Το Νο 1 πήρε Μολδαβός

«Όχι, όχι, παρακαλώ. Περάστε εσείς» είπε ο Μιχαήλ στην Άννα – Μαρία ιπποτικά,

αφήνοντας την κοπέλα να περάσει πρώτη την πόρτα του ΟΑΕΔ Πειραιώς. Παρασκευή 2

Ιανουρίου. Όμως η υπάλληλος που ανέλαβε να διεκπεραιώσει την αίτησή του ήταν

ταχύτερη κι έτσι ο Μιχαήλ από τη Μολδαβία πέρασε στην ιστορία ως ο «νούμερο

ένα» ­ στο πρωτόκολλο ­ μετανάστης που ζητεί κάρτα εργασίας στην Ελλάδα.

ΚΑΙ οι δύο βρέθηκαν χθες το πρωί συμπτωματικά στην ίδια ουρά, στο γνωστό

πεζοδρόμιο της Πειραιώς, για να παραλάβουν τη λευκή κάρτα τους. Χάρηκαν για τη

συνάντηση. «Ξέρετε ότι η Άννα – Μαρία είναι το νούμερο δύο;» έλεγε με χαμόγελο

που έκανε και τα μουστάκια του να κουνιούνται ο Μιχαήλ. Βέβαια άλλοι 300

άνθρωποι έχουν ήδη παραλάβει τη λευκή κάρτα τους από το εν λόγω παράρτημα του

Οργανισμού Απασχολήσεως Εργατικού Δυναμικού, όμως για τον φιλόλογο-ιστορικό

από το Κισινίεφ, προσωρινά κηπουρό, καθετί έχει τη σημασία του ­ ιδιαίτερα οι

συμπτώσεις των αριθμών. Η δική του κάρτα γράφει πάντα νούμερο ένα.

Η Άννα – Μαρία, από το Γαλάτσι της Ρουμανίας ­ «έχετε κι εσείς Γαλάτσι στην

Αθήνα» ­, περίμενε τρεις μήνες ώσπου να συμπληρώσει όλα τα χαρτιά που

απαιτούνται. Εργάζεται ως υπάλληλος σε ταξιδιωτικό γραφείο και πληρώνεται

4.000 δραχμές την ημέρα. Ο εργοδότης της δεν της πληρώνει ΙΚΑ. Μια

«λεπτομέρεια» μείζονος σημασίας για την απόκτηση της πράσινης κάρτας που θα

την υποχρεώσει σύντομα στην αναζήτηση άλλου εργοδότη. Αλλά και ο δρόμος για τη

λευκή κάρτα δεν ήταν εύκολος. Η 23χρονη κοπέλα χρειάστηκε να καταφύγει στη

βοήθεια «γραφείου» πληρώνοντας 50.000 δραχμές «γιατί αλλιώς πώς θα μπορούσα να

τρέξω σ’ όλ’ αυτά τα γραφεία για τα χαρτιά;». Πήγε μόνη της στο αστυνομικό

τμήμα. Στο νοσοκομείο της είπαν να κλείσει ραντεβού για τον… Αύγουστο και

στο υπουργείο Δικαιοσύνης «ότι τα χαρτιά θα είναι έτοιμα τον Δεκέμβριο. Τι να

έκανα;». Ως 100.000 δραχμές φτάνει η αμοιβή όσων αναλαμβάνουν «το τρέξιμο»

στις υπηρεσίες και αισθάνεται τυχερή που πλήρωσε μόνο τα μισά.

Βέβαια τις πρώτες ημέρες εφαρμογής του μέτρου η εκμετάλλευση της άγνοιας και

του φόβου από τους επιτήδειους έφτασε σε διάφορες «ακρότητες». Όπως λένε

μάλιστα κάποιοι υπάλληλοι του ΟΑΕΔ, «μάθαμε πως δικηγόρος έπαιρνε 20.000 για

τη συμπλήρωση απλώς της αίτησης ενώ κάποιοι έβγαλαν φωτοτυπίες χαρτιών που

εμείς δίναμε δωρεάν και τις πουλούσαν δύο και τρία κατοστάρικα».

Εκείνο το πρωί, τη δεύτερη μέρα του 1998, ο Μιχαήλ Σλουσαρένκο ξύπνησε από τις

5 τα χαράματα. Για την ακρίβεια δεν κοιμήθηκε και πολύ την προηγούμενη νύχτα.

Μετά τρεισήμισι χρόνια παραμονής στην Ελλάδα ήταν η πρώτη φορά, η πρώτη

ευκαιρία του να περάσει «επιτέλους» στην άλλη πλευρά, να έχει κι αυτός χαρτιά

και κάρτα εργασίας. Χθες ήταν διαφορετικά. Είχε άλλον αέρα. Από την έκφραση

του προσώπου του, όπως και όλων των μεταναστών που περίμεναν στην ουρά,

απουσίαζε ο φόβος, ενώ και οι συναλλαγές με τους υπαλλήλους ήταν σε ήρεμους τόνους.

Όμως αυτή τη φορά και το παράρτημα του ΟΑΕΔ που γνώρισε αλησμόνητες σκηνές τις

πρώτες ημέρες εφαρμογής της επιχείρησης «καταγραφή και νομιμοποίηση των ξένων»

ήταν σαφώς πιο οργανωμένο. Τα τέσσερα γραφεία που στήθηκαν πρόχειρα στη

βοηθητική αίθουσα για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση την πρώτη ημέρα

διπλασιάστηκαν, ενώ ακόμη και στο άδειο… πατάρι εγκαταστάθηκαν υπάλληλοι.

Η σιδερένια στριφογυριστή σκάλα του αποτελεί και την τελική ευθεία στον αγώνα

των ­ κυρίως ­ λαθρομεταναστών για νομιμοποίηση, αφού εκεί βρίσκεται ένα

μηχάνημα στο μέγεθος τηλεφωνικής συσκευής. Ένα μηχάνημα σχεδόν μαγικό, αφού

εκεί πλαστικοποιείται η λευκή κάρτα, διαδικασία που της προσδίδει άλλο κύρος.

«Είναι σαν να έχεις ταυτότητα» όπως λέει και ο Μιχαήλ Σλουσαρένκο

παρακολουθώντας, με το χαμόγελο που κόλλησε στο πρόσωπό του και δεν φεύγει πια

με τίποτε, την κάρτα του να μεταμορφώνεται αργά αργά στο μηχάνημα. Αυτή τη

φορά όμως η Άννα – Μαρία Ταμαζάτος από τη Ρουμανία τον άφησε δεύτερο. Ηδη

κρατάει στα χέρια της σφικτά τη δική της κάρτα.

Στον ΟΑΕΔ της οδού Πειραιώς τώρα πια δεν κάνουν εγγραφές. Το προσωπικό

ασχολείται με τη διάθεση της λευκής κάρτας. Οι εγγραφές γίνονται στο παράρτημα

της οδού Σαλαμίνος, εκεί κοντά. Μέχρι στιγμής οι εγγραφές στα όρια της ευθύνης

του κοντεύουν τις 20.000. «Όπως καταλαβαίνετε υπό τις νέες συνθήκες

αναγκαστήκαμε να δημιουργήσουμε ειδικό τμήμα εξυπηρετήσεως μεταναστών» εξηγεί

ο Σταύρος Παναγάκος, διευθυντής του υποκαταστήματος. Άλλες 130.000 είναι

περίπου οι μετανάστες που έκαναν εγγραφή στις υπόλοιπες υπηρεσίες του ΟΑΕΔ.

Και σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε πρόσφατα το υπουργείο Εργασίας

περίπου 87.000 είναι όσοι ξεκίνησαν τη διαδικασία απόκτησης της κάρτας μόνο

στην Αττική.