Αναζήτηση
Μπορεί με τη σημερινή συνάντηση στο Ραμπάτ των υπουργών Εξωτερικών της
Ισπανίας και του Μαρόκου να φαίνεται πως πέφτουν οι τόνοι στην ξαφνική κρίση
που ξέσπασε μεταξύ Μαρόκου και Ισπανίας σχετικά με την κυριαρχία της νησίδας
Περεχίλ (Μαϊντανός) πριν από λίγες ημέρες, όμως η πραγματικότητα είναι άλλη.
|
|
Το Μαρόκο πέτυχε σημαντική διπλωματική νίκη. Και η Ε.Ε. για μία ακόμα φορά
αποδείχθηκε κατώτερη των περιστάσεων. Εάν το αληθινό κίνητρο του Μαρόκου ήταν
να φέρει την Ισπανία στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, τότε η εισβολή που
πραγματοποίησε στο μικρό αυτό νησάκι της Μεσογείου μοιάζει άκρως
αποτελεσματική. Γιατί; Μα επειδή η παρέμβαση των ΗΠΑ στο θέμα αυτό φανερώνει
την αποφασιστικότητα της Ουάσιγκτον να αποφευχθεί διαμάχη που αφορά μια
μουσουλμανική χώρα-κλειδί σύμμαχο των Αμερικανών, και να ξεκινήσουν εκ νέου
ύστερα από μακρά σιωπή οι πρόσωπο με πρόσωπο συνομιλίες μεταξύ Μαδρίτης και
Ραμπάτ.
Με αυτόν τον τρόπο, η υπόθεση που ξεκίνησε με εισβολή του Μαρόκου στο Περεχίλ
πριν από δέκα ημέρες και φάνηκε να καταλήγει σε ήττα των Μαροκινών, όταν τα
στρατεύματά τους εκδιώχθηκαν από το νησάκι δίχως να πέσει ούτε ένας
πυροβολισμός από έναν μεγαλύτερο αριθμό ισπανικών στρατευμάτων, έχει πάρει
πλέον νέα τροπή. Και με τη νέα αυτή τροπή, η νίκη, έστω και διπλωματική,
ανήκει στους Μαροκινούς.
«Με την παρουσία τους στο Περεχίλ ήταν σαν να μας λένε οι Μαροκινοί:
“Κοιτάξτε, δεν μπορείτε να συνεχίσετε να μας αγνοείτε, μας έχετε προσβάλει
επανειλημμένως, και τώρα πρέπει να πληρώσετε το τίμημα γι’ αυτές τις ενέργειές
σας”, λέει ο Τσαρλς Πάουελ, πολιτικός αναλυτής στο Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων
Ελ Κάνο της Ισπανίας.
Τα επίμαχα ζητήματα
Μέσα στα ζητήματα που το Μαρόκο τώρα θα επιδιώξει να συζητήσει και να λύσει
περιλαμβάνονται διαφορές με την Ισπανία για τα δικαιώματα αλιείας, η δυσφορία
του Ραμπάτ σε ισπανικές επικρίσεις για την αποτυχία του να σταματήσει την
πλημμύρα των λαθρομεταναστών και την διακίνηση ναρκωτικών από τα Στενά του
Γιβραλτάρ, και η άρνηση της Ισπανίας να δεχτεί τη μαροκινή κατοχή της Δυτικής
Σαχάρας.
«Το θέμα του Περεχίλ είναι σχετικά ασήμαντο, αλλά η ισπανική κυβέρνηση έχει
χειριστεί το θέμα αυτό με τον πιο ηλίθιο τρόπο», λέει ο Τζορτζ Τζόφε,
διευθυντής του Κέντρου Μελετών για τη Βόρεια Αφρική στο Πανεπιστήμιο του
Κέιμπριτζ. Ο Τζόφε λέει ότι οι Ισπανοί αντέδρασαν υπερβολικά χρησιμοποιώντας
σημαντικό αριθμό στρατευμάτων για να διώξουν τους Μαροκινούς.
Δεν είναι τυχαίο εξάλλου, που σε ανακοίνωσή του το Μαρόκο εξέφρασε προχθές την
ικανοποίησή του για την αποχώρηση των Ισπανών στρατιωτών από τη νησίδα
Λεϊλά/Περεχίλ, αφήνοντας συνάμα να εννοηθεί πως δεν παραιτείται από τη θέση
ότι πρόκειται για “μαροκινή νησίδα”.
Η συμφωνία Μαρόκου – Ισπανίας, που επιτεύχθηκε χάρις στη μεσολάβηση των ΗΠΑ
έπειτα από τη δεκαήμερη κρίση, επιβεβαιώνεται συνεπώς με αρκετά ασαφείς όρους
από τις μαροκινές αρχές, οι οποίες εξάλλου δεν αναφέρονται στο «προηγούμενο
καθεστώς» της νήσου. Μάλιστα ανέμεναν την αποχώρηση και των τελευταίων Ισπανών
λεγεωνάριων από τη νησίδα, που απέχει μόλις 200 μέτρα από τις μαροκινές ακτές,
για να εκδώσουν το ανακοινωθέν τους.
Η υπόθεση αυτή όμως δεν κατέδειξε μόνο τη διπλωματική ευστροφία των Μαροκινών,
αλλά και την αδυναμία της Ε.Ε. να χαράξει και να ακολουθήσει κοινή εξωτερική
πολιτική και πολιτική ασφάλειας με στοιχειωδώς αποτελεσματικό τρόπο, ακόμα κι
όταν πρόκειται για κάτι που αφορά άμεσα κράτος-μέλος της. Ιδιαίτερα η Γαλλία
πάντως είχε αντιδράσει για τη στάση των Ισπανών απέναντι στην πρώην αποικία
τους. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία αρχικά φαινόταν να προσφέρει υπηρεσίες
διαμεσολάβησης για την επίλυση της κρίσης, τελικά είπε ότι δεν θα αναμειχθεί.
Άνοιξε, λοιπόν, ο δρόμος για παρέμβαση των Αμερικανών, οι οποίοι εκτόνωσαν την
κρίση μέσω του Κόλιν Πάουελ. Και όλα αυτά, σε μια στιγμή που η Ευρώπη
προσπαθεί να προωθήσει τον ρόλο της ως παίκτη – κλειδί στην ειρηνευτική
διαδικασία της Μέσης Ανατολής.
