Μέσα στη σκόνη…
… της Ιστορίας αφθονούσαν πάντα οι Πιλάτοι. Σε κάθε μεγάλη κρίση θα βρει
κανείς και από έναν. Στην Ιουδαία του Χριστού, που έβραζε από την κοινωνική
αναταραχή, ίσως ο Πόντιος Πιλάτος να ήταν έξω από τα νερά του. Για την ήσυχη
ζωή που θα επιθυμούσε, όπως όλοι οι γραφειοκράτες, ο Ιησούς δεν ήταν παρά ένας
ταραξίας. H ρωμαϊκή τιμωρία για τους ταραξίες ήταν ο σταυρός. Και μπροστά σε
μια εκρηκτική κατάσταση, ο Πιλάτος επέλεξε τον εύκολο δρόμο. Κανείς δεν ξέρει
τι απέγινε μετά την Ιουδαία. Ήταν ένας αποτυχημένος τοποτηρητής, με λιγοστούς
φίλους στα υψηλά αξιώματα. Λένε πως επέλεξε την εξορία – δηλαδή να μείνει ένας
ζωντανός νεκρός, αυτός, ένας Ρωμαίος πολίτης.
Τι ήταν…
|
|
… λοιπόν ο Πιλάτος; Στο βιβλίο που έγραψε γι’ αυτόν, η Αν Ρόε καταθέτει αυτή
τη σκέψη: «Ήταν η ουσία του κακού ή η ουσία του καλού: ο απαρνούμενος τον Θεό
ή ο εναγκαλιζόμενος τον Θεό. Αυτοί οι αντίθετοι θρύλοι ξεπήδησαν από μια
στιγμή αβεβαιότητας ενός δημοσίου υπαλλήλου. Εκείνη τη στιγμή υπήρχε για τον
Πιλάτο η δυνατότητα για σκοτάδι ή για φως, πέρα από τη ρουτίνα ενός Ρωμαίου
τοποτηρητή. Ακόμη και ο ίδιος έμοιαζε να το νιώθει. Θα μπορούσε να είχε πάρει
αταξίδευτους δρόμους, να είχε ανοίξει κρυφές πόρτες, να είχε λύσει τα δεσμά
του, να είχε ξεπεράσει τον εαυτό του. Ή να μείνει αυτό που ήταν: να σηκώσει
τους ώμους, να ξύσει το αυτί του, να γράψει άλλο ένα μνημόνιο. Έμεινε αυτό που
ήταν. Όπως όλοι μας, άλλωστε».
Και ο Βαραββάς…
… άραγε τι απέγινε; Ό,τι όλοι οι Βαραββάδες. Κρυμμένοι πίσω από τις πλάτες
κάθε Πιλάτου, όπως όλοι οι ληστές άλλωστε, κάπου μετρούν τα κέρδη που
αποκόμισαν από την ένοχη σιωπή. Γράφει ο Πολωνός ποιητής Ζμπίγκνιεβ Χέρμπερτ:
«Ίσως ο Βαραββάς να γύρισε στη συμμορία του/ Πάνω στα όρη να σκοτώνει γρήγορα
μ’ ακρίβεια να ληστεύει/ Ή ν’ άνοιξε ένα εργαστήρι αγγειοπλαστικής/ Και
καθαρίζει χέρια από τα κρίματα/ με τη λάσπη της δημιουργίας/ Να ‘ναι
κουβαλητής νερού ή μουλαράς ή τοκογλύφος/ κάτοχος καραβιών – μ’ ένα δικό του ο
Παύλος έπλευσε προς Κορινθίους/ ή – τίποτε δεν αποκλείεται – / να έγινε
κατάσκοπος και καλοπληρωμένος των Ρωμαίων/ Κοίταξε και θαύμασε της μοίρας τα
εκπληκτικά καμώματα/ για ευκαιρίες δύναμης τύχης χαμόγελα/ Ενώ ο Ναζωραίος/
έμεινε μοναχός/ δίχως εκλογή/ σ’ απόκρημνο ένα/ μονοπάτι/ ματωμένο».
Οι Πιλάτοι…
… του κόσμου προσπαθούσαν πάντα να διώχνουν από τους ώμους τους κάθε ευθύνη.
Γιατί έπεφτε σε αυτούς; Επειδή έτυχε να βρίσκονται εκεί. Όπως τυχαίνει καμιά
φορά να βρισκόμαστε και εμείς μπροστά σε κατιτί κακό που περνάει από το χέρι
μας για να μη γίνει. Αν γίνει, πώς θα μπορέσουμε ποτέ να κρύψουμε την ευθύνη
πίσω από το δάχτυλό μας;