Οι ιθαγενείς υψώνουν φωνή

Το να είσαι διαφορετικός, είναι τιμή και καμάρι και όχι «ρετσινιά» γι’ αυτούς

που μιλούν μέσα από 13 ντοκιμαντέρ για τους αυτόχθονες πληθυσμούς. Και το

Φεστιβάλ Ecocinema γίνεται ένα από τα λίγα μέσα επικοινωνίας τους μ’ εμάς τους

«πολιτισμένους». Τόσο για την έφηβη Κίσα Καστλ-Χιουζ της κοινωνίας των Μαορί,

που κατάφερε από το «πουθενά» να κερδίσει υποψηφιότητα για Όσκαρ, όσο και για

τους Λάπωνες που τους χτύπησε το Τσερνομπίλ, τους Πυγμαίους, τους Ινδιάνους

Kuna του Παναμά ή τη φυλή των Ντένι του Αμαζονίου, που γνώρισαν την ύπαρξη του

πολιτισμένου κόσμου μόλις πριν από δύο δεκαετίες! Είναι όλοι τους παιδιά του

διπλανού χωριού μας – και όχι ενός κατώτερου Θεού – αν αναλογιστούμε τον

«κόκκο άμμου» που αποτελεί η Γη στο Σύμπαν!

«Το αφιέρωμα στους αυτόχθονες πληθυσμούς είναι μέρος ενός κινήματος που θέτει

τα δικαιώματα των ιθαγενών και τις οικολογικές τους συναρτήσεις στην πρώτη

γραμμή του κινήματος για μια άλλη παγκοσμιοποίηση. Αυτήν που πιστεύει στην

ποικιλότητα των πολιτισμών, θεωρώντας την μέρος της οικολογικής – οικουμενικής

ποικιλότητας», τονίζει ο πρόεδρος του Ecocinema, Ηλίας Ευθυμιόπουλος.

Όταν ο άνθρωπος θέλει, κανένα φυσικό ή κοινωνικό εμπόδιο δεν τον σταματά. Και

η 13χρονη Κίσα Καστλ-Χιουζ πήγε «κόντρα» στην εξουσία των Μαορί… Επιλέχθηκε

από την σκηνοθέτιδα Νίκι Κάρο μεταξύ 10.000 παιδιών και έγινε η πρωταγωνίστρια

της ταινίας «Το σημάδι της φάλαινας»! Μιας ταινίας που αναφέρεται στις αρχές

της οργάνωσης της κοινωνίας των Μαορί και τη δυσκολία να δεχτούν να αλλάξει

μια γυναίκα τη μοίρα τους και τους αρχέγονους μύθους τους, διαγωνιζόμενη επί

ίσοις όροις με τους νεαρούς της ηλικίας της.

Οι Πυγμαίοι Baka και η ζωή τους στο τροπικό δάσος του Καμερούν ζωντανεύουν στο

ντοκιμαντέρ «Οι άνθρωποι του τροπικού δάσους». Και στη «Γη των Ντενί» –

σκηνοθεσία του «δικού» μας Πέτρου Κατσάκου – παρακολουθούμε την αρχέγονη φυλή

των Ντενί, ιθαγενών που γνώρισαν την ύπαρξη του υπόλοιπου κόσμου μόλις πριν

από δύο δεκαετίες! Και περνάμε στους Ινδιάνους της φυλής των Ashaninka στο

ντοκιμαντέρ «Shomotsi», που κατοικούν στα σύνορα μεταξύ Βραζιλίας και Περού.

Σκηνοθέτης της ταινίας είναι ο Βαλντάτε, ένας κάτοικος του χωριού, που μιλά

για την καθημερινή ζωή του θείου του, κάπου ανάμεσα στον παραδοσιακό και τον

σύγχρονο τρόπο ζωής.

Σοκ προκαλεί το φιλμ «H βδέλλα και το σκουλήκι» του Μαξ Πουγκ, όπου αυτόχθονες

λαοί εκφράζουν τις απόψεις τους για τη δυτική επιστήμη, που ταυτίζει το

επιστημονικό όραμά της με τα εταιρικά κέρδη των πολυεθνικών.

Υπάρχουν όμως και πολιτισμένοι που ανένηψαν των… αμαρτιών τους και ζουν στη

ζούγκλα του Αμαζονίου σαν τον «Γέρο που διάβαζε ιστορίες αγάπης», ενώ στο

«Baraka» εξαίσια πλάνα από όλον τον κόσμο δείχνουν την ομορφιά και την

καταστροφή της φύσης και του ανθρώπου, που συνοδεύεται από ένα θαυμάσιο

σάουντρακ, το οποίο περιλαμβάνει ζωντανές ηχογραφήσεις των μοναχών του

μοναστηριού Dip Tse Ling.

Μεταξύ των 13 ταινιών για τους αυτόχθονες είναι και το θρυλικό φιλμ «Ο Νανούκ

του Βορρά», του Ρόμπερτ Φλάερτι, το «Τελευταίο κύμα» του Πίτερ Γουέιρ με τον

Ρίτσαρντ Τσαμπερλάιν και το «Ιμαλάια», που μας είχε συναρπάσει πριν από πέντε

χρόνια, όταν προβλήθηκε στις ελληνικές αίθουσες.

Το Τσερνομπίλ και οι… τάρανδοι

H καταπάτηση της λαπωνικής φιλοσοφίας της ζωής με την «εισβολή» του

πυρηνικού ολέθρου από την έκρηξη στο Τσερνομπίλ το ’86, στην περιοχή τους και

στη ζωή τους, αποτελεί το θέμα του ντοκιμαντέρ «H απειλή» – ’87 – του Σουηδού

Στέφαν Γιαρλ. Αρκεί να αναφέρουμε ότι πρόκειται για την τελευταία ταινία που

δείχνει τους Λάπωνες να ζουν με παραδοσιακό τρόπο. Σήμερα, οι κάτοικοι των

αρκτικών αυτών περιοχών χωρίζουν τον χρόνο σε προ και μετά Τσερνομπίλ!

Παρά τον πυρηνικό όλεθρο όμως, ο Γιόβνα, ένα αγόρι 12 χρόνων, όχι μόνο

θέλει να παραμείνει στη Λαπωνία, αλλά και όνειρό του είναι να γίνει «Βοσκός

ταράνδων εν έτει 2000» – όπως είναι και ο τίτλος του δεύτερου ντοκιμαντέρ του

Σουηδού Στέφαν Γιαρλ, που συμμετέχει στο Ecocinema.

INFO

4ο Φεστιβάλ Ecocinema Ρόδου, 1-6 Ιουνίου. Στο Δημοτικό Θέατρο Ρόδου και στο

θερινό σινεμά «Ρόδον». Οι προβολές θα ξεκινούν από τις 10 το πρωί και θα

τελειώνουν μετά τα μεσάνυχτα. Είσοδος ελεύθερη.