Τι είναι αυτό που, αργά ή γρήγορα, στον αιώνα μας θα αξίζει περισσότερο ακόμη και από τον «μαύρο χρυσό»; Ο «γαλάζιος χρυσός», λένε οι ειδικοί, δηλαδή το νερό. Και σε αυτόν τον τομέα είναι τόσος ο φυσικός πλούτος της Ρωσίας, που μπορεί να την αναδείξει σε μοναδική υπερδύναμη.
Η Ρωσία είναι μια ενεργειακή υπερδύναμη. Βρίσκεται «καθισμένη» πάνω σε τεράστια αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. Όμως δεν είναι μόνο αυτό. Τα αποθέματα πόσιμου νερού που βρίσκονται στην απέραντη επικράτειά της, θα έφταναν για να ξεδιψάσουν δύο πλανήτες: χιλιάδες ποτάμια, εκατομμύρια λίμνες, απέραντα έλη, όσα δεν έχουν η Ιταλία, η Ισπανία και η Γαλλία μαζί. Αν συνυπολογίσουμε τα νερά του υπεδάφους και των πάγων, τα αποθέματα νερού της Ρωσίας ξεπερνούν τα 197 κυβικά χιλιόμετρα. Κι αν θελήσουμε να υπολογίσουμε την αξία τους σε χρήμα, αυτή ξεπερνάει τα 800 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Επειδή αργά ή γρήγορα το νερό θα γίνει το πετρέλαιο της νέας χιλιετίας, τα μεγαλεπήβολα σχέδια του Κρεμλίνου γίνονται ακόμη πιο φιλόδοξα, καθώς ο φυσικός πλούτος της αυξάνει την πολιτική της επιρροή, ιδιαίτερα στις γειτονικές της χώρες στην Κεντρική Ασία που είναι γεμάτες ερήμους και πλήττονται από ξηρασία. Έκθεση του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ προβλέπει ότι «έως το 2050 περίπου δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι θα μπορούσαν να μείνουν χωρίς πόσιμο νερό».

Η παγκόσμια βιομηχανία νερού έχει ήδη τζίρο 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων

Προθυμία. Οι τσάροι του «γαλάζιου χρυσού» (ή του διαφανούς, όπως χαρακτηρίζουν κάποιοι άλλοι το νερό) είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν, όπως γράφει η «Νέα Ισβέστια»: «Μπορούμε να καταλάβουμε μια καλή θέση ως προμηθευτές νερού», εξηγεί στη ρωσική εφημερίδα ο Βίκτορ Ντανίλοφ, διευθυντής του Διεθνούς Ινστιτούτου για τα Προβλήματα Νερού, που εδρεύει στη Μόσχα. «Για παράδειγμα, η Βόρεια Αφρική και η Μέση Ανατολή εισάγουν τόσες ποσότητες σιταριού, που για την παραγωγή τους θα χρειάζονταν τα νερά δυο Νείλων». Η γλώσσα των αριθμών αποκαλύπτει το «στρες του νερού». Για την παραγωγή ενός κιλού ρυζιού χρειάζονται 2-5 χιλιάδες λίτρα νερού. Για την παραγωγή της ποσότητας του φαγητού που τρώει κατά μέσο όρο ένας άνθρωπος την ημέρα χρειάζονται 3.000

λίτρα νερού. Νερό εμπόρευμα, ποταμοί από ρούβλια. Οι μπίζνες του «γαλάζιου χρυσού» θα πλουτίσουν κι άλλο τη Ρωσία. Ο έλεγχος του νερού είναι ζωτικής σημασίας. Το νερό είναι κι αυτό ένα καταναλωτικό αγαθό, όπως το όρισε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου, μέλος του οποίου έγινε και η Ρωσία. Η παγκόσμια βιομηχανία νερού έχει τζίρο 400 δισ. δολαρίων. Ένα ρευστό περιουσιακό στοιχείο που εγγυάται όχι μόνο άφθονα οικονομικά αλλά και στρατηγικά κέρδη.

«Λίντερ» των διψασμένων


Όταν πια το νερό θα αρχίσει να σπανίζει, χάρη στα αναρίθμητα αποθέματά της, η Ρωσία θα γίνει «λίντερ» στην τροφική αλυσίδα. Αρκεί να κατασκευάσει μερικούς αγωγούς σαν κι αυτούς με τους οποίους διοχετεύει σήμερα το φυσικό της αέριο σε πολλές χώρες της Ευρασίας. Οι χώρες που έχουν πενιχρά αποθέματα νερού, ιδιαίτερα οι πρώην «δορυφόροι» της, θα υποφέρουν χωρίς τη βοήθεια της Ρωσίας. Οι Ρώσοι έχουν ξαναβγάλει από το ράφι ένα παλιό σοβιετικό σχέδιο για την εκτροπή μεγάλων ποταμών της Σιβηρίας που εκβάλλουν στον Αρκτικό, με σκοπό τη διοχέτευση των νερών τους στις διψασμένες χώρες της Κεντρικής Ασίας. Ο Ανατόλι Μπαρκόφσκι, διευθυντής εξωτερικών σχέσεων στο Ινστιτούτο Οικονομίας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών, λέει: «Πρέπει πρώτα να λύσουμε μια σειρά από προβλήματα: πώς και πόσο νερό μπορεί να διοχετευτεί χωρίς να προκληθούν βλάβες στο περιβάλλον. Κατόπιν θα μπορέσουμε να ξεδιψάσουμε τους διψασμένους».

«Να πληρώνουν όσοι το σπαταλούν»


«O άνθρωπος μπορεί να ζήσει χωρίς πετρέλαιο, αλλά δεν μπορεί να ζήσει χωρίς νερό. Κι όμως, πληρώνουμε το πετρέλαιο, αλλά δεν πληρώνουμε το νερό». Ο άνθρωπος που τα λέει αυτά δεν είναι κάποιος οικολόγος, αλλά ένας επιχειρηματίας. Ο Αυστριακός Πέτερ Μπράμπεκ-Λέτματ είναι ο «κύριος Νεστλέ», ο πρόεδρος της ελβετικής εταιρείας. «Πρέπει να βάλουμε τη γεωργία και τη βιομηχανία να πληρώνουν το νερό που σπαταλούν», λέει σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Κοριέρε ντέλα σέρα». «Να εξασφαλίσουμε 20-25 λίτρα δωρεάν την ημέρα κατ΄ άτομο και το υπόλοιπο να το πληρώνουν. Κι ύστερα να επενδύσουμε σε οικονομικές τεχνολογίες άρδευσης». Μα δεν το πληρώνουμε ήδη το νερό; «Όχι παντού, όχι εκεί όπου το σπαταλούν. Κι ακόμη κι εκεί που το πληρώνουν, η τιμή είναι συμβολική. Στην Καλιφόρνια πληρώνουν μόλις το 2% από το πραγματικό κόστος του νερού, στην Ισπανία 3%. Η σπατάλη όμως είναι μεγάλη. Και οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους. Το λέω εγώ, που είμαι στην παραγωγή τροφίμων. Για να εμφιαλωθεί ένα λίτρο μεταλλικό νερό, ξοδεύονται σχεδόν δύο για την παραγωγή του, περισσότερα από 3 για την αντίστοιχη ποσότητα ενός αναψυκτικού και 4-6 για ένα λίτρο μπίρας».

Τελευταία Νέα