Η κατάθλιψη δεν είναι «προνόμιο» του γυναικείου φύλου. Πλήττει και τους άνδρες. Σύγχρονες έρευνες τεκμηριώνουν ότι 10% του ανδρικού πληθυσμού νοσεί σήμερα από κατάθλιψη, αν και πρόκειται για ένα συχνά υποδιαγνωσμένο φαινόμενο, βυθισμένο μέσα στη σιωπή που το περιβάλλει. Ενώ οι γυναίκες νοσούν δύο φορές συχνότερα από τους άνδρες, το ποσοστό των ανδρών που αυτοκτονούν είναι τετραπλάσιο.
Η μείζων κατάθλιψη αποτελεί σοβαρή ψυχική νόσο, με συμπτώματα όπως διαρκή καταθλιπτική διάθεση, ανηδονία, απαισιοδοξία, ενοχές, δυσκολία στη συγκέντρωση, διαταραχές στον ύπνο και την όρεξη, μείωση σεξουαλικού ενδιαφέροντος και ευχές θανάτου. Οι άνδρες βιώνουν την κατάθλιψη διαφορετικά, με εντονότερα συμπτώματα:
– Ψυχοκινητική ανησυχία, ευερεθιστότητα
– Απώλεια ενδιαφέροντος για εργασία
– Χρήση αλκοόλ
– Διαταραχή στον ύπνο
– Φόβο αποτυχίας
Συνήθη εμπόδια στη διάγνωση της κατάθλιψης στους άνδρες είναι:
– Η δυσκολία να παραδεχθούν ότι είναι δυστυχείς ή πιεσμένοι
– Η άρνηση να επισκεφτούν τον γιατρό
– Η εστίαση στα σωματικά και όχι στα ψυχολογικά συμπτώματα – Η δυσκολία των ειδικών να διαγνώσουν κατάθλιψη σε έναν άνδρα
Παράγοντες ευπάθειας
Εκτός από δυσλειτουργίες στα νευροδιαβιβαστικά συστήματα του εγκεφάλου ή κληρονομική επιβάρυνση, οι πραγματικές ή συμβολικές απώλειες (ιδιαίτερα το διαζύγιο ή ο θάνατος συντρόφου), σε συνδυασμό με έναν χρόνιο καταθλιπτικό τρόπο σκέψης, ευνοούν την κατάθλιψη στους άνδρες. Επίσης, γεγονότα που απειλούν την εκτίμηση στον εαυτό τους (π.χ. συνταξιοδότηση) ή που συνδέονται με το τέλος ενός σημαντικού ρόλου (π.χ. οικογενειάρχης).
Η κατάθλιψη οδηγεί και σε ευπάθεια στα καρδιακά νοσήματα την πρώτη πενταετία. Αν και οι γυναίκες κάνουν περισσότερες απόπειρες αυτοκτονίας, οι άνδρες καταλήγουν με πιο επιθετικούς τρόπους να ολοκληρώσουν την αυτοκτονία. Περισσότερες πιθανότητες να αυτοκτονήσουν έχουν οι άνδρες που:
– Είναι στη δεκαετία των 20 χρονών ή άνω των 50
– Είναι άνεργοι
– Είναι κοινωνικά απομονωμένοι, ιδίως χήροι ή οι άγαμοι
– Πάσχουν από χρόνιες οργανικές ή ψυχιατρικές ασθένειες
Ελάχιστοι από τους άνδρες που αυτοκτονούν, λάμβαναν ψυχιατρική βοήθεια πριν από τον θάνατό τους.
Ψυχιατρική- ψυχολογική υποστήριξη
Αν βιώνετε τα προαναφερθέντα συμπτώματα και ιδίως αν νιώθετε έντονη απαισιοδοξία για το μέλλον ή σας περνάει από το μυαλό η σκέψη της αυτοκτονίας, είναι μέγιστης σημασίας να επισκεφθείτε έναν ψυχίατρο/ ψυχολόγο προκειμένου να λάβετε την κατάλληλη θεραπεία. Αν πάλι βλέπετε τα συμπτώματα της κατάθλιψης σε άλλους, είναι σημαντικό να τους συμβουλεύσετε να κάνουν το ίδιο.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια (Ρh.D). Εmail:myrsi@hol.gr