Στην κατάμεστη αίθουσα του The Dome στο παραλιακό Μπράιτον της Αγγλίας – στις 6 Απριλίου – όπου διεξάγεται ο 19ος Διαγωνισμός της Eurovision o σουηδός μαέστρος Σβεν Ολοφ Γουόλντοφ κάνει μια ομολογουμένως εντυπωσιακή εμφάνιση και προκαλεί όλους να τον προσέξουν καθώς κατευθύνεται προς το πόντιουμ για να διευθύνει. Είναι ντυμένος Ναπολέων.
Και είχε τους λόγους του που ντύθηκε έτσι, το απαιτούσε ο ρόλος και συγκεκριμένα το τραγούδι της σουηδικής συμμετοχής που θα ερμήνευε το κουαρτέτο με το χαρακτηριστικό όνομα (από τα αρχικά των ονομάτων των μελών του: Ανιέτα, Μπιορν, Μπένι, Αννι – Φρίντα), ABBA. Ηταν το «Waterloo».
Από εκείνο το βράδυ του 1974, Βατερλώ δεν θα σήμαινε πια μόνο ήττα. Θα μπορούσε να είναι και νίκη – αφού οι ABBA κέρδισαν στον διαγωνισμό. Και όχι μόνο νίκη αλλά θρίαμβο και ολική επικράτηση και ανατροπή της ιστορίας (της ποπ) αφού μετά τους ABBA τίποτε δεν θα ήταν πια ίδιο. Αποδείχτηκαν μηχανή επιτυχιών και μεγάλης ρέντας (money – money – money) στο να ποντάρουν στα τραγούδια τους και να κερδίζουν. Το «Waterloo» ήταν η αρχή της ABBAmania. Και το καλοκαίρι του ’74, ήταν δικό τους.
Απολαύστε λοιπόν, το «Waterloo», λέει ο παρουσιαστής και ξεχύνονται στη σκηνή τα κορίτσια, η Φρίντα και η Ανιέτα σαν να έχουν ρουφήξει τα μαθήματα του glam στυλ των 70s ώς το τέλος με το καλαμάκι. Μπλε σατέν τυλίγει την Ανιέτα από το εφαρμοστό κολάν ώς το καπελάκι και ένα πορτοκαλο-λευκό σύνολο της Φρίντα με μπόλικο ασημί για να μη χάνονται οι αναφορές. Οι ασημένιες μπότες – πλατφόρμες της Ανιέτα και η κιθάρα – καρτούν/ κεραυνός του Μπιορν ήταν σαν να είχαν αρπαχτεί από την ντουλάπα των Kiss, αλλά όπως ξέρουμε και μας έχει διδάξει η ιστορία τίποτε δεν υπερβολικό για την Eurovision (και για τα 70s επίσης).
Hταν βέβαια μια πολύ καλή χρονιά για τη μουσική όχι μόνο επειδή έβγαλαν άλμπουμ ο Ντέιβιντ Μπάουι, ο Λου Ριντ και οι Rolling Stones που τραγουδούσαν «It’s οnly ρock’n ρoll» αλλά επειδή είναι η χρονιά που ανάβει το σπίρτο του αμερικανικού πανκ και παίρνουν φωτιά όλα. Πετρελαϊκή κρίση; Ποιος χρειάζεται τέτοια καύσιμα; Απαντούν οι Ramones.
Πίσω τώρα στο Μπράιτον, όπου η Ελλάδα πάει Eurovision για πρώτη φορά με «Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα και τ’ αγόρι μου» και τη Μαρινέλλα στην Ευρώπη με αυτό που μετεξελίχθηκε στα χρόνια «ζήσε τον μύθο σου στην Ελλάδα». Η Ελλάδα, εννοείται, τραγουδάει πιο πολύ «Λίγο κρασί» – και το «Waterloo» που κερδίζει στον διαγωνισμό δεν πάει πίσω.
Το «Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα» μάλιστα δεν αποκλείεται να επηρέασε υποσυνείδητα τους ABBA τότε, οι οποίοι το επεξεργάστηκαν μέσα τους και έγραψαν μετά το «Mamma mia», με το γνωστό στόρι στο ελληνικό νησί – εικασίες βέβαια που δεν αποδεικνύονται αλλά και δεν καταρρίπτονται ελαφρά τη καρδία.
Από τη στιγμή λοιπόν που η Ευρώπη άκουσε το «Waterloo», έκανε το τραγούδι επιτυχία και τη Εurovision περήφανη. Ισως κάποιοι θεωρήσουν χρήσιμο να ξέρουν ότι ο πρώτος τίτλος του τραγουδιού ουδεμία στρατιωτική αναφορά είχε – λεγόταν απλώς «Honey pie» και ήταν σινγκλ από το άλμπουμ τους «Waterloo». To «Βατερλώ» τούς χρησίμευσε σαν μεταφορά αφού οι στίχοι λένε την ιστορία ενός κοριτσιού που δέχεται τα πυρά του έρωτα και παραδίδεται, όπως ο Ναπολέων που έχασε τη μάχη στο Βατερλώ. Το 1815.
Με έναν έξυπνο, χορευτικό, λαμπερό ρυθμό, το τραγούδι έδωσε στις μπαλάντες ένα γερό χτύπημα ώσπου να γυρίσει το θέμα ο Τζόνι Λόγκαν μετά με τις νίκες της Ιρλανδίας.
Ο κόσμος και εδώ το λάτρεψε, το χόρεψε, το τραγούδησε (κουτσά – στραβά στα αγγλικά / όπως μάθαινε και από τον «Νονό» στο σινεμά) και ποτέ δεν το έβαλε σε εκείνο το ράφι όπου μπαίνουν τα περισσότερα τραγούδια που κερδίζουν στην Eurovision και ξεχνιούνται για πάντα. Σε μια ψηφοφορία που έγινε πάντως ανάμεσα στους φίλους του διαγωνισμού (οι οποίοι τα έχουν δει όλα) το «Waterloo» ψηφίστηκε ως το 2ο καλύτερο τραγούδι από όλα όσα πέρασαν, γιατί την πρώτη θέση την πήρε το «Nel blu dipinto di blu» του Ντομένικο Μοντούνιο και του 1958. Ετσι, για την ιστορία.
ΑΥΡΙΟ: «Μια θάλασσα μικρή» του Διονύση Σαββόπουλου