Συνομιλητές του Κώστα Καραμανλή αναφέρουν ενίοτε ότι ο νέος Πρωθυπουργός

είναι θαυμαστής της πολιτικής τακτικής του Ανδρέα Παπανδρέου. Μια κλασική

παπανδρεϊκή κίνηση είναι ο επικοινωνιακός αντιπερισπασμός. Αυτός ήταν ο στόχος

της N.Δ. όταν αποφάσισε να προκαλέσει συζήτηση στη Βουλή για την Οικονομία. Να

μεταθέσει το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης από το Κυπριακό – που δεν είναι

βέβαιον ότι εξελίσσεται ευνοϊκά για την κυβέρνηση – στα εσωτερικά θέματα.

Σε πολιτικό επίπεδο η N.Δ. εκτιμά ότι έχει διπλό πλεονέκτημα στον τομέα της

Οικονομίας. H υπεροχή εκφράζεται κατ’ αρχάς στην κοινωνία: η Οικονομία

θεωρείται ένας από τους βασικούς λόγους ήττας του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές της 7ης

Μαρτίου. Το πλεονέκτημα όμως είναι και πολιτικό, αφού στα ηγετικά κλιμάκια της

N.Δ. πιστεύουν ότι το ΠΑΣΟΚ είναι διχασμένο απέναντι στην οικονομική πολιτική

Χριστοδουλάκη. Αν όμως ο Γιώργος Παπανδρέου δεν την υποστηρίξει στη Βουλή,

τότε έρχεται σε αντίθεση με τη διακυβέρνηση Σημίτη.

Το γεγονός ότι ο νέος αρχηγός του ΠΑΣΟΚ δεν είχε δημιουργήσει προφίλ στην

Οικονομία – όπως στην εξωτερική πολιτική ή τα μοντέρνα κοινωνικά θέματα –

θεωρείται πρόσθετο ατού για τον Καραμανλή. Ο νέος Πρωθυπουργός έχει επταετή

εμπειρία κοινοβουλευτικών συζητήσεων για την Οικονομία. Έχει επίσης σχέση

εμπιστοσύνης με τον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Αλογοσκούφη, ο οποίος είναι ο

βασικός του συνομιλητής για οικονομικά θέματα από το 1997.

Πρώτα οι αγώνες. H νέα κυβέρνηση έχει πολλούς λόγους να θέλει να

πολιτικοποιήσει την Οικονομία και να εξωτερικεύσει τα προβλήματά της, βάζοντας

απέναντι το ΠΑΣΟΚ. Το υπουργείο Οικονομίας βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε

τεράστια πίεση. Στην υστέρηση εσόδων και τις δυσχέρειες εκτέλεσης του

προϋπολογισμού ήρθαν να προστεθούν οι αστρονομικές αυξήσεις των δαπανών για

τους Ολυμπιακούς. Το Μέγαρο Μαξίμου έχει αποφασίσει ότι, για πολιτικούς και

εθνικούς λόγους, οι Αγώνες πρέπει να πετύχουν. Ουδείς όμως γνωρίζει αυτή τη

στιγμή πού θα φτάσει ο τελικός λογαριασμός, που δεν αποκλείεται να είναι

διπλάσιος του αρχικού.

Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η Αθήνα βρίσκεται στο χείλος του γκρεμού σε ό,τι

αφορά την τήρηση του Συμφώνου Σταθερότητας. H – επιλεκτική – απογραφή και η

επιστροφή των εσόδων ΦΠΑ του πρώτου τριμήνου του 2004 στο 2003 είχε χαρακτήρα

διαχείρισης κρίσης. Όπως εξηγεί στέλεχος του ΠΑΣΟΚ με κυβερνητική θητεία στα

οικονομικά, «τα έσοδα του ΦΠΑ είναι υπολογίσιμο τμήμα του ΑΕΠ. Παγιώς το πρώτο

δίμηνο κάθε χρονιάς μεταφέρεται στην προηγούμενη. Ο Χριστοδουλάκης πέρασε νόμο

που έκανε το δίμηνο τρίμηνο. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, το 2003 έκλεισε στο 1,7%.

Αν τα πράγματα έμεναν έτσι, το 2004 θα ξεπερνούσε το 4% και στις Βρυξέλλες θα

χτυπούσαν καμπάνες». Κοινώς θα μας έθεταν υπό επιτήρηση.

Τα δημοσιονομικά έσοδα. Με την αναθεώρηση, η νέα κυβέρνηση θέλησε να

απαλύνει τις μελανές εντυπώσεις που θα δημιουργούσε η εκτίναξη από το 1,7% στο

4% και πάνω. H μετάβαση από το 2,9% – μετά την αναθεώρηση του 2003 – στο 3%

είναι πιο ομαλή και καθιστά υπεύθυνο για τα δημοσιονομικά το ΠΑΣΟΚ. H νέα

κυβέρνηση επιδίωξε επίσης να συγκρατήσει τα πράγματα στο 3% – ή κάτι παραπάνω

από 3% – το οποίο είναι το όριο που θέτει το Σύμφωνο Σταθερότητας. Έτσι,

ελπίζει ότι θα μπορέσει να διαχειριστεί τη σχέση της με την Κομισιόν.

Παρά τους πολιτικούς παλικαρισμούς και τα μεγάλα λόγια για «δημιουργική

λογιστική του ΠΑΣΟΚ», η κυβέρνηση Καραμανλή θα τηρήσει κατά τα λοιπά τα

λογιστικά πρότυπα Χριστοδουλάκη για λόγους αυτοσυντήρησης. Το επισήμαναν μετ’

εμφάσεως Καραμανλής και Αλογοσκούφης στο Υπουργικό Συμβούλιο. Όλη η φασαρία

λοιπόν για τα δημοσιονομικά αφορά το πηγαινέλα των εσόδων του ΦΠΑ του πρώτου

τριμήνου του 2004. Κατά τα λοιπά, η κυβέρνηση Καραμανλή δεν έχει διάθεση να

ροκανίσει το κλαδί στο οποίο κάθεται.

Περικοπές δαπανών. H πίεση στο υπουργείο Οικονομίας μεταφέρεται ήδη στα

υπουργεία. Αντί να στέλνουν λογαριασμούς στην Πλατεία Συντάγματος, τα

υπουργεία καλούνται να περικόψουν δαπάνες. Έτσι, η νέα κυβέρνηση ξεκινάει με

πνεύμα περιστολής. Αν όμως ο στόχος δεν επιτευχθεί, δύσκολα θα αποφευχθεί ένα

φθινόπωρο λιτότητας, κατάργησης φοροαπαλλαγών και αντιλαϊκών μέτρων. Τούτο

σημαίνει ότι η επωδός Καραμανλή για «τήρηση προεκλογικών δεσμεύσεων» μπορεί να

γίνει μπούμερανγκ. Ή θα υπάρχει το ενδεχόμενο προσφυγής σε δανεισμό.

Ούτως ή άλλως το 2004 είναι μεταβατική χρονιά για τα Ευρωπαϊκά. H παρούσα

Κομισιόν είναι υπ’ ατμόν. Πολλαπλασιάζονται οι χώρες που έχουν παραβεί το

Σύμφωνο Σταθερότητας, ακολουθώντας το παράδειγμα των Γαλλογερμανών. Έτσι

δημιουργείται στις Βρυξέλλες κλίμα υπέρ μιας συζήτησης που θα ξεκινούσε το

2005 και θα είχε ως αντικείμενο την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας.

Αντεπίθεση ΠΑΣΟΚ. Στο μεταξύ, παρά τις διαφορές απόψεων που ανέδειξε η σύσκεψη

στελεχών υπό τον Παπανδρέου για τα Οικονομικά, το ΠΑΣΟΚ δεν διχάστηκε. Το

ΠΑΣΟΚ θα αντεπιτεθεί στην κυβέρνηση στη συζήτηση της Βουλής, καταγγέλλοντας

την αδυναμία της να τηρήσει υποσχέσεις χωρίς περιεχόμενο. Με άλλα λόγια, η

Χαριλάου Τρικούπη αντιμετωπίζει επίσης την Οικονομία με διάθεση φυγής προς το

μέλλον.

Με αυτό το δεδομένο, το ερώτημα είναι αν έχει όντως να ωφεληθεί η κυβέρνηση

Καραμανλή από την αντιπαράθεση με το ΠΑΣΟΚ για τα Οικονομικά. Κι αυτό γιατί οι

κυβερνητικοί χειρισμοί εξαντλούνται σε επίπεδο υψηλής πολιτικής, με την

κοινωνία να μένει θεατής.

Τελευταία Νέα