έναν τριτοκοσμικό
(ίσως αδικώ αυτές τις χώρες) και παλιό δρόμο αναζήτησης του διαδόχου.
Η πολιτική επιστήμη και η πολιτική κοινωνιολογία λέει ότι μπορείς να έχεις ένα
δυνατό κόμμα με αδύνατο αρχηγό. Ή δυνατό αρχηγό με αδύνατο κόμμα. Στο ΠΑΣΟΚ
επέλεξαν το πρότυπο του αδύνατου αρχηγού και του αδύνατου κόμματος. Ήταν
γνωστό επί χρόνια ότι οι εικοσαετείς διευθύνσεις του ΠΑΣΟΚ και οι διάφοροι
διάδοχοι δεν έδειξαν κατιτί. Δεν θέλω να τους αδικώ. Αντίθετα ήμουν πολύ καλός
μαζί τους. Αυτό όμως αποδεικνύει η διαδρομή και η θεωρητική, μορφωτική και
πολιτική παραγωγή και προσφορά τους. Βέβαια τα ζητήματα της ανεπάρκειας δεν
μπορούν να καλυφθούν από συμβούλους και μάλιστα πολλούς. Τελικά, μετά την
αρχική λαϊκίστικη ευφορία για το διάδοχο, ακολούθησε και είναι περισσότερο
εμφανής και κατανοητή θα είναι πολύ περισσότερο στο μέλλον η διαδικασία
που ονόμασα ΕΔΗΚοποίηση του ΠΑΣΟΚ. Όλοι γνωρίζουν τα περάσματα και τις
διαδρομές της συρρίκνωσης και της διάλυσης της ΕΔΗΚ. Είμαστε ακόμη στην αρχή
της διαδικασίας. Ας μείνω, παρακάμπτοντας τις διαγραφές και τις
πρωτοχρονιάτικες επιστολές, μόνο σ’ αυτό που διάβασα προχθές. Εκτός από τους
«εκσυγχρονιστές» που ακόμη δεν εξήγησαν στο λαό (τους το ζήτησα και εγώ ως
απλός πολίτης) τι εννοούν ως εκσυγχρονισμό, υπάρχουν «δεξιοί και αριστεροί
εκσυγχρονιστές». Η ιστορία πολλές φορές επιστρέφει ως κωμωδία αφού έχει
προηγηθεί η τραγωδία. Ας κάνουμε κάτι να μην γνωρίσουμε και την δεύτερη.
ΟΠΩΣ είναι φυσικό το ΠΑΣΟΚ δεν το γνώριζα όταν ήμουν μικρό παιδί. Αλλά από το
τέλος της εφηβείας μου, ήμουν 23 ετών, πέρασαν τόσα χρόνια, όταν στο
Βίντεντουρ της Ελβετίας, με την παρουσία του ιδρυτή του και ορισμένων άλλων,
που είναι δόξα τω Θεώ στη ζωή, αναζητούσαμε ονόματα για την βάπτισή του. Θέλω
να πω ότι γνωρίζω πολύ καλά τις προσωπικές, ομαδικές, συλλογικές καταστάσεις
του. Έτσι όταν στο συνέδριο του ’96 οι παρατεταγμένοι λόχοι, τάγματα που λέει
ο τραγουδοποιός, επευφημούσαν με τα πόδια τους και όχι με τα χέρια, αντί να
σκεφθούν ιστορικά και σοβαρά για τη συνέχεια του ΠΑΣΟΚ, τους είπα ότι το
υπαρκτό ΠΑΣΟΚ δεν είναι ώριμο για λύσεις διαδόχου. Ήξεραν ότι είχα δίκιο.
Πρότεινα την εκλογή 11μελούς Εκτελεστικού Γραφείου από το συνέδριο και όχι την
Κεντρική Επιτροπή. Αντί για την ανάδειξη του διαδόχου σε πρόεδρο πρότεινα, για
μια μεταβατική περίοδο, την εκλογή 3μελούς Πολιτικής Γραμματείας. Πριν από ένα
περίπου χρόνο, όταν φάνηκαν τα μεγάλα ελλείμματα ανάλυσης, στρατηγικής,
σχεδίου, στην κυβερνητική ομάδα και τους χειρισμούς της, επανέφερα την πρότασή
μου για την εκλογή 5μελούς Πολιτικής Γραμματείας που θα έχει λόγο για τα
μεγάλα ζητήματα. Για το Εκτελεστικό Γραφείο είναι γνωστή η άποψή μου. Όταν δεν
ισχύει το ασυμβίβαστο σημαίνει ότι δεν σέβεται τον εαυτό του. Τόσο την περίοδο
του συνεδρίου όσο και μετά είχα και έχω στο μυαλό μου αυτά τα πρόσωπα που
μπορούν να συνθέσουν μια νέα ηγεσία, την προτεινόμενη Πολιτική Γραμματεία. Δεν
ήξερα και δεν ξέρω αν αυτά θα υπήρχουν σήμερα και θα υπάρχουν αύριο. Τα
στελέχη του ΠΑΣΟΚ για διάφορες αιτίες μπλέκουν στους τακτικισμούς, στα
προσωπικά άγχη, στους καριερισμούς και καταστρέφονται. Έτσι καταλήγουν να μην
έχουν ταυτότητα, να μην ξέρεις τι πιστεύουν. Ήδη χάθηκαν πολλοί.
ΤΙ θα κάνει αυτή η συλλογική ομάδα; Απλά θα βάλει στο σώμα του διάχυτου ΠΑΣΟΚ,
αλλά και στην κοινωνία και τη χώρα, την πολιτική ως μνήμη, θεωρία και σχέδιο.
Η Ελλάδα για να σταθεί ισότιμα στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης την
πρώτη παράμετρο που οφείλει να καλύψει είναι αυτή της πολιτικής. Όπως και για
να αντιμετωπίσει το Τουρκικό Πρόβλημα, αντί να το υφίσταται ως Αιγαιακό, ως
Θρακικό, ως Κυπριακό. Είναι στον πόρο της πολιτικής που είναι φτωχή. Τι άλλο
θα κάνει για το ΠΑΣΟΚ; Θα σπάσει αυτά που πριν ονόμαζα παραλυτικές ισορροπίες
μηχανισμών και σήμερα μπορούν να αποκληθούν φτωχομάγαζα, που η μόνη τους
πρόσοδος προέρχεται από την φεουδοποίηση του κράτους. Φέουδα που θέλουν να
γίνουν παλάτια. Αυτή η νέα πολιτική συλλογική ομάδα θα αναλάβει το δύσκολο
ιστορικά εγχείρημα να αναζωογονήσει το ΠΑΣΟΚ και να φτιάξει την ορχήστρα μέσα
σε ένα διαφορετικό ψυχικό, ηθικό και πολιτικό περιβάλλον. Αυτά έπρεπε να
γίνουν χθες. Χάθηκε πολύς χρόνος, σπαταλήθηκαν δυναμικές, ενέργειες, άνθρωποι.
Ίσως προλάβουμε σήμερα. Διαφορετικά θα συνεχίζεται ο μαρασμός και η αλλοτρίωση
παλιών και νέων μελών από νέες σχέσεις πατρωνίας. Τότε η μόνη φυγή, σωτηρία
και υπέρβαση, θα είναι η αυτοοργάνωση του διάχυτου ΠΑΣΟΚ σε έναν γαλαξία
υγιών, ζωντανών, νέων πρωτοβουλιών και συσπειρώσεων. Κάτι που ήδη γίνεται.
Η ιστορία έχει βγάλει την απόφασή της για τις προσωπικές, με όνομα και
επίθετο, και τις ομαδικές ευθύνες για την κατάληξη του ιστορικού εγχειρήματος
του ΠΑΣΟΚ. Ίσως υπάρχουν ακόμη περιθώρια να αλλάξει και να βγάλει μια αθωωτική
απόφαση για τους υπεύθυνους.
1. Προλεχθέντα: Κοινωνία, Κυβέρνηση, Αριστερά. Μιχάλης Χαραλαμπίδης. 3η
έκδοση, Γόρδιος.
2. Για το Νέο Ραντεβού με την Ιστορία Εγκώμιο στην Πολιτική. Μιχάλης
Χαραλαμπίδης. Γόρδιος.
