Θάνατος για 65.000 δολάρια

Από το 1953, χρονολογία κατά την οποία οι Χίλαρι και Τένσινγκ ήταν οι πρώτοι

οι οποίοι κατέκτησαν το Έβερεστ, οι τραγωδίες διαδέχονται η μία την άλλη στην

Στέγη του Κόσμου. Και η Ελλάδα έχει πληρώσει το τίμημα του αίματος, με τον

θάνατο δύο έμπειρων ορειβατών της μέσα σ’ ένα χρόνο.

ΣΤΗΝ ΟΡΟΣΕΙΡΑ Νταουλαγκίρι έχασαν τη ζωή τους αυτή τη χρονιά οι Έλληνες

ορειβάτες Νίκος Παπανδρέου και Μπάμπης Τσουπράς. Την περασμένη άνοιξη, σε

υψόμετρο 7.000 μέτρων, ο Νίκος Παπανδρέου σκοτώθηκε, πέφτοντας σε μία χαράδρα.

Τη μοιραία στιγμή ήταν δίπλα του ο Μπάμπης Τσουπράς, ο οποίος βρήκε τον θάνατο

λίγους μήνες αργότερα. Ο Μπάμπης Τσουπράς πέτυχε να φτάσει στην πολυπόθητη

κορυφή, στα 8.167 μέτρα. Αλλά, στον δρόμο της επιστροφής, τον πρόλαβε μια

ξαφνική χιονοθύελλα και τα ίχνη του χάθηκαν.

Από το 1953, περισσότεροι από 1.000 ορειβάτες κατόρθωσαν να πετύχουν τον στόχο

τους και να πατήσουν στη Στέγη του Κόσμου. Μόνο μέσα σε μία μέρα, το 1993,

σαράντα άτομα σκαρφάλωσαν στην κορυφή. Δεν είναι, όμως, όλοι οι ορειβάτες

τυχεροί. Οι εχθρικές για τον άνθρωπο καιρικές συνθήκες που επικρατούν στο

Έβερεστ, οι αστραπιαίες μεταβολές του καιρού και η κακή μοίρα οδηγούν πολλές

φορές στο θάνατο.

ΔΥΟ ΒΙΒΛΙΑ

Ο θάνατος νίκησε στο Έβερεστ στις 10 και 11 Μαΐου 1996 και δύο βιβλία, που

κυκλοφόρησαν πρόσφατα στη Γαλλία, επαναφέρουν στη μνήμη το πώς και το γιατί.

Με τίτλους «Τραγωδία στο Έβερεστ» του Τζον Κρακάουερ και «Το κρυφό πρόσωπο»

του Τζόε Σίμπσον τα δύο αυτά βιβλία μετρούν τα πτώματα εκείνου του δράματος.

Την εποχή εκείνη, πολλές αποστολές είχαν συγκεντρωθεί στην κατασκήνωση στη

βάση του Έβερεστ. Καλύτερα οργανωμένη ήταν του εξαιρετικά έμπειρου οδηγού Ρομπ

Χολ, ο οποίος είχε ιδρύσει ένα πρακτορείο ανάβασης στο Έβερεστ και ζητούσε από

τους τολμηρούς πελάτες του 65.000 δολάρια για να τους οδηγήσει στην κορυφή.

Οδηγός μιας άλλης ομάδας ήταν ο Σκοτ Φίσερ, ενώ στους πρόποδες συνωστίζονταν

15 ακόμα αποστολές, με 200 ορειβάτες και τους οδηγούς τους.

Η κυβέρνηση του Νεπάλ, που ζητά 70.000 δολάρια ως δικαίωμα ανάβασης για κάθε

ομάδα επτά ατόμων, έτριβε τα χέρια της από ικανοποίηση εκείνο τον Μάιο του 1996.

Κάθε ορειβάτης ξεκινά εφοδιασμένος με δύο μπουκάλες οξυγόνου, κάθε μία από τις

οποίες διαρκεί για πέντε με έξι ώρες.

Η ανάβαση αρχίζει, διασχίζοντας τον παγετώνα του Κουμπού. Η πρώτη αποστολή που

τον διέσχισε, γράφει ο Τζον Κρακάουερ, έχει αφήσει πίσω της στο πέρασμα 1.600

μέτρα σταθερών σχοινιών και ζητά από τις άλλες αποστολές 2.200 δολάρια για τη

χρήση του εξοπλισμού. Συνεχίζοντας προς την κατασκήνωση Νο 2, ο Κρακάουερ,

δεινός ορειβάτης και ο ίδιος, διακρίνει ένα πρώτο και λίγο μετά ένα δεύτερο

πτώμα.

Και ομολογεί: «Οι ορειβάτες που περνούσαν δίπλα τους, μόλις που έριχναν μια

ματιά σ’ αυτά τα πτώματα». Τα στατιστικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι αναλογεί

ένας θάνατος στο Έβερεστ ανά έξι αναβάσεις.

Η Ανελόρε Σματς, η πέμπτη γυναίκα που σκαρφάλωσε στο Έβερεστ, πέθανε από

εξάντληση κατά την κατάβαση. Επί πολλά χρόνια, το πτώμα της έδειχνε το δρόμο

στους άλλους ορειβάτες, στην νοτιοανατολική πλαγιά.

ΑΠΟ ΤΗΝ κατασκήνωση Νο 5, σε ύψος 7.925 μέτρων, ξεκινούν στις 10 Μαΐου για την

κατάκτηση της κορυφής οι ομάδες υπό τους Χολ και Φίσερ. Πρέπει να φτάσουν στην

κορυφή και να αρχίσουν την κατάβαση πριν από τις δύο το μεσημέρι για να

επιστρέψουν στην κατασκήνωση πριν πέσει η νύχτα και πριν εξαντληθούν τα

αποθέματα οξυγόνου. Όταν ένας από τους οδηγούς, ο Νιλ Μπίντλεμαν ξεκινά την

κατάβαση από την κορυφή, με τέσσερις ορειβάτες, η ώρα είναι ήδη τρεις και όμως

διασταυρώνεται με τον Φίσερ που συνεχίζει να ανεβαίνει με 16 άτομα. Μέσα στη

θύελλα, τον άνεμο, το χιόνι και το σκοτάδι, περισσότεροι από 20 ορειβάτες

αγωνίζονται για τη ζωή τους. Την επόμενη μέρα, διοργανώνεται επιχείρηση

διάσωσης. Δώδεκα άτομα, μεταξύ των οποίων ο Χολ, ο Φίσερ και ένας ταχυδρόμος,

ο Νταγκ Χάνσεν, ο οποίος είχε υποθηκεύσει τα πάντα για να καλύψει τα έξοδα της

κατάκτησης του Έβερεστ, χάθηκαν σ’ αυτή την τραγωδία. Από την πλευρά του

Θιβέτ, παίζεται ένα άλλο δράμα. Μία ομάδα Ινδών, που ξεκίνησε πολύ αργά, στις

10 Μαΐου, φτάνει στην κορυφή στις 6 το απόγευμα. Την επόμενη, επιχειρεί την

ανάβαση μία ομάδα Ιαπώνων.

Βρίσκουν έναν Ινδό πεσμένο στα χιόνια, ο οποίος όμως εξακολουθούσε να έχει τις

αισθήσεις του.

Συνεχίζουν την αναρρίχηση, χωρίς να του δώσουν την παραμικρή βοήθεια: ούτε

οξυγόνο, ούτε ένα ζεστό ρόφημα, ούτε τροφή. Στο βιβλίο του «Το κρυφό πρόσωπο»,

ο ορειβάτης και συγγραφέας Τζο Σίμπσον εξεγείρεται: «Πέντε ορειβάτες με πλήρη

εξοπλισμό, εφοδιασμένοι με οξυγόνο, πέρασαν δίπλα από έναν άνθρωπο που

αργοπέθαινε, χωρίς να του ρίξουν δεύτερη ματιά».