Οι αναδυόµενες δυνάµεις κρατούν το κλειδί για το µέλλον. Ο κόσµος θα ανήκει στις χώρες που ελέγχουν τους πόρους που αποτελούν την κινητήρια δύναµη της νέας εποχής. Το πετρέλαιο του 21ου αιώνα είναι µεταλλεύµατα όπως το λίθιο, το µολυβδένιο, οι σπάνιες γαίες και το δυσπρόσιο, τα οποία αλλάζουν τους γεωπολιτικούς υπολογισµούς στον πλανήτη.


Στα τέλη Αυγούστου, ο αριστερός πρόεδρος της Βολιβίας Εβο Μοράλες βρέθηκε στη Σεούλ της Νότιας Κορέας, όπου απόλαυσε µια πολύ καπιταλιστική φιλοξενία. Κατά την αναχώρησή του, είχε στον χαρτοφύλακά του δύο έγγραφα: ένα πολύ γενναιόδωρο µνηµόνιο συνεννόησης µε τη χώρα αυτή, που είναι µία από τις πρώτες δυνάµεις της Ασίας, και ένα χαρτί που τον αναγόρευε σε επίτιµο διδάκτορα ενός από τα καλύτερα νοτιοκορεατικά πανεπιστήµια, παρόλο που δεν έχει τελειώσει το σχολείο.

Επί 45 χρόνια, η Νότια Κορέα αγνοούσε τη φτωχή Βολιβία. Οµως η χώρα του Μοράλες έχει πολύ λίθιο που χρησιµοποιείται στις µπαταρίες και η Σεούλ το θέλει για τους γίγαντες της βιοµηχανίας της, τη Samsung, τη Ηyundai, την LG.

Μέχρι στιγµής ούτε γραµµάριο λιθίου δεν έχει φύγει από τη Σαλάρ ντε Ουγιούνι της Βολιβίας, όµως σύµφωνα µε µερικούς υπολογισµούς η µεγάλη αυτή αποξηραµένη αλµυρή λίµνη έχει αρκετό λίθιο ώστε να καταστήσει όποιον αποκτήσει πρόσβαση σ’ αυτό κυρίαρχο στις µπαταρίες για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, λάπτοπ και κινητά τηλέφωνα.

Ο κόσµος έχει αλλάξει θεµελιωδώς, υπογραµµίζει σε εκτενή ανάλυσή του ο Λίο Λιούις, οικονοµικός ανταποκριτής των λονδρέζικων «Τάιµς» στην Ασία. Η γεωπολιτική των φυσικών πόρων, εξηγεί, έχει προχωρήσει πολύ πέρα από το πετρέλαιο. Οι µελλοντικές συγκρούσεις θα αφορούν σχεδόν άγνωστα µεταλλεύµατα και οι χώρες των καταναλωτών το συνειδητοποιούν µε κάποια ανησυχία. Μια σειρά από πρόσφατες εκθέσεις προειδοποιούν ότι διάφορες βιοµηχανίες µπορεί να µην είναι πλέον βιώσιµες, ακόµη και σε εθνικό επίπεδο, και υποχρεώνουν σε επανεκτιµήσεις. Χώρες όπως η Ιαπωνία, η Νότια Κορέα, η Γερµανία και άλλες µπορεί να δυσκολευτούν να διατηρήσουν τη θέση τους.

«Βρισκόµαστε σε οικονοµικό πόλεµο», λέει ο Τζακ Λίφτον, ειδικός στα σπάνια µεταλλεύµατα. «Ο κόσµος όπου µπορούσες να αποκτήσεις τα πάντα έναντι κάποιας τιµής ανήκει στο παρελθόν. Και η Δύση κοιµάται στο θέµα αυτό». Τον Μάιο, το βρετανικό υπουργείο Μεταφορών και το υπουργείο Επιχειρήσεων πήραν µια έκθεση για τις σπάνιες γαίες στην οποία αναφέρεται πως είναι πιθανό η Κίνα να απαγορεύσει ώς το 2015 όλες τις εξαγωγές των υλικών αυτών – πρόκειται για οξείδια µετάλλων απαραίτητων για την ψηφιακή επανάσταση και τις περισσότερες «πράσινες» τεχνολογίες.

Φόβοι για συγκρούσεις. Το φλερτ της Νότιας Κορέας µε τον Μοράλες δεν είναι ένα µεµονωµένο επεισόδιο: η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ρωσία και η Γαλλία δοκίµασαν όλες παρόµοια κόλπα για να κερδίσουν την εύνοιά του. Και αυτό είναι µόνον η αρχή. Πρόσφατη έκθεση της Ε.Ε. προειδοποιούσε πως συγκρούσεις µπορεί να ξεσπάσουν για το µολυβδένιο που χρησιµοποιείται στα καρδιογραφήµατα, για το κοβάλτιο των κινητών τηλεφώνων, το παλλάδιο των εργοστασίων αφαλάτωσης, τον φθορίτη, που είναι ουσιώδους σηµασίας για την παραγωγή χηµικών ή το οξείδιο του µαγνησίου, ζωτικής σηµασίας για κάθε διυλιστήριο πετρελαίου, εργοστάσιο τσιµέντου και χαλυβουργία στη Γη.

Το πετρέλαιο του 21ου αιώνα είναι ορυκτά όπως το µολυβδένιο, το βανάδιο, το δυσπρόσιο κ.λπ.

Ο θησαυρός της Κίνας


Η Ε.Ε. χαρακτηρίζει «κρίσιµης σηµασίας» 14 πρώτες ύλες. Το αµερικανικό Πεντάγωνο θα δηµοσιοποιήσει σύντοµα µια έκθεση για τη µεγάλη εξάρτηση του στρατού των ΗΠΑ από υλικά που σήµερα βρίσκονται µόνο στην Κίνα. Ο Γκαλ Λαφτ, διευθυντής του Ινστιτούτου Ανάλυσης της Παγκόσµιας Ασφάλειας που έχει την έδρα του στην Ουάσιγκτον, επισηµαίνει ότι η Κίνα ελέγχει το 95% της παγκόσµιας παραγωγής σπάνιων γαιών και προβλέπει ότι οι εξωτερικές πολιτικές σε όλο τον κόσµο θα διαµορφώνονται από την ανάγκη για δυσπρόσιο, κοβάλτιο και πλατίνα κατά τον ίδιο τρόπο που το πετρέλαιο καθόρισε τη γεωπολιτική στον 20ό αιώνα. Και ο συνεχής περιορισµός από την Κίνα των εξαγωγών σπάνιων γαιών καταδεικνύει ένα µοντέλο που µπορεί να δούµε σύντοµα και σε άλλα µεταλλεύµατα.

Τελευταία Νέα