Αναζήτηση
Η φιλία των λαών είναι κάτι πολύ σημαντικό για να το αφήνει κανείς στους
πολιτικούς: σ’ αυτή την αρχή στηρίχθηκαν οι Έλληνες και οι Τούρκοι
δημοσιογράφοι που ξεκίνησαν πέρυσι, μετά τους καταστροφικούς σεισμούς, μια
πρωτοβουλία για την προσέγγιση των δύο λαών.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ
Στο πρώτο συνέδριο, που έγινε πέρυσι στην Κωνσταντινούπολη, είχαν λάβει μέρος
11 Έλληνες δημοσιογράφοι και ισάριθμοι Τούρκοι. Στο τρίτο (μεσολάβησε η
συνάντηση του περασμένου Φεβρουαρίου στο Ζάππειο), που πραγματοποιήθηκε το
Σαββατοκύριακο και πάλι στην Κωνσταντινούπολη, ο αριθμός των συνέδρων ήταν
εξαπλάσιος. Αλλά η αυξημένη συμμετοχή δεν εγγυάται βέβαια και την επιτυχία.
Οι πιο θερμοί ήταν οι Τούρκοι. «Έχουμε περάσει πια τον Ρουβίκωνα, το ποτάμι
δεν γυρίζει πίσω», είπε ένας, ενώ κάποιος άλλος θυμήθηκε το ανέκδοτο από τον
Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο όπου οι κάτοικοι ενός νησιού δεν είχαν πληροφορηθεί την
επίτευξη της ειρήνης και συνέχισαν να συμπεριφέρονται σαν να βρίσκονται σε
εμπόλεμη κατάσταση. «Οι Έλληνες και οι Τούρκοι έχουν φτάσει σε ειρήνη μεταξύ
τους, αλλά οι πολιτικοί των δύο χωρών δεν το έχουν ακόμη πληροφορηθεί»,
τόνισε.
Οι Έλληνες δημοσιογράφοι, αντίθετα, ήταν πιο επιφυλακτικοί. Υπάρχει μια
αναμφισβήτητη αλλαγή στην κουλτούρα των σχέσεών μας, το λεξιλόγιο στην
καθημερινή γλώσσα των μέσων ενημέρωσης έχει βελτιωθεί, παρατήρησε ο Παύλος
Τσίμας.
Το Κυπριακό, όμως, παραμένει ένα πολύ δύσκολο ζήτημα, ένα αγκάθι. Κι αν σε
τρία συνέδρια δεν συζητήθηκε, στο επόμενο είναι καιρός να τεθεί. Αυτό ακριβώς
είναι το μειονέκτημα τέτοιου είδους συναντήσεων: η «γενική συναίνεση» που τις
χαρακτηρίζει. Όλοι συμφωνούν στη αναγκαιότητα της συνεργασίας και της φιλίας
μεταξύ των λαών. Όταν όμως προκύπτει στη συζήτηση ένα επίμαχο θέμα, προτιμούν
να το αφήνουν στην άκρη για να μη χαλάσει το κλίμα. Προτάσεις διατυπώθηκαν και
αυτή τη φορά πολλές. Να θεσπιστεί διαγωνισμός για κοινά προγράμματα Τούρκων
και Ελλήνων δημοσιογράφων. Αποφασίστηκε επίσης να δημιουργηθεί μια κοινή
ιστοσελίδα στο Internet για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας των δύο πλευρών,
να εφαρμοστεί ένα πρόγραμμα ανταλλαγής δημοσιογράφων, και να ενθαρρυνθεί η όσο
το δυνατόν συχνότερη ανταλλαγή άρθρων μεταξύ εφημερίδων των δύο χωρών. Τα
χαμόγελα και οι οικογενειακές φωτογραφίες περίσσεψαν, όπως άλλωστε και το
κρασί και οι χοροί. Το θέμα είναι πώς συμπεριφερόμαστε μακριά από τις κάμερες,
πώς σκεφτόμαστε, πώς γράφουμε στις εφημερίδες μας και πώς μιλάμε στα ραδιόφωνα
και τις τηλεοράσεις όταν κάνουμε την καθημερινή μας δουλειά. Στο κάτω κάτω,
δημοσιογράφοι ήταν εκείνοι που ύψωσαν την τουρκική σημαία στα Ίμια (απαντώντας
στο κατόρθωμα του δικού μας δημάρχου) και το Συμβούλιο Τύπου της Τουρκίας,
συνδιοργανωτής αυτού του συνεδρίου, δεν έλαβε κανένα μέτρο. Αλλά τότε δεν
είχαν γίνει βέβαια ακόμη οι σεισμοί. «Ο χρόνος του μέλιτος τελείωσε, τώρα
αρχίζει η δουλειά», σημείωσε η Νουρ Μπατούρ, ανταποκρίτρια της «Χουριέτ» στην
Αθήνα και μέλος της Ομάδας Επαφής που οργανώνει τις συναντήσεις
Ελληνοτουρκικής Φιλίας. Μια γεύση του χάσματος που εξακολουθεί να υπάρχει
έλαβα σε συζήτηση που είχα ένα βράδυ με μια δημοσιογράφο της «Σαμπάχ». Ο
στρατός είναι γι’ αυτήν ο πιο δημοκρατικός θεσμός της Τουρκίας. Η συνομιλήτριά
μου παραδέχθηκε βέβαια ότι είναι κάποιας ηλικίας, ο γιος της είναι πιο
ανοιχτός άνθρωπος. Οι νέοι άνθρωποι φέρνουν μαζί τους την ελπίδα. Όπως πάντα.
Ο Ετσεβίτ
«Στην Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη και μόλις αυτή η πραγματικότητα γίνει
αντιληπτή, θα καταστεί δυνατό να αρχίσει και η επίλυση του προβλήματος». Αυτό
δήλωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπουλέντ Ετζεβίτ, μιλώντας χθες το βράδυ σε
δεξίωση που παρετέθη για το κλείσιμο του Συνεδρίου Ελληνοτουρκικής Φιλίας.
