HΛIAΣ ΠAΠAHΛIAKHΣ «Eίμαι αυστηρός, όχι μισάνθρωπος»

«Δεν με ενδιαφέρει η πρόκληση για την πρόκληση για να κερδίσω τα βλέμματα για

μια στιγμή. Με ενδιαφέρει να τοποθετούμαι», λέει στα «NEA» ο 35χρονος ζωγράφος

Ηλίας Παπαηλιάκης. Και μπορεί η καινούργια του δουλειά – επτά λάδια σε ξύλο –

με την πρώτη ματιά να μη μοιάζει προκλητική. Μια δεύτερη ανάγνωση όμως αλλάζει

τα δεδομένα καθώς πίσω από το παιχνιδιάρικο σκυλάκι που ορμά στο κρέας μπορεί

να διακρίνει κάποιος τη σκληρότητα καθώς το «μεζεδάκι» του σκύλου δεν είναι

παρά η κομμένη γλώσσα ενός αγίου (!) – αναφορά σε έργο του Ρούμπενς – ή μια

λεπτομέρεια από το Κρυφό Σχολειό του Γύζη αναδεικνύει πώς ένας μύθος μπορεί να

πάρει τόσο μεγάλη έκταση ώστε τελικά να λογίζεται ιστορικό γεγονός.

«Αντιλαμβάνομαι τα πράγματα και τα ταξινομώ – ως καλλιτέχνης, όχι ως

πολιτικός», προσθέτει ο συνεπής στην πορεία του καλλιτέχνης, που ασχολείται με

την ατομικότητα, το σώμα και τον ιστορικό προβληματισμό, αν και διευκρινίζει

πως δεν θεωρεί εαυτόν πολιτικό καλλιτέχνη με την έννοια της δεκαετίας του ’60.

«Ένιωθα την ανάγκη να κάνω μια έκθεση για το τι συμβαίνει μέσα σ’ αυτή τη

συμφωνία που αποκαλούμε Δημοκρατία, για δύο λόγους: Πρώτον, διότι με

ενδιαφέρουν τα όρια των ανθρώπων μέσα στη Δημοκρατία, και τι συμβαίνει όταν

μια ομάδα ιεραρχείται και διεκδικεί χώρο. Και δεύτερο, επειδή δεν με αφήνει

ασυγκίνητο η ευκολία με την οποία ταυτιζόμαστε με ένα χαρακτηριστικό πρότυπο

Δημοκρατίας».

«Ομπρέλα» για τους επτά πίνακες ο εντυπωσιακός τίτλος της έκθεσης: «H

Δημοκρατία είναι το αντίθετο της αχαριστίας», ένας στίχος από το θεατρικό «H

Νέα Εκκλησία του Αίματος» του Δημήτρη Δημητριάδη. «Είναι μια μεγαλόστομη

δήλωση, ένα πυροτέχνημα, που με έκανε να αναρωτηθώ αν η Δημοκρατία σέβεται τη

μειοψηφία και έτσι ξεκίνησα το πρότζεκτ», δικαιολογεί την επιλογή του ο Ηλίας

Παπαηλιάκης. Και προσθέτει πως είναι μια ευκαιρία να συνδέσει τη δουλειά του

με εκείνη άλλων δημιουργών που εκτιμά.

Αν και μικροί σε μέγεθος, η ένταση μοιάζει να «ξεχειλίζει» από τους πίνακες

που κρέμονται στον τοίχο σαν κομμάτια ενός διαλυμένου παζλ. «Με ενδιαφέρει η

πυκνότητα της ζωγραφικής», λέει. «Επειδή όσα διαπραγματεύομαι είναι θεμελιώδη,

θέλω να κρατώ χαμηλούς τόνους. Σκοπός μου είναι να πετύχω τη μεγαλύτερη δυνατή

ένταση στη μικρότερη δυνατή επίφαση. Είμαι αυστηρός, όχι όμως μισάνθρωπος.

Τάσσομαι εναντίον της βίας και του παραλογισμού. Δεν στρέφομαι με μανία

εναντίον των υπολοίπων. Βάζω τον εαυτό μου πολύ μέσα ακόμη και σ’ αυτά που

ειρωνεύομαι». Όσο για το γεγονός ότι θίγει και θρησκευτικά ζητήματα; «Σέβομαι

όσους πιστεύουν. H θρησκεία όμως είναι μια σοβαρή δομή του κόσμου, πώς θα την

άφηνα απ’ έξω;», απαντά.

Και δηλώνει πιστός στη ζωγραφική. Ο λόγος; «H ζωγραφική συγκινεί πάντα τους

ανθρώπους κι εμένα μου αρέσει να ζωγραφίζω. Από την άλλη μου δίνει την

ευκαιρία να μπω στην περιπέτεια χωρίς να χρειάζομαι ένα μπάτζετ. Αρκεί ένα

χαρτί και ένα μολύβι».

«Θα σπάσω αυγά»

«Αισθάνομαι ότι έφτασε η στιγμή να σπάσω αυγά για να κάνω ομελέτα. Αυτή η

έκθεση νοηματοδοτεί την αρχή μιας πορείας, ώστε να μιλήσω για όσα με

απασχολούν και αφορούν ελπίζω και στους υπόλοιπους, διότι το κοινό με

ενδιαφέρει. Δεν του γυρίζω την πλάτη. Δεν θέλω να το χειραγωγήσω, αλλά να

είμαι κατανοητός», λέει ο καλλιτέχνης που στα 35 του χρόνια έχει ήδη

εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2001 και έχει σταθερή

παρουσία στο εξωτερικό. Πού αποδίδει την επιτυχία του; «Στο ότι είμαι πολύ

ειλικρινής, εργατικός και συγκεντρωμένος σ’ αυτό που κάνω. Δεν υποδύθηκα κάτι

άλλο από αυτό που είμαι. H αποδοχή μού δίνει κουράγιο, είναι λυτρωτική, αλλά

δεν είναι αυτοσκοπός».

INFO

Η έκθεση του Ηλία Παπαηλιάκη «H Δημοκρατία είναι το αντίθετο της αχαριστίας»

στην γκαλερί «The Breeder» (Ευμορφοπούλου 6, τηλ. 210-3317.527) έως 21 Ιανουαρίου.