Ελπίδες για μεταμοσχεύσεις απλών οργάνων χωρίς καμία αναμονή δίνει η νέα ανακάλυψη σουηδών και βρετανών επιστημόνων. Οι ειδικοί δημιούργησαν και μεταμόσχευσαν με επιτυχία σε ασθενή την πρώτη συνθετική τραχεία μαζί με το βρογχικό δέντρο. Το όργανο αναπτύχθηκε σε εργαστήριο με τη βοήθεια βλαστικών κυττάρων του ίδιου του ασθενή.

Επιστήμονες από το University College του Λονδίνου άρχισαν τη δημιουργία του τεχνητού οργάνου κατασκευάζοντας ένα εκμαγείο τραχείας και των δύο βρόγχων που συνδέονται με τους πνεύμονες του ασθενούς (τραχειοβρογχικό δέντρο). Το υλικό που έθεσαν ως βάση ήταν ένα ειδικό νανοσυνθετικό πολυμερές αποτελούμενο από μικροσκοπικές κυβικές δομές. Για να πάρει το επιθυμητό σχήμα, οι ειδικοί χρησιμοποίησαν εικόνες από την κατεστραμμένη τραχεία του ασθενούς, τις οποίες έβαλαν σε ηλεκτρονικό υπολογιστή. Το κομπιούτερ έδωσε εντολή σε μία συσκευή και κατασκεύασε το εκμαγείο, μέσα στο οποίο χύθηκε και στερεοποιήθηκε το ειδικό νανοϋλικό. Η τελική του μορφή σε έναν απλό θεατή πριν από την τοποθέτησή του θα ήταν σαν ένα «Υ» από γυαλί με επιφάνεια γεμάτη πόρους. Ο δρ Alex Seifalian χρησιμοποίησε την εύθραυστη κατασκευή για να παρασκευάσει αυτό που θα αντικαθιστούσε την τραχεία του ασθενούς, η οποία είχε υποστεί αλλοιώσεις λόγω καρκίνου.

Στη συνέχεια έστειλαν το τεχνητό όργανο στη Σουηδία, όπου θα γινόταν η μεταμόσχευση. Πριν όμως προχωρήσουν στην επέμβαση του 36χρονου ασθενούς, το επικάλυψαν με βλαστοκύτταρα από τον μυελό των οστών του, προκειμένου να εμποτιστεί και να πάρει τον «αντιγονικό» χαρακτήρα του, ώστε να μην το απορρίψει ο οργανισμός μετά τη μεταμόσχευση. Δυο ημέρες αργότερα, τα εκατομμύρια πόρων της τεχνητής τραχείας καλύφθηκαν από τα κύτταρα του ασθενούς.

Είναι η πρώτη φορά που δεν θα χρησιμοποιούνταν μόσχευμα από άνθρωπο, αλλά τεχνητό όργανο, έναν ενδοσκελετό πάνω στον οποίο είχαν «χτίσει» ανθρώπινα κύτταρα. Ετσι, άρχισε το χειρουργείο που διήρκεσε 12 ώρες. Στο πλαίσιο της επέμβασης ο ισπανός καθηγητής Paolo Macchiarini στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Καρολίνσκα (Karolinska) της Σουηδίας, αφαίρεσε τον όγκο μαζί με την τραχεία και βρογχικό δέντρο που είχε υποστεί αλλοίωση και τα αντικατέστησε με το αντίγραφο.

Τα κύτταρα που αφαιρέθηκαν από τον μυελό των οστών και τοποθετήθηκαν στον ενδοσκελετό, είχαν την ιδιότητα να διαιρούνται και να αναπτύσσονται, μεταμορφώνοντας το τραχειοβρογχικό δέντρο σε όργανο που δεν διαφέρει από αυτό με το οποίο έχουμε γεννηθεί. Μάλιστα, ο οργανισμός δέχθηκε το τεχνητό όργανο σαν δικό του και δεν χρειάστηκε ανοσοκατασταλτική αγωγή για να μην το απορρίψει, όπως γίνεται με τις μεταμοσχεύσεις.

«Χάρη στη νανοτεχνολογία έχουμε πλέον τη δυνατότητα να δημιουργήσουμε τραχειοβρογχικό δέντρο στα μέτρα του ασθενούς σε διάστημα μιας εβδομάδας», εξηγεί ο καθηγητής Macchiarini. «Πρόκειται για το πρώτο συνθετικό όργανο που έχει το πλεονέκτημα να μπορεί κάποιος να το αποκτήσει άμεσα. Μάλιστα πολλά όργανα θα μπορούσαν να αντικατασταθούν με την ίδια τεχνική», λέει ο ίδιος. Σήμερα, έναν μήνα μετά την επέμβαση, ο 36χρονος καρκινοπαθής αναρρώνει και είναι καλά στην υγεία του.