Αν και πενηντάρηδες, τα καταφέρνουν µια χαρά. Ο Σπάιντερ-Mαν, ο Κάπτεν Αµέρικα και πολλές εκατοντάδες ακόµη ήρωες της Marvel Comics ζωντανεύουν στις σελίδες µιας έκδοσης για τα 50 χρόνια του αµερικανικού κολοσσού
Ο ανταγωνισµός των εξοπλισµών και ο φόβος ενός νέου, πιο φονικού και καταστροφικού παγκόσµιου πολέµου, αυτή τη φορά µε τη Σοβιετική Ενωση, επεσκίασαν την άνοδο του επιπέδου ζωής σε ολόκληρο τον δυτικό κόσµο στις αρχές της δεκαετίας του 1960. Μέσα σε εκείνο το ψυχροπολεµικό κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο αναβίωσαν ορισµένοι παλιοί ήρωες των κόµικς που είχαν ακµάσει προπολεµικά, σε ορισµένες περιπτώσεις χρησιµοποιήθηκαν για την προπαγάνδα της Αµερικής στον πόλεµο εναντίον του Αξονα αλλά ύστερα παρήκµασαν και ξεχάστηκαν, προς όφελος είτε πιο κωµικών είτε πιο διδακτικών ιστοριών – Ντίσνεϊ, π.χ., ή Κλασικά Εικονογραφηµένα. Τη δεκαετία του 1950 είχε ήδη επανεµφανιστεί ο Φλας, υπερήρωας της εταιρείας DC. Αλλά η επόµενη δεκαετία ανήκε σε µιαν άλλη εταιρεία, τη Marvel, που και αυτήστηρίχθηκε σε έναν παλαιό ήρωα ο οποίος κατατρόπωνε τον Χίτλερ και τους πράκτορές του κάθε µήνα, τον Κάπτεν Αµέρικα.

O Κάπτεν Αµέρικα ήταν η γέφυρα µε το παρελθόν. Η Marvel όµως κοίταζε µπροστά. Γρήγορα, ο δαιµόνιος σεναριογράφος που την ίδρυσε, ο Σταν Λι (µε βασικό σχεδιαστή τον «Βασιλιά» Τζακ Κίρµπι, δεξιοτέχνη των σκηνών δράσης), δηµιούργησε την πρώτη υπερηρωική οµάδα, τους Τέσσερις Φανταστικούς, µε καθήκον να προσπαθούν να αναχαιτίσουν τους εξωγήινους (αλλά υποδορίως και τους Σοβιετικούς, που εκπροσωπούσαν για τους Αµερικανούς το δέος της πυρηνικής καταστροφής). Κι ύστερα, το 1962, αυτή τη φορά µε σχεδιαστή τον Στιβ Ντίτκο, επινοήθηκε ο υπερήρωας της διπλανής πόρτας: ο Σπάιντερ-Μαν, ένα κολεγιόπαιδο που ήθελε να σπουδάσει χηµεία και η ζωή του άλλαξε όταν τον τσίµπησε µια ραδιενεργός αράχνη.

Από τότε µέχρι σήµερα έχουν περάσει 50 χρόνια. ΗMarvel όλο αυτό το διάστηµα βρέθηκε στην πρωτοπορία αλλάζοντας ριζικά το πεδίο των κόµικς. Το pulp, η δυσφηµισµένη «κουλτούρα του χυλού», η υποκουλτούρα, προήχθη στην εµπροσθοφυλακή του ποπ, κατέκτησε το σινεµά, έγινε αντικείµενο χιλιάδων πανεπιστηµιακών διατριβών. Τα φτηνά περιοδικά µε κόµικς των κλισέ απέκτησαν κατά περιόδους φήµη έργου τέχνης όταν ανέλαβαν τον σχεδιασµό τους πρόσωπα όπως ο Ρος Αντρου, οι Τζον Ροµίτα, πατήρ και υιός, ο Φρανκ Μίλερ, ο Τοντ Μακφάρλαν, ο Τζιµ Λι. Είναι παράξενο, αλλά τα κόµικς µε υπερήρωες εξέφρασαν µε µεγαλύτερη οξυδέρκεια τις κοινωνικές και αισθητικές αλλαγές σε σύγκριση µε πολύ πιο διαφηµισµένες τέχνες, π.χ., το σινεµά, το θέατρο ή τα εικαστικά. Η «Εγκυκλοπαίδεια» της Marvel Comics, ανανεωµένη και επαυξηµένη και µε τις τελευταίες εξελίξεις στο σύµπαν της εταιρείας, παρακολουθεί τις εξελίξεις όλων αυτών των 50 χρόνων. Παρουσιάζονται οι πιο δηµοφιλείς από τους 1.200 χαρακτήρες που έχουν έως σήµερα δηµιουργηθεί και τα µεγαλύτερα γεγονότα των σειρών που στην πορεία επικοινωνούσαν µεταξύ τους, αλληλοεπηρεάζοντας η µία τη δράση της άλλης.Επειδή όµως είναιεγκυκλοπαίδεια µιας διάσηµης λαϊκής µυθολογίας, η ογκώδης αυτή έκδοση παρουσιάζει µε ακρίβεια τους χαρακτήρες και αγνοεί επιδεικτικά τους δηµιουργούς και τις αισθητικές. Με άλλα λόγια, αφήνει πεδίον δόξης λαµπρό για τα πανεπιστήµια και τους κοµικσολόγους.

Η συνέχεια την επόµενηπεντηκονταετία.

Γλυκόπικρα ποιήµατα


«Φαντάστηκεπως βρήκε τον ναό της ευτυχίας/και πήγε να αγοράσει ένα σακουλάκι χαρά. / Επέστρεψε µε ένα χωνάκι θλίψη…». Ο Βαγγέλης Χρόνης µπορεί να είναι ανώτατο στέλεχος στον Οµιλο Λάτση αλλά δεν παύει να είναι και ευαίσθητος και επίµονος ποιητής. Στην καινούργια του συλλογή συγκεντρώνει σαράντα τέσσερα γλυκόπικρα και χαµηλότονα ποιήµατα, µε µια έντονη δόση µελαγχολίας και σαρκασµού, εµπνευσµένα είτε από τόπους µυθικούς (Παλµύρα, ∆αµασκό, Κίνα κ.ά.), είτε από τον αναστοχασµό της καθηµερινής ζωής µε τα χαµένα όνειρα και τις αναµνήσεις της, µε τις κρυµµένες αισθήσεις και τις ελπίδες της. Μεταξύ τους, έξι έχουνπροδηµοσιευτεί στο περιοδικό «Η λέξη».

Ιστορία σαν µυθιστόρηµα


Ρεπόρτερ από το 1965,πολιτικός συντάκτης, αρθρογράφος και αρχισυντάκτης που διετέλεσε και αντιπρόεδρος της Ενωσης Συντακτών (ΕΣΗΕΑ), ο συγγραφέας έζησε από πολύ κοντά τις πολιτικές προσωπικότητες που κυριάρχησαν κατά τη δεκαετία ‘50 – ‘60 και η κατάθεσή του, όσο και να διαφωνεί κανείς πολιτικά µαζί του (στον πρόλογό του ο Λεονταρίτης χαρακτηρίζει «Επανάσταση» το πραξικόπηµα της 21ης Απριλίου), συνιστά ενδιαφέρουσα ιστορική µαρτυρία. Επιπλέον η αφήγησή του είναι δραµατοποιηµένη και διαβάζεται σαν µυθιστόρηµα, ιδίως εκεί όπου παρουσιάζει το παρασκήνιο τωνεπαφών µεταξύ των απεσταλµένων από την Αθήνα µε τον εξόριστο Κωνσταντίνο.

Σηµειώσεις από τις φυλακές


Κεφαλονίτης που µετείχε στο αριστερό κίνηµα, ο Σακκάτος µπήκε στο µάτι της Ιεράς Συνόδου, έζησε στο διάστηµα 1960-1992 στη ∆υτική Γερµανία, υπήρξε δραστήριος συνδικαλιστής και αντιστασιακός. Εδώ, κάνειέναν ύµνο στην επαναστατική µορφή του τροτσκιστή Παντελή Πουλιόπουλου, Μικρασιάτη, διαγραµµένου γραµµατέα του ΚΚΕ, συνιδρυτή της οµάδας «Σπάρτακος» και πολύγλωσσου νοµικού, που εκτελέστηκε από τους Ιταλούς το 1943. Ξαναδιαβάζει τις σηµειώσεις του από τις φυλακές της Ακροναυπλίας (ένα µέρος τους είχε εκδοθεί από τον Χρ. Αναστασιάδη) και τις σχολιάζει συνδυάζοντάς τες µε πλήθος ντοκουµέντα προκειµένου να δικαιωθεί το προπολεµικό τροτσκιστικό κίνηµα.

Σατιρικός και αιρετικός

< Δ.Ν.Μ.


Προκλητικός, αιρετικός, ευρηµατικός και λογοπλάστης (µε την ικανότητα να συµπυκνώνει σε µία λέξη µια ολόκληρη συµπεριφορά ή µια ολόκληρη κοινωνικοπολιτική κατάσταση).

Αυτό ακριβώς είναι ο «όρθιος κωµικός» Τζίµης Πανούσης απ’ την εποχή των Μουσικών Ταξιαρχιών µέχρι τη σόλο – και όλο περιπέτειες και αγωγές – πορεία του, τα τελευταία 30 χρόνια δηλαδή. Αυτή ακριβώς η παρουσία του δεν µεταφράζεται µόνον στις live εµφανίσεις του – που παρεµπιπτόντως είναι πάντα sold out – αλλά και από παλιά και µε ραδιοφωνικές εκποµπές αλλά και βιβλία (που µε το καινούργιο φτάνουν εφτά τον αριθµό). Τα κείµενα των βιβλίων µάλιστα, µοιάζουν κάθε φορά να συνοψίζουν τον δικό του σατιρικό πυρήνα, τον µικρόκοσµο, τις εµµονές, µια δόση υπαρκτού σουρεαλισµού που χωράει τα πάντα και δεν αφήνει τίποτε έξω – σε κάθε εποχή.

Ετσι και τώρα, ο… Καραµάν Αλής και οι σαράντα κουµπάροι, το σύνολο του πολιτικού κόσµου, η Αστυνοµία και τα golden boys (απ’ τα προσφιλή θέµατα του κωµικού) δεν µένουν µακριά απ’ τα σατυρικά βέλη του ενώ τα κείµενα – πρόζες απ’ τη µακρόβια ραδιοφωνική του εκποµπή «∆ούρειος Ηχος» µπορούν να διαβαστούν αυτοτελώς και ως λοξές µατιές ενός ευφυούς γραφιά και performer. Το «βρώµικο 2009» – όπως το αποκαλεί – µπαίνει επί τάπητος και το βιβλίο διαβάζεται απνευστί!

Τελευταία Νέα