AΛEΞ MAYPΟΣ Έλληνας… Σέρλοκ Xολμς

H σύγχρονη Ελλάδα, ο B’ Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Εμφύλιος, οι τρομοκρατικές

οργανώσεις. Ιδού το πεδίο ενδιαφέροντος ενός Σκωτσέζου συγγραφέα, του Πολ

Τζόνστον, ο οποίος φτιάχνει αστυνομικές ιστορίες με χώρο δράσης την Ελλάδα. Ο

ξένος «ανταγωνιστής» τού Πέτρου Μάρκαρη, ξεκινάει από την Αθήνα, γράφοντας

ομοίως αστυνομικά μυθιστορήματα με πολιτικό υπόβαθρο, συνήθως όμως λοξοδρομεί

προς την ύπαιθρο και τα νησιά ψάχνοντας το νήμα των ιστοριών του στη δεκαετία

του ’40.

Ο Πολ Τζόνστον δημιούργησε τη φιγούρα του ντετέκτιβ Άλεξ Μαύρου, ενός

ντετέκτιβ που είναι μισός Σκωτσέζος και μισός Έλληνας. Φοράει δερμάτινο τζάκετ

και παρουσιάζεται ως ένα κράμα μελαγχολίας, πίστης, σφρίγους και

ονειροπόλησης.

Στο αστυνομικό μυθιστόρημα, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε στη Βρετανία, με

τίτλο «The Last Red Death» («Ο τελευταίος κόκκινος θάνατος»), ο Τζόνστον

μιλάει για τις πικρές μνήμες των Ελλήνων από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τον

Εμφύλιο. Όπως γράφει η Νατάσα Κούπερ στο Times Litterary Supplement, το

φιλολογικό ένθετο των «Times», ο συγγραφέας προσφέρει ένα «σοκαριστικό μάθημα

πρόσφατης Ιστορίας».

H υπόθεση έχει εν συντομία ως εξής: μία πασίγνωστη αριστερή τρομοκρατική

οργάνωση, που δρούσε στις αρχές της δεκαετίας του ’70, επαναδραστηριοποιείται

τριάντα χρόνια αργότερα, φονεύοντας πλούσιους επιχειρηματίες στην Αθήνα. H

Αμερικανίδα κόρη ενός από τα θύματα της πρώτης περιόδου της οργάνωσης έρχεται

στην ελληνική πρωτεύουσα αποφασισμένη να βρει τον αρχηγό της οργάνωσης που

έκοψε τον λαιμό του πατέρα της όταν εκείνη ήταν πέντε ετών. Αποτυγχάνοντας να

συνεννοηθεί με την πρεσβεία της, απευθύνεται στον ντετέκτιβ Άλεξ Μαύρο, του

οποίου η οικογενειακή ιστορία και οι διασυνδέσεις τού εξασφαλίζουν πρόσβαση σε

αποσυρμένους μαχητές της Αριστεράς. Ο απολογισμός του ταξιδιού του Μαύρου και

της πελάτισσάς του στην ελληνική ύπαιθρο, λέει η Νατάσα Κούπερ, «είναι γεμάτη

από ζωηρές περιγραφές τοπίων και συναισθημάτων». «Σε κάθε χώρα όπου υπήρξε

πρώτα κατοχή και μετά εμφύλιος, μπορεί κανείς να βρει πολλές μαρτυρίες

φρικαλεοτήτων που πραγματοποιήθηκαν και από τις δύο πλευρές. Κανείς δεν ξέχασε

τι είδε. Ενώ κάποιοι επιθυμούν εξιλέωση, άλλοι διψούν ακόμη για εκδίκηση».

Σύμφωνα με την αρθρογράφο: «Όλοι οι χαρακτήρες είναι αξιόπιστοι και οι

εμπειρίες τους δίνουν στον αφηγητή ένα υλικό αιχμηρότερο από οποιοδήποτε

συμβατικό θρίλερ». Διευκρινίζει πάντως ότι το τέλος είναι λιγότερο

ικανοποιητικό από το κύριο σώμα του βιβλίου. Ωστόσο «ο χαρακτήρας του Μαύρου

και το πορτρέτο της Ελλάδας κάνουν το “Last Red Death” να ξεχωρίσει από το

πλήθος των βιβλίων».

«Πιο βαθύ μπλε» ώς το Αιγαίο

Είναι το δεύτερο βιβλίο στο οποίο ο συγγραφέας χρησιμοποιεί τον Έλληνα

ντετέκτιβ. Το πρώτο ήταν το «Deeper Shade of Blue» («Πιο βαθύ μπλε»), στο

οποίο ο Άλεξ Μαύρος ερευνά αν ήταν ατύχημα ή έγκλημα ο θάνατος ενός ζευγαριού

που μπλέχτηκε στα δίχτυα ενός αλιευτικού πλοίου. Το νήμα τον οδηγεί, βεβαίως,

στη σκοτεινή πλευρά του B’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Στα προηγούμενα βιβλία του, ο συγγραφέας είχε πρωταγωνιστή τον ντετέκτιβ

Κουιντίλιο Ντάλριμπλ. Αυτός είναι και ο πρωταγωνιστής του μοναδικού

μυθιστορήματος του Πολ Τζόνστον που κυκλοφορεί στην Ελλάδα: πρόκειται για τα

«Εγκλήματα πλατωνικής δημοκρατίας το έτος 2020», που εκδόθηκε το 2002 στον

«Περίπλου». Ο Πολ Τζόνστον, ετών 46 από το Εδιμβούργο, έχει εντρυφήσει στα

ελληνικά θέματα, καθώς σπούδασε στην Οξφόρδη ελληνική φιλολογία.

INFO

Στα ελληνικά, Πολ Τζόνστον, «Εγκλήματα πλατωνικής δημοκρατίας το έτος 2020»,

μτφ Νατάσα Σκόρδου, Εκδόσεις Περίπλους, Σελ. 358, Τιμή: 16,63 ευρώ.