Η τοποθέτηση στο ίδιο ράφι του ψυγείου ωμών και μαγειρεμένων τροφίμων,

εγκυμονεί κινδύνους για την υγεία, αφού συνήθως συνεπάγεται τροφική

δηλητηρίαση. Το ίδιο και η απευθείας αποθήκευση ­ δηλαδή μόνο με το χαρτί

περιτυλίγματος ­ κρεάτων και ιδίως πουλερικών.

Αλλά και οι διάφορες ­ συνηθισμένες για τους περισσότερους ­ δουλειές μέσα

στην κουζίνα του σπιτιού, δεν είναι πάντα αθώες… Η κουζίνα, σύμφωνα με τους

ειδικούς σε θέματα της Δημόσιας Υγείας, είναι ένας ιδιαίτερα επιβαρημένος σε

μικρόβια ­ για την ακρίβεια βακτηρίδια ­ χώρος!

Έτσι, προκειμένου να προστατευθεί κάποιος από τους αόρατους αυτούς «εχθρούς» ­

η ανάπτυξη των οποίων, τις περισσότερες φορές, οφείλεται σε κακές συνήθειες

και άγνοια των κανόνων πρόληψης ­ «ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν τον αντιμικροβιακό

χάρτη, με τη βοήθεια του μικροβιολόγου – υγιεινολόγου επιστημονικού συνεργάτη

στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας κ. Μανώλη Βελονάκη.

Όπως ο ίδιος εξηγεί, από τα βακτηρίδια που ευθύνονται για όλες τις

δηλητηριάσεις μέσω της τροφής, τρία είναι εκείνα που προκαλούν περίπου το 75%

των κρουσμάτων: ο σταφυλόκοκκος, οι σαλμονέλες και το καμπυλοβακτηρίδιο.

«Δυστυχώς, η τάση είναι τα φαινόμενα αυτά να αυξάνονται συνεχώς, δημιουργώντας

μια αντίφαση με τις τεχνολογικές εξελίξεις και την οικονομική εξέλιξη», λέει.

Πρέπει λοιπόν, για παράδειγμα, να γνωρίζουμε ότι τα μικρόβια στη συντήρηση του

ψυγείου παθαίνουν ελάχιστη ή καθόλου ζημιά από τη χαμηλή θερμοκρασία. Ορισμένα

μάλιστα πολλαπλασιάζονται!

Πολλαπλασιάζονται

Έτσι, επειδή πλέον είναι συνηθισμένη η παρατεταμένη συντήρηση σαλατικών,

κρεάτων αλλά κι άλλων τροφίμων (όπως λ.χ. τα μαλακά τυριά, το pH των οποίων

ευνοεί τη μόλυνσή τους από ένα μικρόβιο τη λιστέρια) γίνεται αντιληπτό ότι

μπορούν να δημιουργηθούν μέσα στον χώρο του σπιτιού τέτοια προβλήματα.

Γι’ αυτόν λοιπόν τον λόγο, τίθεται θέμα «τοπογραφίας του ψυγείου».

Έτσι, δεν θα πρέπει να τοποθετήσουμε κοντά σε μαγειρεμένο φαγητό ένα ωμό, π.χ.

κοτόπουλο.

Το πιθανότερο είναι, όπως λέει ο κ. Μανωλης Βελονάκης, να μολύνουμε το φαγητό.

Αυτό με τη σειρά του αν πάρει τη θερμοκρασία του δωματίου και θερμανθεί ήπια

για να καταναλωθεί, είναι δυνατό να προκαλέσει σαλμονέλωση. Επίσης, στο ψυγείο

πρέπει να τοποθετούνται σε διαφορετικά σκεύη τα κρέατα και τα πουλερικά και

όχι να είναι μαζί στα ράφια του ψυγείου.

Σε ό,τι αφορά τώρα την κουζίνα, αυτή θα πρέπει να χωρίζεται σε δύο περιοχές,

ανάλογα με τις δραστηριότητες: Την «καθαρή» και τη «βρώμικη».

Δεν πρέπει να υπάρχει διασταύρωση των ενεργειών – δραστηριοτήτων. Διαφορετικά,

αν δεν υφίστανται οι αναγκαίοι χώροι για το χώρισμα των ενεργειών, θα πρέπει

να υπάρχει ένα φράγμα χρόνου.

Ακόμη, πρέπει να χρησιμοποιούνται διαφορετικά σκεύη για την κοπή και παρασκευή

των ωμών τροφίμων και διαφορετικά για τα μαγειρεμένα.

Ο τρόπος ζωής

«Αυτό γίνεται για να μην επιμολύνουμε τα μαγειρεμένα τρόφιμα με βακτηρίδια, τα

οποία έχουν μείνει πάνω στα σκεύη (π.χ. μαχαίρια), για να μην έχουμε τον

κίνδυνο της τροφικής δηλητηρίασης», συμπληρώνει ο κ. Μανώλης Βελονάκης.

Για τις τροφικές δηλητηριάσεις, οι ειδικοί της Δημόσιας Υγείας επισημαίνουν

πως στην εξάπλωσή τους ευθύνονται μεταξύ άλλων, η αλλαγή του τρόπου ζωής ­

σύμφωνα με αμερικανικές στατιστικές, το 80% των μικροεπιδημιών συμβαίνουν σε

περιπτώσεις που καταναλώθηκε φαγητό εκτός σπιτιού ­ η κατανάλωση φρέσκων

φρούτων και λαχανικών, η οποία υπολογίζεται ό,τι από το 1970 έως το 1994

αυξήθηκε κατά 50% κ.ά.

Εστίες μικροβίων, μοκέτες και βαριές κουρτίνες

Δεν είναι όμως μόνο οι τροφικές δηλητηριάσεις που θα πρέπει να μας απασχολούν.

Εκτός από το χώρο της κουζίνας, ένας άλλος ιδιαίτερα επιβαρημένος μικροβιακά

χώρος είναι και το πλυντήριο ρούχων!

“Από διεθνείς έρευνες έχει βρεθεί ότι το πλύσιμο ρούχων, ακόμη και μέσα στο

πλυντήριο, δεν σημαίνει και εξάλειψη των παθογόνων μικροοργανισμών, όπως π.χ.

του σταφυλόκοκκου”, εξηγεί ο κ. Μανώλης Βελονάκης. “Καλό θα είναι λοιπόν, όταν

αυτό είναι εφικτό, τα ρούχα να πλένονται σε θερμοκρασίες άνω των 71 βαθμών

Κελσίου.

Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται το μούλιασμα των ρούχων, διότι όταν πέφτει η

θερμοκρασία αναπτύσσονται περισσότερο τα μικρόβια και να χρησιμοποιούμε

μεγάλους κύκλους πλυσίματος, δηλ. με μεγάλα προγράμματα”.

Ακόμη έχει βρεθεί ότι εστίες μικροβίων είναι και οι μοκέτες και οι βαριές

κουρτίνες μέσα στα σπίτια, και αυτό επειδή δεν τινάζονται συχνά.

Έχει διαπιστωθεί ότι ευθύνονται για πολλές αλλεργίες, βήχα, ρίγη ακόμη και

μυαλγίες!

Όμως μικρόβια αναπτύσσονται σε σημεία και μέρη με υγρασία: συσσωρευτές,

υγραντήρες, κλιματιστικά που ρυθμίζουν την υγρασία (έχει διαπιστωθεί ότι

ευθύνονται για τη νόσο των λεγεωναρίων) κ.ά.

Πολύ σημαντικό είναι επίσης τα σκουπίδια να μη μένουν μέσα στο χώρο του

σπιτιού διότι επιβαρύνουν με μικρόβια τον αέρα.

5 κανόνες για πρόληψη δηλητηριάσεων

Κανόνες για την πρόληψη τροφικών δηλητηριάσεων:

* Πρέπει να πλένουμε τα χέρια μας πριν αγγίξουμε τα τρόφιμα.

* Τα τρόφιμα δεν πρέπει να πιάνονται αν υπάρχουν τραύματα ή πληγές στα χέρια.

* Πρέπει να διατηρούνται πάντα στο ψυγείο, ιδίως τα μαγειρεμένα κρέατα, οι

κρεατόσουπες, τα γλυκίσματα με κρέμες κ.ά.

*Πρέπει να μαγειρεύονται καλά και σε μεγάλες θερμοκρασίες. Τα ζεστά τρόφιμα

πρέπει να διατηρούνται σε θερμοκρασία 65 βαθμών Κελσίου και άνω.

* Δεν πρέπει να μένουν υπολείμματα τροφίμων στους πάγκους, τα τραπέζια, νήματα

κοπής. Μετά τη χρήση τους πρέπει να γίνεται καλό πλύσιμο και απολύμανση.

Οι σαλμονέλες

Σύμφωνα με τους επιστήμονες της Δημόσιας Υγείας για την πρόληψη των

σαλμονελώσεων, πρέπει μεταξύ άλλων:

*Να μη χρησιμοποιούνται ωμά αυγά για κανένα παρασκεύασμα (μαγιονέζες, γλυκά

κ.ά.)

* Να φυλάσσονται τα αυγά πάντα μέσα στο ψυγείο σε στεγνούς καθαρούς χώρους και

να μην έρχονται σε επαφή με αλλά ωμά τρόφιμα, κρέατα και ιδίως πουλερικά.

*Τα ωμά κοτόπουλα να φυλάσσονται σε ψυγεία και σε θέσεις διαφορετικές από

αυτές που βρίσκονται τα κόκκινα κρέατα.

*Όσοι πιάνουν ωμά κρέατα πρέπει απαραίτητα πριν και μετά να πλένουν καλά τα

χέρια τους.

Απαραίτητη η υγιεινή για τα κατοικίδια ζώα

Η ευεργετική επίδραση των οικιακών ζώων είναι επιστημονικά διαπιστωμένη.

Στατιστικές μελέτες έδειξαν, όπως εξηγεί η κτηνίατρος-υγιεινολόγος, κ. Μαριέτα

Κονταρίνη, ότι οι ιδιοκτήτες των κατοικίδιων είχαν χαμηλότερες τιμές

χοληστερίνης, αρτηριακής πίεσης και μεγαλύτερο χρόνο επιβίωσης έπειτα από

καρδιακό επεισόδιο. Όμως, αν δεν τηρούνται μερικοί βασικοί κανόνες υγιεινής,

τα οικιακά ζώα μπορούν να μεταδώσουν μολύνσεις. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος

σε βρέφη, παιδιά και έγκυες. Μερικές από τις σημαντικότερες ζωονόσοι είναι:

Η Τοξοπλάσμωση.

Ο άνθρωπος μολύνεται από κατανάλωση ωμού ή ατελώς ψημένου κρέατος και από

κόπρανα γάτας. Στα μετά πρόληψης εναντίον αυτής της νόσου είναι, μεταξύ άλλων,

η μη χορήγηση ωμού κρέατος στη γάτα, ενώ οι έγκυες γυναίκες πρέπει να κάνουν

εξέταση Τ. gondii στον προγεννητικό έλεγχο.

Η Ψιττάκωση.

Ο άνθρωπος μολύνεται από εισπνοή σταγονιδίων από μολυσμένα πτηνά και τα

συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της γρίπης και της πνευμονίας. Η πρόληψη αφορά

τούς κανόνες υγιεινής και εισαγωγής πτηνών.

Εχινόκοκκος.

Δεν πρέπει να δίνουμε στον σκύλο μας ωμό κρέας, σχολαστικό πλύσιμο χεριών,

λαχανικών, χόρτων, ενώ πρέπει να τηρούνται οι κανόνες υγιεινής στην κουζίνα.