Γεννήθηκε σ΄ ένα χωριό που σήμερα ανήκει στη Ρωσία, με προγόνους Νορβηγούς και έζησε πολλά χρόνια στην Ασία και την Αφρική. Ο πρώην πρόεδρος της Φινλανδίας Μάρτι Αχτισάαρι τιμήθηκε χθες με το Νόμπελ Ειρήνης «για τις σημαντικές προσπάθειές του σε διάφορες ηπείρους επί τρεις δεκαετίες με στόχο την επίλυση διεθνών συγκρούσεων».
O 71χρονος Αχτισάαρι, που μιλά 5 γλώσσες, έχει λάβει μέρος σε πολλές ειρηνευτικές προσπάθειες με πιο πρόσφατη τον διορισμό του ως ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ για την πολιτική διαδικασία του μελλοντικού καθεστώτος του Κοσόβου, ήταν δηλαδή ο άνθρωπος που μεσολάβησε στις διαπραγματεύ- σεις μεταξύ Σέρβων και Αλβανών. Νωρίτερα, το 1999, ο Αχτισάαρι ως εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ήταν εκείνος που είχε πείσει τον τότε πρόεδρο της Γιουγκοσλαβίας Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς να δεχθεί τους όρους του ΝΑΤΟ προκειμένου να σταματήσουν οι βομβαρδισμοί στο Κόσοβο. Οι Σέρβοι από τότε είχαν εκφραστεί αρνητικά για εκείνον, αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να είναι για πρώτη φορά υποψήφιος για το Νόμπελ Ειρήνης την εποχή εκείνη. Οι Αμερικανοί είχαν χαρακτηρίσει το «σχέδιο Αχτισάαρι» για το Κόσοβο ως «την καλύτερη δυνατή λύση».
Η Επιτροπή. Με την απόφασή της που ανακοινώθηκε χθες, η Νορβηγική Επιτροπή Νόμπελ δείχνει ότι επέστρεψε φέτος στη συνήθη τακτική της να τιμά ειρηνευτικές προσπάθειες μετά την περυσινή απονομή του βραβείου στον Αλ Γκορ για τις περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες του. Ο Αχτισάαρι, που είναι ο πρώτος Φινλανδός που τιμάται με το Νόμπελ, έχει λάβει μέρος στις προσπάθειες εξομάλυνσης κρίσεων σε πολλά σημεία του κόσμου:
από τη Ναμίμπια και την Ινδονησία, έως την Κεντρική Ασία, τη Βόρεια Ιρλανδία και το Κέρας της Αφρικής.
Ο πολιτικός που διετέλεσε πρόεδρος της Φινλανδίας μεταξύ 1994 και 2000 δήλωσε «χαρούμενος και ευγνώμων» για το βραβείο. Στην ερώτηση ποιο θεωρεί ως πιο σημαντικό έργο από όλα όσα έχει κάνει, ανέφερε: «Αναμφισβήτητα τη Ναμίμπια, διότι χρειάσθηκε πολύς χρόνος για να υλοποιηθεί», αναφερόμενος στη συμβολή του στη μετάβαση της χώρας αυτής στην ανεξαρτησία από τη Νότια Αφρική και στη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών. Πρόσθεσε πάντως ότι θεωρεί σημαντικές και τις προσπάθειές του στο Κόσοβο και στην Ινδονησία. Ο Αχτισάαρι δήλωσε ότι ελπίζει το βραβείο να καταστήσει πιο εύκολη τη συλλογή χρημάτων για ειρηνευτικούς σκοπούς. «Υπάρχουν πάντα πολλές δυνατότητες», είπε. «Πραγματικά ελπίζω τώρα που πήρα το Νόμπελ να μπορέσω πιο εύκολα να συγκεντρώσω κεφάλαια για τους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους προεδρεύω. Είναι πολύ σημαντικό να δρούμε όταν πρέπει και γι΄ αυτό χρειαζόμαστε χρήματα τα οποία ποτέ δεν είναι αρκετά». Το Νόμπελ συνοδεύεται από ένα χρηματικό ποσό ύψους 1,4 εκατ. δολαρίων.
Ταξίδευε συνεχώς
Ακόμα και κατά την περίοδο που ήταν πρόεδρος της Φινλανδίας ο Αχτισάαρι δεν σταμάτησε να ταξιδεύει τόσο στο εξωτερικό όσο και μέσα στη χώρα του. Ο Τύπος τον είχε αποκαλέσει «Μάτκα-Μάρα» («Ο ταξιδιώτης Μάρα») διότι κάθε μήνα επισκεπτόταν και από μια διαφορετική περιοχή της Φινλανδίας και συζητούσε με τους πολίτες, γεγονός που είχε ενισχύσει σημαντικά τη δημοτικότητά του. Πέρυσι ο Αχτισάαρι, που έχει έναν γιο ο οποίος είναι μουσικός και έχει τιμηθεί με Grammy πρωτοεμφανιζόμενου καλλιτέχνη, βραβεύθηκε από την UΝΕSCΟ «για τη διαχρονική συμβολή του στην παγκόσμια ειρήνη».