Αναζήτηση
Η Πατησίων μού φάνηκε πολύ ωραίος δρόμος. Είχα αφήσει πίσω μου τις καλογυαλισμένες λιμουζίνες, τους υπουργούς με τις γαλάζιες ή κόκκινες γραβάτες, τους σωματοφύλακες και μερικές κυρίες στολισμένες σαν λατέρνες… Ακόμη και ο αέρας της Πατησίων μού φάνηκε καθαρός. Στα αυτιά μου ηχούσαν ακόμη οι ψαλμωδίες των παπάδων και το χορωδιακό «ορκίζομαι» των υπουργών. «Κάτι σαν άσκηση υπνωτισμού», σκέφτηκα ενώ αναζητούσα το «αντίδοτο» στην Πλατεία Αμερικής.
Την προηγούμενη φορά τον είχα συναντήσει σε ένα υπόγειο. Η εξώπορτα δεν κλείδωνε, αλλά δεν είχε και τίποτα να του πάρουν. Η αλήθεια είναι ότι είχα ξαφνιαστεί. «Μα δεν κλειδώνεις;». Στο τραπεζάκι του ήταν μαζεμένος ο κόσμος του. Τσιγάρα, ουίσκι, βιβλία και φύλλα με σημειώσεις. Αλήθεια, τι να του πάρουν; Τώρα θα τον συναντούσα στο ρετιρέ της φίλης του της Μαρίας, αλλά ο κόσμος γύρω μου ήταν ίδιος. Γυναίκες με μαντίλες, πιτσιρικάδες ράπερ, μεροκαματιάρηδες και κορίτσια με στενές φούστες. Μου φάνηκε ψηλότερος στην είσοδο, αλλά μάλλον ήταν η ιδέα μου. Χτυπήσαμε έντονα τις παλάμες μας και κοιτάξαμε χαμογελαστά ο ένας τον άλλον. Σχεδόν γελάσαμε. «Για πες», ήταν το μόνο που πρόλαβα να πω. «Γυρίζει έτσι σαν τη μύγα γύρω από το κεφάλι μου, την ακούω, αλλά δεν έχει μπει στον εγκέφαλό μου. Δεν έχει μπει, γιατί εγώ δεν είχα πρόθεση. Είχα προγραμματίσει αλλιώς τη ζωή μου, θα έβγαζα κάποια βιβλία…».
Όταν λες «δεν είχα πρόθεση;».Δεν έκανες προεκλογικό αγώνα;
Κανέναν αγώνα. Έβαλα μόνο 150 ευρώ από την τσέπη μου. Αλλά από 16 χρόνων είμαι στο πεζοδρόμιο. Δηλαδή στην ουσία έκανα τον μακρύτερο προεκλογικό αγώνα που θα μπορούσε να γίνει.
Ποιοι είναι αυτοί οι 5.677
που σε ψήφισαν;
Δεν είναι μια παρέα, είναι πολύς κόσμος. Μπαίνω σε ένα ταξί και ήταν δυο νεαροί. Λέω: «Τι θα ψηφίσετε;». Ο ένας λέει ΣΥΡΙΖΑ, ο άλλος ΛΑΟΣ. «Μα πώς κάνετε παρέα;». Λέει, είμαστε φίλοι. Μέχρι να τελειώσει η κούρσα μού λέει ο «ΛΑΟΣ». «Μεγάλε, θα σε ψηφίσω». Τρελά πράγματα. Μετά ένας οικογενειακός φίλος, εργολάβος, μου λέει: «Εγώ ψηφίζω πάντοτε Νέα Δημοκρατία, αλλά στο συνεργείο μου θα πω να ψηφίσουν Κοροβέση»… Και κάποιος δυσαρεστημένος τοπικός παράγοντας του ΠΑΣΟΚ μού λέει: «Όλη η οργάνωση θα σε ψηφίσει». Κοίταξε τι ευθύνη είναι τώρα όλο αυτό το πράγμα.
Σε ψήφισαν πάντως και τα «Εξάρχεια».
Μα και κλασικοί αναρχικοί
Εγώ δεν δηλώνω υπακοή σε κανένα κόμμα.
Άσχετα αν αυτός ο συνδυασμός κομμάτων που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ είναι ο πιο κοντινός μου χώρος. Εμένα δεν με έβγαλε κανένας μηχανισμός, δεν είχα media, δεν είχα σπόνσορες, δεν είχα λεφτά
ήρθαν και με βοήθησαν. Διανοούμενοι βέβαια οι οποίοι πιστεύουν ότι πρέπει ο αναρχικός χώρος να πάψει να έχει το φετίχ της βίας και να αρχίσει να κάνει πολιτική και μέσα από τους θεσμούς. Δεν λέμε να μην τρέχουμε στα εργοστάσια και στις πλατείες, αλλά να μη σταματάμε εκεί.
Μιλάς στο πρώτο πληθυντικό;
Κάποιος είπε ότι θα είμαι ο πρώτος αναρχικός βουλευτής στην Ελλάδα. Γελάω βέβαια, αλλά εν πάση περιπτώσει είναι ένας χώρος υποτιμημένος που δεν έχει βρει μια έκφραση αν και κουβαλάει έναν πλούτο ιδεών. Όλοι οι παραγωγοί του Chaplin, Μarx Βrothers, αναρχικές ιδέες είχαν. Ο Ζορζ Μπρασένς, ο Λέο Φερέ…
Ξέρεις ότι επιβάλλεται στους αστυνομικούς να σε χαιρετούν κάθε φορά που θα σε βλέπουν στη Βουλή. Ελπίζω τουλάχιστον να με αφήσουν να μπω, γιατί όταν εκλέχθηκα στον Δήμο Αθηναίων δεν με άφηναν και έκανε παρέμβαση ο Αυδής. Μου είπαν: «Τι δημοτικός σύμβουλος είσαι εσύ με πέδιλα;».
Με πέδιλα θα πας στη Βουλή;
Αν έχει ζέστη, ναι. Εμένα και η ξυπολυσιά, μ΄ αρέσει. Έχω την αίσθηση ότι περπατώντας ξυπόλυτος παίρνω ενέργεια, αισθάνομαι το σώμα μου καλύτερα.
Και δεν θα ορκιστείς βέβαια. Όχι. Έχω σεβασμό στην Ορθοδοξία όπως και σε όλες τις θρησκείες, αλλά δεν μπορούμε να χρησιμοποιούμε τη θρησκεία ως κρατική ιδεολογία. Και γι΄ αυτό θα κοπανήσουμε και τον Αρχιεπίσκοπο και τη Δεξιά. Μας ξαναγυρίζουν στον Μεσαίωνα. Αν κάποιοι στη Βουλή σε κοιτάνε με μισό μάτι,τι θα κάνεις;
Οι χουντικοί; Ελπίζω μόνο να μη επιχειρήσουν να μας δείρουν πάλι.
Ε, δεν θα είναι κι εύκολο. ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ έχουν 36 βουλευτές.
Δεν είναι και τόσο μεγάλος ο θρίαμβος της Αριστεράς όπως παρουσιάζεται. Η Αριστερά έπρεπε να είχε αναπτυχθεί εδώ και 30-40χρόνια. Εντούτοις όμως υπάρχει ελπίδα ότι κάτι θα γίνει, αλλά όχι σήμερα. Αύριο, μεθαύριο…
Θα αλλάξει πολύ η ζωή σου, το έχεις σκεφθεί;
Κοίταξε, αισθάνομαι σαν να ξαναπηγαίνω φαντάρος. Αυτό που επεδίωκα πάντα στη ζωή μου, να έχω τον χρόνο μου, τώρα θα το χάσω. Θα κοιτάξω βέβαια να φερθώ έξυπνα. Να μην καβαλήσω κάποιο καλάμι «υπηρετώ την πατρίδα, το Κοινοβούλιο, τον λαό» και γίνω απρόσιτος.
Θα ψηφίζεις πάντα ό,τι σου λέει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Όχι, θα ψηφίζω κατά συνείδηση. Εγώ δεν δηλώνω υπακοή σε κανένα κόμμα. Άσχετα αν αυτός ο συνδυασμός κομμάτων που λέγεται ΣΥΡΙΖΑ είναι ο πιο κοντινός μου χώρος. Εμένα δεν με έβγαλε κανένας μηχανισμός, δεν είχα media, δεν είχα σπόνσορες, δεν είχα λεφτά. Οπότε, θα εκφράζω αυτά που νιώθω. Αν ακούσω εξωφρενικά πράγματα, χαιρετίσματα.
Αν ένας δεξιός προτείνει κάτι και συμφωνείς,θα το ψηφίσεις;
Αν η Νέα Δημοκρατία νομιμοποιήσει τους μετανάστες, θα το ψηφίσω. Αν ρυθμίσει τα θέματα των ομοφυλοφίλων, θα το ψηφίσω. Αν διαχωρίσει την Εκκλησία από το κράτος, θα το ψηφίσω.
Και για την Παιδεία τι θα κάνεις;Μόνο διαδηλώσεις; Εγώ είμαι με το φινλανδικό σύστημα Παιδείας. Να έχουμε μια καλή Δημόσια Παιδεία και αν θέλει κάποιος να την ανταγωνιστεί, ας το κάνει, δεν με πειράζει. Ο Προυντόν, ο μέγας αναρχικός, ο οποίος παραπονιόταν ότι ο Μαρξ τού είχε κλέψει τις ιδέες του, ήταν υπέρ των τραπεζών. Σου λέει, αφού λέμε ατομική ελευθερία δεν μπορούμε να το εμποδίσουμε. Το θέμα είναι ο κοινωνικός έλεγχος, δεν μπορούμε όμως να δώσουμε στο κράτος τον ρόλο του παντογνώστη.
Γιατί μετά θα μας καταπιεί η κρατική γραφειοκρατία. Εγώ έχω υπερασπιστεί μέχρι και τους αρνητές του Ολοκαυτώματος. Κάνουν ένα έγκλημα στη γνώση, αλλά δεν μπορεί το κράτος, η Εκκλησία ή οποιαδήποτε άλλη Αρχή να σου λέει τι είναι σωστό και τι είναι λάθος.
Η ελευθερία του λόγου δεν έχει όρια;
Κανένα, εκτός από ένα: αν πεις «πυρ» και σκοτώσουν δέκα ανθρώπους. Ο καθένας έχει το δικαίωμα και στο λάθος και στο σωστό, και στη σοφία και στην αρλούμπα.
Για τα ναρκωτικά τι θα υποστηρίξεις;
Τη νομιμοποίηση. Έχουν γεμίσει οι φυλακές με άρρωστους ανθρώπους. Δεν λέω να πουλιέται η ηρωίνη στα περίπτερα, αλλά όσοι δεν μπορούν να απεξαρτηθούν να μπορούν να τη βρουν στα νοσοκομεία. Όπως κάποιος παίρνει την ινσουλίνη του. Και να τους βοηθάμε να βγουν από το «λούκι», να βρουν δουλειά. Στην Ολλανδία, όπου έχει εφαρμοστεί αυτό το σχέδιο, είχαμε μείωση των θανάτων.
Εσύ συνεχίζεις να πίνεις και να καπνίζεις πολύ.
Καπνίζω και πίνω, εξ ου και η ευαισθησία μου για τους πρεζάκηδες. Επειδή εγώ πληρώνω έναν φόρο στο κράτος, μου αφήνουν την πρέζα μου. Στην ουσία είμαι θύμα του νόμιμου εμπορίου των ναρκωτικών.
Έχουμε και προσωπική ευθύνη πάντως,δεν μας φταίει για όλα το κράτος.
Όλοι οι άνθρωποι έχουμε κάποια αδυναμία. Πέρα από το δυνατό, το ωραίο, το άτρωτο, είμαστε φθαρτά όντα. Κατά κάποιον τρόπο είναι μια αντιφασιστική εξισορρόπηση. Το θέμα είναι να έχουμε συνείδηση των εξαρτήσεών μας και όταν χρειαστεί να σταματάμε. Εγώ επειδή δεν θέλω να πεθάνω από έναν ηλίθιο λόγο, μια μέρα θα το κόψω το τσιγάρο. Πάντως τα ναρκωτικά, βάζω και τα τσιγάρα και το ποτό, καλύπτουν ένα κενό.
Δεν έχεις συμφιλιωθεί ακόμη με αυτό το κενό;
Απ΄ ό,τι φαίνεται όχι. Και μακάρι να μπορούσα να κάλυπτα το κενό μου με προσευχή κι όχι με τσιγάρο και ποτό. Πάντως πρέπει να υπάρχουν όρια. Είναι το ίδιο πράγμα με τον έρωτα. Πού σταματάει η απόλαυση και πού αρχίζει η διαστροφή; Τι σχέση έχει η σεξουαλική ελευθερία με την παιδική πορνεία;
Συνεχίζουν να σε ελκύουν οι περιθωριακοί;
Όταν είπαν για μένα «ιδού ο δολοφόνος», λέω στον περιπτερά: «Τι έγινε, εσύ που ξέρεις;»· και μου λέει: «Ρώτα τη Ροζαλία την τραβεστί, κάθεται συνέχεια στο παράθυρο και τα ξέρει όλα». Τη ρωτάω αλλά μου λέει: «Εγώ δεν είδα τίποτα, δουλεύω». Έπειτα από τρία- τέσσερα χρόνια τη συνάντησα πάλι, σε ένα καφενεδάκι- ντυμένη άνδρα- και μου λέει: «Άκου ρε Κοροβέση, εσύ μια φορά έφαγες ξύλο και έγινες διάσημος, εμείς τρώμε κάθε μέρα ξύλο και κανείς δεν μιλάει!».
«Η βλακεία ξέρει. Η ευφυΐα διερωτάται»
Πόσα χρόνια έχουν περάσει από το «Ιδού ο δολοφόνος»;
Το θυμήθηκες! Το ΄89 ήταν. Με είχε βγάλει η Νικολούλη δολοφόνο γιατί στην Ασφάλεια με κρατούσαν στο κελί 17.
Άρα, εκεί εμπνεύστηκες τη 17Ν… Οι «Ανθρωποφύλακες» πάντως συνεχίζουν να πουλάνε.
Το Πανεπιστήμιο της Πενσιλβάνια βγάζει ένα βιβλίο για το φαινόμενο των βασανιστηρίων, μια παγκόσμια ανθολογία και έχει μέσα δυο κεφάλαια από τους «Ανθρωποφύλακες». Η εκδίκηση της γυφτιάς!
Δικαιώνεσαι και στην Αμερική δηλαδή.
Ακόμη και το στόμα του λύκου μπορεί να σε εκπλήξει. Κοίταξε Σταύρο, υπάρχει δικαιοσύνη στον κόσμο. Μονάχα που αργεί πολύ. Μερικές φορές περνάνε δεκαετίες.
Όσο γερνάς μαλακώνεις ή σκληραίνεις;
Όσο γερνάω, αντιλαμβάνομαι ότι ξέρω λιγότερα. Όταν ήμουν νέος ήμουν θρασύς, εγωιστής, απόλυτος… Με τα χρόνια, βλέπω ότι οι έννοιες του σωστού και του λάθους είναι μια επίπονη ιστορία. Τώρα πια αμφιβάλλω περισσότερο και μου αρέσει να βρίσκω κάποιον να μου γυρίζει τα μυαλά. Να με πείθει δηλαδή. Να χάσω μια σιγουριά. Είμαι σε μια φάση, που χάνω σιγουριές. Ωραίο είναι αυτό.Δύσκολο,αλλά ωραίο.
Είναι ωραίο, αλλά δεν σε θέλει έτσι ο κόσμος. Ο κόσμος σου δίνει ένα ρόλο και σου λέει «παίξε». Όταν του βάζεις ερωτήματα, γίνεται επιθετικός. Σου λέει «εσύ που είχες κάνει αυτό, που έγραψες εκείνο, δεν ξέρεις;». Η βλακεία ξέρει. Η ευφυΐα διερωτάται.
Από όλα τα μικρά που συμβαίνουν δίπλα μας τι είναι αυτό που σε ενοχλεί περισσότερο;
Άκουγα τον Σταθάκη, να λέει ότι «σε δέκα μέρες σκοτώνονται όσοι κάηκαν στην Ηλεία»! Και τίποτε δεν γίνεται. Δες εδώ σε αυτό το γκέτο που ήρθες. Άλλος πετάει τα σκουπίδια του, άλλος αυθαιρετεί με την οικοδομή του, κανείς δεν νοιάζεται για το κοινό καλό. Φασισμός δεν είναι αυτός;
Ο φασισμός δεν έχει ένα χρώμα; Στις μέρες του Γαλλικού Μάη, είχαμε κάνει τις Οργανώσεις της Επαναστατικής Αριστεράς και κάποιοι σύντροφοι, ενώ είχαμε κόσμο στη φυλακή να βασανίζεται, έχτιζαν το δικό τους «βασίλειο». Και έγραψα: « Πες μου ποιος είναι αυτός που είναι μαζί μας και από τώρα κουβαλάει τις χειροπέδες μας». Ο φασισμός μπορεί να προέρχεται από την θρησκεία, από τον αναρχικό ή τον κομμουνιστή.
«Είμαι ανακυκλωτής αριστερών ιδεών»
Ποιο είναι το πιο επαναστατικό πράγμα που έχεις κάνει στη ζωή σου;
Όταν ήμουν με τη δεύτερή μου γυναίκα, ως παιδιά του Γαλλικού Μάη, είχαμε παράλληλες σχέσεις. Ομολογημένες, όχι κρυφά. Οπότε όταν μένει έγκυος, μου λέει «είναι από εσένα». Λέω «κοίταξε, ό,τι και να ΄ναι, εγώ αναλαμβάνω το παιδί». Βέβαια τελικά το παιδί ήταν όντως δικό μου, αλλά…
Θα μπορούσε να μην ήταν.
– Ναι, αλλά δεν θα άλλαζε τίποτε. Και το πιο συντηρητικό.
–…Ήταν στην πρώτη πορεία ειρήνης με τον Λαμπράκη, είχε έρθει μια συμφοιτήτριά μου, δεν ήρθε για πολιτικούς λόγους, ήρθε γιατί με ήθελε και είχε έρθει με τακούνια. Μας κυνηγάγανε οι μπάτσοι, έτρεχα και ακούω «Περικλή- Περικλή», την είχαν πιάσει και δεν γύρισα να την απελευθερώσω. Αυτή τη φωνή την ακούω ακόμη. Θα μου πεις «πόσο χρονών ήσουν τότε, ήσουν μικρός». Ό,τι και να μου πεις εγώ το θεωρώ ένα στίγμα στη ζωή μου. Οι άνθρωποι δεν είμαστε μόνο προοδευτικοί ή μόνο συντηρητικοί. Είμαστε ένα μείγμα και πρέπει να προσέχουμε τι κυριαρχεί. Σήμερα όταν σε ρωτάνε «τι είσαι»,τι απαντάς;
Ανακυκλωτής αριστερών ιδεών. Είναι μια χειροποίητη ιδεολογία. Έχω μαζέψει αρχές από παντού.
