Πόρτα πόρτα η ινδική αστυνομία απελευθέρωνε χθες ομήρους στα δύο μεγάλα ξενοδοχεία της Βομβάης που δέχτηκαν τρομοκρατικές επιθέσεις, ενώ όσοι έβγαιναν μιλούσαν για «ποτάμια αίματος στους διαδρόμους» τα οποία έπρεπε να διασχίσουν. Αρκετοί από τους ενόπλους «με τα παιδικά πρόσωπα» συνελήφθησαν, το χάος όμως στο κέντρο της Βομβάης συνεχίζεται.

Oι άνδρες των ειδικών δυνάμεων της ινδικής αστυνομίας με τις μαύρες στολές «καθάρισαν» χθες το βράδυ, σύμφωνα με εκπρόσωπο της κυβέρνησης, το ξενοδοχείο «Ταζ Μαχάλ» σκοτώνοντας τους τελευταίους 3 ενόπλους που το είχαν καταλάβει, ενώ οι επιχειρήσεις συνεχίζονταν στο ξενοδοχείο «Ομπερόι» αλλά και στο εβραϊκό κέντρο «Τσαμπάντ Χάουζ» όπου κρατούνταν όμηροι γυναικόπαιδα και ένας ραβίνος, την ώρα που ο ουρανός της Βομβάης είχε γεμίσει καπνούς από τις φωτιές που έκαιγαν μέσα στα κτίρια. Σύμφωνα με το ινδικό πρακτορείο ΡΤΙ, η αστυνομία δήλωσε ότι συνέλαβε τρεις τρομοκράτες, μεταξύ των οποίων έναν Πακιστανό που φέρεται να ονομάζεται Άτζμαλ Αμίρ Κάμαλ. Τουλάχιστον 125 άτομα έχουν σκοτωθεί και περισσότερα από 327 τραυματιστεί, όμως ο τελικός απολογισμός αναμένεται να είναι πολύ μεγαλύτερος, καθώς όλοι όσοι έβγαιναν από τα ξενοδοχεία περιέγραφαν εικόνες φρίκης: Πτώματα σκορπισμένα σε διαδρόμους και δωμάτια και αίμα παντού. Οι αστυνομικοί που τους συνόδευαν τους παρότρυναν να κρατούν το βλέμμα τους ψηλά προκειμένου να μην αντικρύσουν το αποτρόπαιο θέαμα.

Μεταξύ των νεκρών ήταν ένας Βρετανός, ένας Αυστραλός, ένας Ιάπωνας, ένας Ιταλός και ένας Γερμανός, ενώ νεκροί είναι και 11 από τους περίπου 25 τρομοκράτες. Η επιχείρηση διάσωσης εκτυλίχθηκε αργά επειδή οι αστυνομικοί αναζητούσαν παγίδες και δεν ήθελαν κατά λάθος να σκοτώσουν κάποιον από τους ενοίκους των ξενοδοχείων οι οποίοι κρύβονταν κάτω από κρεβάτια, μέσα σε ντουλάπες και όπου αλλού μπορούσαν. Περίπου 150 άνθρωπος που βρίσκονταν στο λόμπι του «Ταζ Μαχάλ» την ώρα της επίθεσης έτρεξαν αλλόφρονες στα ασανσέρ και ανέβηκαν στη σκεπή του ξενοδοχείου όπου παρέμειναν εγκλωβισμένοι επί πολλές ώρες. «Αισθανόμασταν το κτίριο να συγκλονίζεται από τις εκρήξεις, βλέπαμε φωτιές και καπνό. Όλοι είχαμε πανικοβληθεί και κλαίγαμε», περιγράφει συγκλονισμένος ένας 34χρονος Ινδός.

Η αστυνομία

Δύο από τους τρομοκράτες επικοινώνησαν με την αστυνομία. Ο ένας μιλούσε για τη σφαγή μουσουλμάνων από τον ινδικό στρατό στο Κασμίρ ενώ ο άλλος ζήτησε «την απελευθέρωση όλων των μουτζαχεντίν». Σύμφωνα με πηγές της αστυνομίας, οι ένοπλοι είναι πιθανό να αποβιβάστηκαν στο λιμάνι της Βομβάης από ένα φορτηγό πλοίο, το «ΜV Αlpha» το οποίο είχε πρόσφατα φτάσει εκεί από το Καράτσι του Πακιστάν, γεγονός που αυξάνει τους φόβους για αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ ινδουιστών και μουσουλμάνων. Η επίθεση βαριά οπλισμένων «φενταγίν» είναι παρόμοια με εκείνη που είχε γίνει το 2001 στο ινδικό κοινοβούλιο από ισλαμική οργάνωση με βάση το Πακιστάν. Τον αποτροπιασμό τους για τις επιθέσεις εξέφρασαν πολλοί ηγέτες από όλο τον κόσμο. Ο εκπρόσωπος του Τζορτζ Μπους προσέφερε στην ινδική κυβέρνηση «οποιαδήποτε βοήθεια θελήσει»

Σκότωσαν εν ψυχρώ τον Κύπριο εφοπλιστή

Ο 73ΧΡΟΝΟΣ Ελληνοκύπριος πλοιοκτήτης Ανδρέας Λιβέρας, μόνιμος κάτοικος Λονδίνου από το 1963 και 265ος στη σειρά των πλουσιότερων Άγγλων σύμφωνα με τον τελευταίο κατάλογο των «Σάντεϊ Τάιμς», σκοτώθηκε από τους τρομοκράτες στη Βομβάη. Όταν άρχισαν οι επιθέσεις μίλησε στο ΒΒC και είπε ότι βρισκόταν στο ξενοδοχείο «Ταζ Μαχάλ» επειδή έχει το καλύτερο εστιατόριο της Βομβάης. «Μας έχουν κλειδώσει στο υπόγειο, τώρα είναι ήσυχα, το προσωπικό μάς δίνει νερό και σάντουιτς αλλά κανείς δεν τρώει», είπε. Κάποια στιγμή οι τρομοκράτες ζήτησαν από τους ομήρους τα διαβατήριά τους. Ο Λιβέρας είχε μαζί του μόνο το βρετανικό διαβατήριό του. Όταν το είδαν, οι τρομοκράτες τον σκότωσαν εν ψυχρώ, μαζί με άλλους πέντε.

«Βλέπαμε τις φλόγες να βγαίνουν από το ξενοδοχείο “Ταζ Μαχάλ”»

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Εύη Σαλτού

«ΕΙΜΑΣΤΕ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΕΝΟΙ στο ξενοδοχείο, στο οποίο μας μετέφεραν. Κανείς δεν μπορεί να βγει έξω αφού είναι εξαιρετικά επικίνδυνο: ακούγονται πυροβολισμοί κι εκρήξεις, οι δυνάμεις του στρατού και της αστυνομίας βρίσκονται παντού. Εικόνες καταστροφής και χάος αντικρύζει κανείς στο κέντρο της Βομβάης».

Ο κ. Δημήτρης Πρισιμιτζής ταξίδεψε πριν από μερικές μέρες στην Ινδία για επαγγελματικούς λόγους. Προχθές το βράδυ, γύρω στις 9.30 ώρα Ινδίας, μαζί με έναν Έλληνα συνάδελφό του, βρισκόταν στα καταστήματα του ξενοδοχείου «Οberoi», το οποίο έχει συμπεριληφθεί στη λίστα με τα καλύτερα ξενοδοχεία του κόσμου για το 2008. «Την ώρα αυτή λίγοι ήταν οι πελάτες του ξενοδοχείου που κυκλοφορούσαν στους διαδρόμους. Εξάλλου, στην Ινδία μετά τις 9 το βράδυ οι περισσότεροι μαζεύονται στα δωμάτιά τους. Δεν είναι όπως στην Ελλάδα», λέει.

Εκείνη τη στιγμή, οι δύο Έλληνες επιχειρηματίες αντιλήφθηκαν περίεργες κινήσεις από κάποιους που μόλις είχαν μπει στο ξενοδοχείο. «Όλα έγιναν πολύ γρήγορα. Ήταν περίπου πέντε άντρες στην αρχή και κρατούσαν όπλα. Δεν μπορέσουμε να δούμε περισσότερα. Μόλις καταλάβαμε ότι κάτι δεν πάει καλά, τρέξαμε να φύγουμε χωρίς να κοιτάξουμε πίσω. Ασφαλώς και φοβηθήκαμε. Ευτυχώς που οι τρομοκράτες δεν μας πρόσεξαν, κι έτσι μπορέσαμε να βγούμε από το ξενοδοχείο», προσθέτει ο 40χρονος επιχειρηματίας.

Οι πελάτες του ξενοδοχείου καθώς και οι δύο επιχειρηματίες μεταφέρθηκαν στο ξενοδοχείο «Ιntercontinental», 200 μέτρα από το «Οberoi». «Βλέπαμε το πολυτελές ξενοδοχείο “Ταζ Μαχάλ” να καίγεται και να βγαίνουν οι φλόγες από την οροφή», λέει ο κ. Πρισιμιτζής. «Έρχομαι συχνά στην Ινδία. Το βόρειο τμήμα της χώρας θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι περισσότερο επικίνδυνο. Η Βομβάη είναι σαν μία ευρωπαϊκή πόλη.

Κανείς δεν περίμενε να γίνει κάτι τέτοιο».

Πέρασα πάνω από τα πτώματα

Στον διάδρομο έξω από το δωμάτιό μου άκουγα ανθρώπους να δέχονται πυροβολισμούς και να πέφτουν βογγώντας. Έξω ακριβώς από την πόρτα μου άφησε την τελευταία του πνοή ένας τουρίστας. Το επόμενο πράγμα που θυμάμαι ήταν να κατεβαίνω τρέμοντας τις σκάλες, προσπαθώντας να περάσω πάνω από πτώματα που κείτονταν εκεί. Ήταν το απόλυτο χάος.

Η Αυστραλή ηθοποιός Μπρουκ Σάτσγουελ, που πρωταγωνιστεί στην τηλεοπτική σαπουνόπερα «Νeighbours»

Ριχτήκαμε κάτω από τον πάγκο

Βρισκόμουν εκείνη την ώρα στο λόμπι του ξενοδοχείου «Ομπερόι», συζητούσα με έναν συνάδελφο όταν ξαφνικά άκουσα μια ριπή πολυβόλου.

Ριχτήκαμε κάτω από τον πάγκο της ρεσεψιόν.

Έβγαλα τα παπούτσια μου και αφέθηκα να σπρώχνομαι από το προσωπικό. Δεν είδα τρομοκράτες, ούτε τραυματίες. Είδα μόνο το αίμα πάνω στο οποίο αναγκάστηκα να πατήσω ξυπόλητη.

Εσπεράνθα Αγκίρε, πρόεδρος της τοπικής κυβέρνησης της Μαδρίτης.

Ευάλωτες όλες οι μεγάλες πόλεις

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κίττυ Ξενάκη

ΕΓΧΩΡΙΟΙ Ή εισαγόμενοι τρομοκράτες; Μέλη της Αλ Κάιντα ή όχι; Όποιοι και αν βρίσκονται πίσω από τις επιθέσεις στη Βομβάη, γεγονός είναι πως 25 νεαροί, οπλισμένοι στοιχειωδώς, αλλά πρόθυμοι να πεθάνουν, κατάφεραν να γονατίσουν μια μεγαλούπολη. Όλες οι πόλεις του κόσμου, ομολογούν οι αναλυτές, είναι τρωτές σε ένα τέτοιο χτύπημα.

Οι συγχρονισμένες επιθέσεις σε 10 «μαλακούς στόχους» της Βομβάης αναμφισβήτητα σχεδιάζονταν μήνες- οι «Τimes» υποστηρίζουν πως ήταν η πλέον συντονισμένη τρομοκρατική επιχείρηση μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Αυτή τη φορά, όμως, οι δράστες δεν κατέλαβαν αεροπλάνα, ούτε παγίδευσαν αυτοκίνητα με εκρηκτικά ούτε ζώστηκαν οι ίδιοι με εκρηκτικές ύλες, απλώς ξεχύθηκαν στην πόλη με σκοπό να προκαλέσουν όση περισσότερη καταστροφή μπορούσαν.

Μια χούφτα άνδρες

«Ασχολούμαι με την τρομοκρατία εδώ και 30 χρόνια και είναι λίγα πια αυτά που με θορυβούν», λέει στους «Νew Υork Τimes» ο Μπρους Χόφμαν, καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Τζορτζτάουν και συγγραφέας του βιβλίου «Ιnside Τerrorism» («Μέσα στην Τρομοκρατία»). «Οι τρομοκράτες επαναλαμβάνονται, επιθέσεις αυτοκτονίας βλέπουμε σχεδόν καθημερινά. Δεν υπάρχει πραγματική καινοτομία στην τρομοκρατία, γι΄ αυτό άλλωστε ήταν τόσο τρομακτική η 11η Σεπτεμβρίου. Οι επιθέσεις αυτές ωστόσο δείχνουν πώς μια χούφτα άνδρες, χρησιμοποιώντας όπλα τα οποία μπορεί κανείς να βρει πολύ εύκολα, μπορούν να κάνουν μια πόλη να παραλύσει, οδηγώντας καλά εκπαιδευμένες δυνάμεις ασφαλείας στην απόγνωση. Οι επιθέσεις αυτές ήταν έτσι υπολογισμένες, ώστε να διασπείρουν τον τρόμο και το άγχος».

Είναι σχεδόν αδύνατο να σταματήσει κανείς 25 οπλισμένους άνδρες από το να επιτεθούν οπουδήποτε στον κόσμο εφόσον είναι προετοιμασμένοι να πεθάνουν, συμφωνεί ο Σαγιάν Γκόχελ, αναλυτής στο ανεξάρτητο Ίδρυμα Ασίας-Ειρηνικού, που έχει την έδρα του στο Λονδίνο. «Αυτό είναι το πρόβλημα με τη στρατηγική των φενταγίν. Είναι πιο αποτελεσματικοί ακόμα και από τους βομβιστές αυτοκτονίας. Σε μια αποστολή αυτοκτονίας, ανατινάζεις τα εκρηκτικά και έχεις τελειώσει. Σε μια επίθεση στο στυλ των φενταγίν, προσπαθείς να κρατήσεις όσο το δυνατόν περισσότερο, σκοτώνοντας όσο το δυνατόν περισσότερους».

«Το γεγονός ότι δεν χρησιμοποίησαν παγιδευμένα αυτοκίνητα είναι πολύ ενδιαφέρον, ήταν μια πιο άμεση ένοπλη επίθεση στην πόλη», σχολιάζει ο Χένρι Γουίλκινσον, αναλυτής στη βρετανική εταιρεία συμβουλευτικής Janusian Security Risk Μanagement. «Έχοντας επάνω τους μόνο αυτόματα και χειροβομβίδες, είχαν πολύ μεγαλύτερη ελευθερία κινήσεων, ήταν πολύ πιο εύκολο γι΄ αυτούς να πάρουν ομήρους, να παρατείνουν την επίθεση. Είτε αυτό έγινε σκόπιμα είτε όχι, δημιουργεί ένα παρατεταμένο δράμα, ακόμα μεγαλύτερο τρόμο».

Θα μπορούσε όμως μια τέτοια επίθεση να συμβεί σε μια ευρωπαϊκή, για παράδειγμα, πόλη; «Δεν βλέπω γιατί όχι αν υπάρχει μια τρομοκρατική οργάνωση που έχει τη δυνατότητα… Επιθέσεις όπως αυτή στην Ευρώπη ή τις ΗΠΑ δεν μπορούν να αποκλειστούν».

Μουτζαχεντίν με το στίγμα της Αλ Κάιντα

ΜΟΝΟ ΜΙΑ παντελώς άγνωστη οργάνωση, οι Μουτζαχεντίν του Ντεκάν (Ντεκάν ονομάζεται μια περιοχή της Νότιας Ινδίας), έχει διεκδικήσει προς το παρόν την ευθύνη των πολύνεκρων επιθέσεων στη Βομβάη. Ο Ινδός πρωθυπουργός έκανε λόγο για «εξωτερικό δάχτυλο», δείχνοντας για ακόμα μια φορά ως υπεύθυνο το Πακιστάν. Οι αναλυτές, ωστόσο, ερίζουν: κάποιοι θεωρούν πως οι πιθανότεροι δράστες είναι είτε οι Ινδοί Μουτζαχεντίν, μια ινδική οργάνωση μέλη της οποίας ωστόσο έχουν εκπαιδευτεί και στηρίζονται από ισλαμιστές του Πακιστάν και του Μπανγκλαντές, είτε η Λασχάρ-ε-Τάιμπα, μία από τις μεγαλύτερες ισλαμιστικές οργανώσεις της Νότιας Ασίας, η οποία έχει την έδρα της στο Πακιστάν και αντιμάχεται την ινδική κυριαρχία στο (μισό) Κασμίρ- μια καλά οργανωμένη ομάδα «φίλα προσκείμενη προς την Αλ Κάιντα». Σύμφωνα με τους «Τimes», οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών ανέμεναν μια θεαματική τρομοκρατική επίθεση της Αλ Κάιντα σε αυτήν την κρίσιμη περίοδο ανάμεσα στο τέλος της θητείας Μπους και την ανάληψη καθηκόντων από τον Μπαράκ Ομπάμα. Και αρκετοί αναλυτές βλέπουν, αν όχι την υπογραφή της Αλ Κάιντα, τότε σίγουρα την ισλαμιστική εξτρεμιστική ιδεολογία πίσω από το γεγονός ότι οι δράστες ήθελαν Δυτικούς για ομήρους. Η Αλ Κάιντα, άλλωστε, λειτουργεί πλέον περισσότερο ως πηγή έμπνευσης παρά ως εγκέφαλος επιθέσεων. Κάποιοι αναλυτές, πάντως, επιμένουν πως πρόκειται για μια αυστηρά εσωτερική υπόθεση. «Αυτή δεν είναι η 11η Σεπτεμβρίου της Ινδίας», λέει η Κριστίν Φέαρ στους «Νew Υork Τimes». «Στην Ινδία, οκτώ στους δέκα είναι ινδουιστές, το 13,4% είναι μουσουλμάνοι, και υπάρχουν πάρα πολλοί οργισμένοι μουσουλμάνοι. Οι οικονομικές ανισότητες είναι τεράστιες και η ηγεσία αρνείται να αποδεχθεί το πρόβλημα».

Φόβοι για νέα ένταση μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν

Ανησυχίες για την αναζωπύρωση της έντασης μεταξύ Ινδίας και Πακιστάν, δύο χωρών που έχουν στην κατοχή τους πυρηνικά οπλοστάσια, προκάλεσαν οι δηλώσεις του Ινδού πρωθυπουργού Μανμοάν Σινγκ μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στη Βομβάη. «Είναι προφανές ότι μια ομάδα με βάση σε γειτονική χώρα» (έτσι συνήθως περιγράφεται το Πακιστάν), «πραγματοποίησε τις επιθέσεις», είπε ο Σινγκ. «Θα τονίσουμε πολύ έντονα στους γείτονές μας ότι δεν θα ανεχθούμε τη χρήση εδαφών τους για να εξαπολυθούν επιθέσεις εναντίον μας και ότι εάν δεν ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα θα υπάρξει μεγάλο κόστος. Οι καλά σχεδιασμένες και εκτελεσμένες επιθέσεις, προφανώς με εξωτερικούς δεσμούς, είχαν σκοπό με την επιλογή σημαντικών στόχων να δημιουργήσουν κλίμα τρομοκρατίας».

Ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν Μαχμούντ Κουρέσι, ο οποίος βρισκόταν στην Ινδία για να πάρει μέρος σε ειρηνευτικές συνομιλίες με την ηγεσία του Νέου Δελχί, δήλωσε «σοκαρισμένος» από τις επιθέσεις και υποσχέθηκε την πλήρη συνεργασία του Καράτσι. «Οι δύο χώρες θα πρέπει να αναπτύξουν καλύτερες σχέσεις», δήλωσε. «Ας μη σπεύδουμε σε βιαστικά συμπεράσματα, ας μην προβούμε σε αψυχολόγητες αντιδράσεις». Ινδία και Πακιστάν έχουν εμπλακεί σε τρεις πολέμους από το 1947, όταν απέκτησαν την ανεξαρτησία τους από τη Βρετανία- οι δύο εξ αυτών αφορούσαν το Κασμίρ.