|
|
|
|
«Αν είχες πει εγκαίρως το “ναι”, δεν θα είχε δημιουργηθεί σήμερα αυτό το
αρνητικό κλίμα ούτε θα ασκούνταν πιέσεις». Ήταν η πρώτη φορά που ο αρχηγός του
ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου διέκοπτε τον Πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή στη χθεσινή
συνεδρίαση του Συμβουλίου των Πολιτικών Αρχηγών, αφού ο Πρωθυπουργός, σύμφωνα
με πληροφορίες, είχε ταχθεί υπέρ του «ναι» στο σχέδιο Ανάν.
Ο κ. Καραμανλής απάντησε με προσφυγή στην «πάγια αρχή», ότι η Κύπρος
αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται. «Στην παρούσα συγκυρία η επίσημη Ελλάδα
δεν ήταν επιτρεπτό να πάρει θέση πριν αποφασίσει η κυβέρνηση και οι πολιτικές
δυνάμεις του Κυπριακού Ελληνισμού», επισήμανε. Ο κ. Παπανδρέου επέμεινε όμως
στην κριτική του για τους χειρισμούς της κυβέρνησης και επανήλθε,
καταλογίζοντας στον κ. Καραμανλή ουσιαστική απουσία από τις διαπραγματεύσεις
της Λουκέρνης και ηττοπάθεια, που διαμόρφωσε το αρνητικό κλίμα για το σχέδιο
Ανάν. Αυτές οι παρατηρήσεις έδωσαν αφορμή για τους πιο χαρακτηριστικούς
διαλόγους που διεμείφθησαν χθες στη διάρκεια της τετράωρης συνεδρίασης στο
Προεδρικό Μέγαρο.
Το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών ξεκίνησε στις 11 το πρωί. Πρώτη προσήλθε η
Αλέκα Παπαρήγα και ακολούθησαν ο Νίκος Κωνσταντόπουλος και ο Γιώργος
Παπανδρέου. Ο Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής πέρασε το κατώφλι του Μεγάρου
λίγο πριν αρχίσει η σύσκεψη.
Στη σύσκεψη κάθησαν εκ δεξιών του Κωστή Στεφανόπουλου ο Πρωθυπουργός και η κ.
Παπαρήγα και εξ αριστερών του οι κ.κ. Παπανδρέου και Κωνσταντόπουλος. Οι
πολιτικοί αρχηγοί τοποθετήθηκαν επί του θέματος με τη σειρά, με πρώτο τον
Πρωθυπουργό, δεύτερο τον κ. Παπανδρέου και στη συνέχεια την κ. Παπαρήγα και
τον κ. Κωνσταντόπουλο. Απέναντι στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πήρε θέση ο
υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης. H συζήτηση έγινε σε ήπιο κλίμα, και στο
μεγαλύτερο μέρος της οι πολιτικοί αρχηγοί απευθύνονταν ο ένας στον άλλον με το
μικρό τους όνομα. Επί της ουσίας υπήρξαν αντιπαραθέσεις και διαξιφισμοί, μόνο
σε μια περίπτωση όμως δημιουργήθηκε ένταση. Ο Κωστής Στεφανόπουλος δεν πήρε σε
καμία φάση της συζήτησης θέση επί της ουσίας του προβλήματος και άφησε τους
πολιτικούς αρχηγούς να αναπτύξουν χωρίς χρονικούς περιορισμούς τις απόψεις
τους.
Διαξιφισμοί για τη Λουκέρνη…
H τοποθέτηση του κ. Καραμανλή αναμενόταν με ενδιαφέρον από τους
υπόλοιπους αρχηγούς καθώς ήταν ο μόνος που ώς εκείνη την ώρα δεν είχε πάρει
θέση επί του σχεδίου Ανάν. Υπεραμύνθηκε της πολιτικής του και των χειρισμών
του στο θέμα. Είπε ότι η ελληνική κυβέρνηση είχε στενή συνεργασία με την
κυπριακή αλλά και το σύνολο της κυπριακής ηγεσίας σε όλη τη διάρκεια των
διαπραγματεύσεων. Υποστήριξε πως η Ελλάδα ανέπτυξε ουσιαστικές πρωτοβουλίες
και χάρις στις προσπάθειές της πέτυχε στη Λουκέρνη να μην υπάρχουν μόνιμες
παρεκκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο.
«Κλίνει προς το ναι»
Σε ό,τι αφορά την εκτίμησή του για το σχέδιο Ανάν – σύμφωνα με τους άλλους
πολιτικούς αρχηγούς – ο Πρωθυπουργός προχώρησε σε μια απολύτως θετική
εκτίμηση. Είπε ότι η προοπτική της ένταξης της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση
διασφαλίζει ότι τα θετικά σημεία του σχεδίου υπερτερούν των αρνητικών και
κατέστησε σαφές (expessis verbis, όπως λένε κύκλοι του ΠΑΣΟΚ) ότι στο δίλημμα
ανάμεσα στο «ναι» και στο «όχι» ο ίδιος κλίνει στο «ναι».
Ο Γιώργος Παπανδρέου στην τοποθέτηση του άσκησε κριτική στον κ. Καραμανλή για
πράξεις και παραλείψεις στη διαδικασία προς τη Λουκέρνη αλλά και στη στάση της
ελληνικής αντιπροσωπείας. Τόνισε μάλιστα ότι η κυβέρνηση ήταν απούσα από τις
διαπραγματεύσεις εκεί, ενώ ο ίδιος ο κ. Καραμανλής με τις δηλώσεις του στο
τέλος της διάσκεψης άφησε να δημιουργηθεί η εντύπωση ότι ο Ερντογάν θριάμβευσε
και η ηττοπάθεια αυτή ενίσχυσε την ισοπεδωτική κριτική και το αρνητικό κλίμα
για το σχέδιο Ανάν.
Ο κ. Καραμανλής αντέδρασε έντονα: «Δεν θέλετε να μιλήσουμε για τη Λουκέρνη»
είπε ο Πρωθυπουργός. «Τη διαδικασία της Λουκέρνης την βρήκα, δεν μπορούσα να
την αλλάξω. H διαδικασία αυτή αποφασίστηκε στη Νέα Υόρκη στην οποία εσείς
συναινέσατε ως κυβέρνηση, εν μέσω προεκλογικής περιόδου και με τη Βουλή
κλειστή. Θα μπορούσατε λόγω εκλογών να ζητήσετε αναβολή, οπότε δεν θα είχαμε
σήμερα αυτό το ζήτημα». Αξίζει να σημειωθεί πως με την κριτική που άσκησε στη
διαδικασία της Νέας Υόρκης ο κ. Καραμανλής συμφώνησε η κ. Παπαρήγα.
Συμφωνίες…
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη διάρκεια της διάσκεψης του Συμβουλίου και σε επί
μέρους σημεία της συζήτησης, ο κ. Καραμανλής και η κ. Παπαρήγα έδειξαν να
συμφωνούν μεταξύ τους και να διαφωνούν με τους κ.κ. Κωνσταντόπουλο και
Παπανδρέου.
Έπειτα πάντως από αυτή τη φραστική αντιπαράθεση, ο κ. Παπανδρέου επέμεινε στην
κριτική του για τους χειρισμούς της κυβέρνησης στη Λουκέρνη λέγοντας: «Θα
έπρεπε να μας κρατάτε ενήμερους για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Θέλαμε να
βοηθήσουμε και μπορούσαμε να βοηθήσουμε». Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ.
Καραμανλής απάντησε: «Μη μου μιλάτε για ενημέρωση, γιατί ο κ. Σημίτης δεν μας
ενημέρωνε ποτέ. Εγώ είχα δώσει οδηγίες στον υπουργό Εξωτερικών να ενημερώνει
τους αρχηγούς σε οποιαδήποτε σημαντική εξέλιξη, ζήτησα αμέσως συζήτηση στη
Βουλή μετά τη Λουκέρνη και συγκάλεσα το Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών».
…Και κόντρες για τη Νέα Υόρκη
Ο κ. Παπανδρέου υπεραμύνθηκε της απόφασής του να τοποθετηθεί εγκαίρως
με «ναι». Υποστήριξε πως ο ίδιος και το ΠΑΣΟΚ αξιολόγησαν τα θετικά και τα
αρνητικά του σχεδίου, κυρίως όμως τις προοπτικές για την επιτυχία της λύσης
από την πορεία της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ τόνισε πως η υπόθεση της
Κύπρου αφορά όλο τον Ελληνισμό, και τα ελληνικά πολιτικά κόμματα έχουν ευθύνη
να τοποθετηθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο κ. Παπανδρέου υπενθύμισε ότι υπέρ
της λύσης του Κυπριακού στη βάση της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας
συγκλίνουν οι προσπάθειες της εξωτερικής μας πολιτικής τα τελευταία τριάντα
χρόνια, ενώ στην παρέμβασή του έθεσε επίσης το ζήτημα της διαχείρισης της
επόμενης μέρας. Ζήτησε επίσης να αναληφθούν πρωτοβουλίες από την ελληνική
διπλωματία στην E.E. και στον ΟΗΕ για να ικανοποιηθεί το αίτημα της πολιτικής
ηγεσίας της Κύπρου και του κυπριακού λαού, ώστε να δοθούν εγγυήσεις γύρω από
τη σωστή εφαρμογή του σχεδίου
H γραμματέας του KKE Αλέκα Παπαρήγα στάθηκε ιδιαίτερα στη διαδικασία της Νέας
Υόρκης. «Υπάρχει η ένσταση ή ο προβληματισμός για την διαδικασία της N.
Υόρκης. Δηλαδή, δεν θα έπρεπε να γίνει αποδεκτή η πρόταση επιδιαιτησίας του
Κόφι Ανάν», είπε η κ. Παπαρήγα.
Σε αυτό το σημείο ο κ. Παπανδρέου αντέταξε πως μεταξύ του ιδίου, του κ. Σημίτη
και του προέδρου της Κύπρου κ. Παπαδόπουλου είχαν άλλα συμφωνηθεί πριν από τη
Νέα Υόρκη και άλλα αποδέχθηκε ο Κύπριος πρόεδρος όταν συναντήθηκε με τον
γραμματέα του ΟΗΕ και τον κ. Ερντογάν. Ο κ. Παπανδρέου επισήμανε επίσης πως ο
πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας είχε υποτιμήσει τις δυνατότητες του κ.
Ερντογάν να επηρεάσει τη στάση του κ. Ντενκτάς, παρά το γεγονός ότι η Αθήνα
τον είχε προειδοποιήσει.
H κ. Παπαρήγα τάχθηκε κατηγορηματικά εναντίον του σχεδίου Ανάν, λέγοντας πως
«η καλύτερη συμπαράστασή μας στον κυπριακό λαό είναι η συμπαράσταση με το όχι
στο σχέδιο Ανάν» και υποστήριξε, πως το σχέδιο δεν συγκροτεί μια διζωνική
δικοινοτική ομοσπονδία, αλλά ένα διεθνές προτεκτοράτο στον δρόμο του
πετρελαίου. Επεσήμανε ότι το πλέον κατοχυρωμένο σημείο στο σχέδιο είναι το
καθεστώς των βρετανικών βάσεων, τις οποίες χρησιμοποιούν και οι ΗΠΑ με στόχο
τη Μέση Ανατολή και ιδιαίτερα τον πόλεμο κατά του Ιράκ.
Για την αναβολή των δημοψηφισμάτων
Ο Νίκος Κωσταντόπουλος υποστήριξε πως η «λύση πρέπει να εξασφαλίζει την
επανένωση του νησιού και την επαναπροσέγγιση των δύο κοινοτήτων» ενώ για το
σχέδιο Ανάν είπε πως «έχει θετικά, έχει και αρνητικά, εμπεριέχει κινδύνους,
έχει και προβλέψεις οι οποίες μπορούν να αναπτύξουν θετική δυναμική». Ο
πρόεδρος του ΣΥΝ τόνισε με κατηγορηματικό τρόπο: «Δεν είναι το σχέδιο Ανάν
εκείνο το οποίο κατοχυρώνει και εμβαθύνει τη διχοτόμηση. H παράταση της
σημερινής κατάστασης είναι εκείνη που παγιώνει την de facto διχοτόμηση και
μάλιστα σε αντιπαράθεση με οποιαδήποτε λύση επιχειρεί να βρει έδαφος για την
εφαρμογή της».
Ο κ. Κωνσταντόπουλος υπενθύμισε πως «η κοινή θέληση για την κοινή πατρίδα
είναι εκφρασμένη στις δυνάμεις της κυπριακής Αριστεράς και πρόσθεσε: «Ζητάμε,
λοιπόν, και από την ελληνική κυβέρνηση να πάρει όλες τις πρωτοβουλίες μέσα από
διμερείς επαφές και άλλες δραστηριότητες, προκειμένου να γίνει πραγματικότητα
αυτό το κρίσιμο, καίριας πολιτικής σημασίας αίτημα της αναβολής. Και με αυτήν
την έννοια, επιμένουμε στην αναγκαιότητα να αναπτυχθούν όλες οι πρωτοβουλίες
και να εξασφαλιστούν όλες οι προϋποθέσεις για αναβολή». Ο πρόεδρος του ΣΥΝ
ζήτησε μάλιστα σε περίπτωση κοινού ανακοινωθέντος το αίτημα για αναβολή να
καταγραφεί στα πρακτικά της συνεδρίασης.
Το θέμα της αναβολής, που έθεσε ο κ. Κωνσταντόπουλος πυροδότησε νέο γύρο
διαλόγου ανάμεσα στους αρχηγούς, αφού με το αίτημα αυτό συμπαρατάχθηκε και ο
Γιώργος Παπανδρέου, επισημαίνοντας ωστόσο – σύμφωνα με πληροφορίες – πως ο κ.
Παπαδόπουλος δεν το έχει αποδεχτεί. Σε αυτό το σημείο ο Πρωθυπουργός πρόσθεσε
ότι η ελληνική κυβέρνηση θα ήταν πρόθυμη να στηρίξει το αίτημα για αναβολή των
δημοψηφισμάτων αν συμφωνούσαν όλα τα εμπλεκόμενα μέρη. Όμως μια τέτοια
ενέργεια δεν έχει νόημα από τη στιγμή που δεν την έχει αποδεχθεί η Τουρκία. Σε
αυτό το σημείο πήρε τον λόγο ο Πέτρος Μολυβιάτης και υποστήριξε, πως αν το
Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών έπαιρνε θέση υπέρ της αναβολής θα ήταν σαν να
προεξοφλούσε το «όχι» στα δημοψηφίσματα…
