Γιατί κάποια παιδιά είναι επιλεκτικά με το φαγητό τους;
Κάθε παιδί που έρχεται στον κόσμο φέρνει μαζί του και μια εγγενή επιλεκτικότητα. Στο στάδιο του θηλασμού, για παράδειγμα, ξεκινά η διαδικασία άρνησης ή αποδοχής του στήθους της μητέρας από την πλευρά του βρέφους.
Το στήθος, το γάλα στο μπιμπερό και το φαγητό στο πιάτο δεν είναι μόνο οχήματα ικανοποίησης της πείνας. Είναι σύμβολα αγάπης, εγγύτητας και ασφάλειας. Στο φαγητό το παιδί προβάλλει συχνά τις ματαιωμένες ανάγκες του. Είναι σαν να λέει, π.χ., «επιλέγω τι τρώω, γιατί θέλω να αυτονομηθώ ή θέλω να αγαπηθώ».
Μπορεί μια τραυματική εμπειρία να το έχει επηρεάσει. Για παράδειγμα, το παιδί πνίγεται όσο τρώει και η μάνα τρομάζει τόσο που μεταφέρει στο παιδί το άγχος του πνιγμού. Το παιδί ταυτίζει το φαγητό με το άγχος.
Αλλες μαμάδες χρησιμοποιούν το φαγητό ως μέσο ελέγχου. Θυμώνουν και τιμωρούν το παιδί ανάλογα με το αν και πόσο τρώει, στερώντας του το δικαίωμά του στην ασφάλεια. Αλλοι γονείς είναι οι ίδιοι «παράξενοι» με το φαγητό και το παιδί μαθαίνει να τους μιμείται και να υιοθετεί τις διατροφικές τους στάσεις.
Οι παρενέργειες των παραπάνω είναι η επιλεκτικότητα, ο περιορισμός της τροφής, η άρνησή της, αλλά και η κατάχρησή της – πρόδρομοι μετέπειτα ψυχολογικών δυσκολιών στην ενήλικη ζωή. Ενα παιδί που απλώς είναι παραπάνω επιλεκτικό με το φαγητό του είναι απόλυτα φυσιολογικό, εφόσον το βάρος του και η γενική κατάσταση της σωματικής και της ψυχικής υγείας του είναι σταθερά.
Οι γονείς να πιέζουν ή όχι το παιδί που είναι επιλεκτικό με το φαγητό του;
Η πρώτη κίνηση είναι ο γονιός να κατανοήσει τις ρίζες της συμπεριφοράς και ανάλογα να πράξει. Συχνά η λύση βρίσκεται στον εαυτό του και όχι στο παιδί του. Από άγνοια ή φόβο μπορεί μια αθώα παιδική συμπεριφορά να «κατασκευαστεί» ως πρόβλημα, γι’ αυτό προσοχή!
Προσπαθήστε να:
* Είστε ισορροπημένοι και άνετοι εσείς οι ίδιοι με το φαγητό.
* Μην του δίνετε δώρα επειδή έφαγε, γιατί θα το εκπαιδεύσετε να τρώει για να «παίρνει» και θα το κάνετε χειριστικό.
* Να του μάθετε ότι το φαγητό είναι και μία οικογενειακή τελετουργία, η οποία προσφέρει στα μέλη της την εγγύτητα και την ανταλλαγή συναισθημάτων.
* Χρησιμοποιήστε μία αγαπημένη του κούκλα ή έναν ήρωα ως πρότυπο «καλής» διατροφικής συμπεριφοράς και να το κινητοποιήσετε να τη μιμηθεί.
* Να αποδεχθείτε ως έναν βαθμό ότι κάθε παιδί είναι μοναδικό και διαφορετικό και να το αγαπάτε όπως είναι.