Θα μπορούσε να ισχύει, θα μπορούσε και να μην ισχύει. Ούτως ή άλλως, κάθε δεύτερη παράγραφος στο πλούσιο βιογραφικό του Γιούρι Γκέλερ, του παγκοσμίου φήμης μένταλιστ που «μάγεψε» και πολλούς έλληνες τηλεθεατές προ τριετίας με το τηλεοπτικό του σόου «Γιούρι Γκέλερ: Ο Διάδοχος» στον Ant1, επιδέχεται πολλαπλών ερμηνειών και αμφισβητήσεων.

Οσοι «ορκίζονται» στο όνομα του Γκέλερ ή ακόμη όσοι δεν ορκίζονται μεν αλλά τοποθέτησαν κουτάλια πάνω στις τηλεοράσεις τους, στην Ελλάδα και σε πολλές ακόμη χώρες όπου προβλήθηκε το σόου, μήπως και τα δουν να λυγίζουν θα ενθουσιαστούν με το νέο ντοκιμαντέρ που γύρισε ο Αμερικανός Βικράμ Τζαγιάντι για λογαριασμό του BBC και το οποίο έκανε πρεμιέρα προ εβδομάδας στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ του Σέφιλντ. «Η μυστική ζωή του Γιούρι Γκέλερ – Παραφυσικός κατάσκοπος;»

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΜΕΝΤΙΟΥΜ. Οσοι θεωρούν ότι ο Γκέλερ δεν είναι παρά ένας ταλαντούχος ταχυδακτυλουργός, ένας μετρ της οφθαλμαπάτης και ένας χαρισματικός καπηλευτής των μεταφυσικών ανησυχιών πολλών ανθρώπων, ας μην ξεχνούν πως επί Ψυχρού Πολέμου πέραν της κούρσας εξοπλισμών αυτής καθεαυτής διεξήχθη πράγματι και μια «κούρσα εξοπλισμών σε μέντιουμ»∙ και πως οι ΗΠΑ έτρεχαν πράγματι για περισσότερα από 20 χρόνια, επισήμως έως το 1995, ένα μυστικό πρόγραμμα εκπαίδευσης δεκάδων μέντιουμ στο να «βλέπουν μακριά», και δη μέσα στις σοβιετικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Αλλά ο Γκέλερ φέρεται να ήταν κατάσκοπος πολλών ηπείρων –και της CIA και της Μοσάντ, λίγο και των Βρετανών, λίγο και των Μεξικανών. Ηταν πράγματι; Και μήπως συνεχίζει ακόμη να είναι; Φέρεται να «επανενεργοποιήθηκε» μετά την 11η Σεπτεμβρίου, λένε μάλιστα πως ήταν ένας από τους 50 μένταλιστ / μέντιουμ ή ό,τι άλλο χρησιμοποίησαν οι Αμερικανοί για τον εντοπισμό του Οσάμα μπιν Λάντεν. Για να είμαστε σίγουροι, σε κάθε πρόταση που εμπεριέχει το όνομά του, πέραν των αυστηρά βιογραφικών στοιχείων, μπορείτε να βάζετε και από ένα ερωτηματικό.

Ο Γιούρι Γκέλερ γεννήθηκε στο Τελ Αβίβ στις 20 Δεκεμβρίου του 1946 από εβραίους γονείς, με καταγωγή από την Ουγγαρία και την Αυστρία. Πατέρας του ήταν ο Γιτζάκ Γκέλερ, συνταξιούχος ανθυπολοχαγός του Στρατού και η μητέρα του η Μάνζι Φρόιντ, μακρινή συγγενής, σύμφωνα με φήμες που ουδέποτε διαψεύστηκαν, του Ζίγκμουντ Φρόιντ. Ο μικρός Γιούρι ανακάλυψε τις ιδιαίτερες δυνάμεις του σε ηλικία πέντε ετών, ενόσω έτρωγε σούπα, καθώς λύγισε το κουτάλι χωρίς να το πιέσει καθόλου. Εξι χρόνια αργότερα μετακόμισε με την οικογένειά του στη Λευκωσία, φοίτησε σε καθολικό γυμνάσιο.

Στα 18 του επέστρεψε στο Ισραήλ, κατετάγη στον Στρατό. Συμμετείχε στον Πόλεμο των Εξι Ημερών το 1967, τραυματίστηκε και αναγκάστηκε να σκοτώσει έναν ιορδανό στρατιώτη –ο ίδιος λέει πως ο στρατιώτης αυτός είναι «ενσωματωμένος στην ψυχή του, είναι σαν αδελφός», του προκαλεί όμως και συχνούς εφιάλτες. Σε κάθε περίπτωση, μεταξύ 1968 και 1969 εργάστηκε ως μοντέλο –η λατρεμένη του σύζυγος και μητέρα των δύο παιδιών του, η Χάνα, με την οποία είναι μαζί από εκείνη την περίοδο, λέει πως ήταν «φοβερά όμορφος άνδρας και πολύ, μα πάρα πολύ, χαρισματικός». Τα χαρίσματά του αυτά στην ψυχοπάθεια και την τηλεκίνηση άρχισε να τα επιδεικνύει σιγά σιγά σε μικρό κοινό και μικρούς χώρους. Γρήγορα η φήμη του ξέφυγε από τα όρια του Ισραήλ, έφτασε στις ΗΠΑ και από εκεί σε όλον τον κόσμο.

Τα ταλέντα του Γιούρι Γκέλερ είναι γνωστά τοις πάσι, το ίδιο και η αμφισβήτησή τους, το ίδιο και οι ατελέσφορες κατά κανόνα μηνύσεις που έχει κάνει στους πιο φανατικούς εχθρούς του (βλ. Τζέιμς Ράντι), το ίδιο και οι φιλίες του με πολλές διασημότητες (βλ. Μάικλ Τζάκσον), το ίδιο και τα βιβλία, τα σόου, οι διαλέξεις του, το ίδιο και η Κάντιλακ την οποία έχει διακοσμήσει με χιλιάδες λυγισμένα κουταλοπίρουνα που του χαρίστηκαν από ή ανήκαν σε διάσημους, το ίδιο και οι κατά καιρούς αποτυχίες του να λυγίσει κουτάλια, να προβλέψει ή να επηρεάσει αποτελέσματα αγώνων, να εντοπίσει ή να προβλέψει την κατάληξη θυμάτων απαγωγής…

Εκείνο που δεν γνωρίζαμε, αν και κατά καιρούς έχει πετάξει διάφορες σπόντες, ήταν πως ο Γκέλερ επιστρατεύθηκε το 1976 από τη Μοσάντ να βοηθήσει στην επιχείρηση απελευθέρωσης των 102 Ισραηλινών που κρατούσαν ομήρους παλαιστίνιοι αεροπειρατές στο Εντέμπε της Ουγκάντας, εξουδετερώνοντας με το μυαλό του τα ραντάρ των τρομοκρατών. Οτι εκλήθη με το που ανέλαβε ο Τζίμι Κάρτερ πρόεδρος των ΗΠΑ το 1977 να τον ενημερώσει για τη «σοβιετική παραφυσική απειλή». Οτι χρησιμοποιήθηκε από τη CIA για να μεταβιβάσει «θετικές σκέψεις» στο μυαλό του επικεφαλής σοβιετικού διαπραγματευτή στη διάρκεια κρίσιμων συνομιλιών στη Γενεύη, μέσα της δεκαετίας του 1980, με θέμα τον περιορισμό των πυρηνικών όπλων. Οτι του ζητήθηκε να σβήνει με το μυαλό του δισκέτες που μετέφεραν πίσω στη Ρωσία σοβιετικοί διπλωμάτες μέσα σε διπλωματικούς σάκους. Οτι βοήθησε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 τους Μεξικανούς να εντοπίσουν κοιτάσματα πετρελαίου στον Κόλπο του Μεξικού. Ή ότι πέταξε κατόπιν παραγγελίας της Μοσάντ με επιβατηγά αεροσκάφη πάνω από τη Συρία και εντόπισε ύποπτο πυρηνικό σταθμό «ο οποίος λίγο αργότερα βομβαρδίστηκε».

ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ. Για να φτιάξει το ντοκιμαντέρ του, ο Βικράμ Τζαγιάντι μίλησε με πολλούς ανθρώπους, πράκτορες και επιστήμονες, ακόμη και με τους δύο ερευνητές του Στάνφορντ που εξέτασαν τον Γκέλερ στις αρχές της δεκαετίας του 1970 –αυτή φέρεται να ήταν και η απαρχή της παράλληλης καριέρας του ως «παραφυσικού κατασκόπου». Ο Τζαγιάντι βάζει ερωτηματικό στο «παραφυσικός κατάσκοπος», όσοι είδαν το ντοκιμαντέρ όμως δεν έμειναν με αμφιβολίες. Ο ίδιος ο Γκέλερ ήταν παρών στην πρεμιέρα, δήλωσε «ανήσυχος» με το αποτέλεσμα, είπε πως «δεν είχε συνειδητοποιήσει πως ο Βικράμ θα έκανε τόσο διεξοδική δουλειά συνδέοντας όλα τα κομμάτια του παζλ».

Αναγνώρισε επίσης πως μια φορά οι προϊστάμενοί του τού ζήτησαν να σταματήσει τηλεπαθητικά την καρδιά ενός χοίρου· αλλά εκείνος αρνήθηκε, βέβαιος πως η επόμενη καρδιά που θα του ζητούσαν να σταματήσει θα ήταν αυτή του Γιούρι Αντρόποφ, τότε επικεφαλής της KGB. Αν πάντως δεν είναι αποκύημα της φαντασίας (μας) και πράγματι του ζητηθεί να εξουδετερώσει τα πυρηνικά της Τεχεράνης ή τα χημικά όπλα του Ασαντ, ας προσπαθήσει, κακό δεν κάνει και οι εναλλακτικές δεν είναι ιδιαίτερα ελκυστικές.

Είπε

Προσπάθησα να εκτελέσω αποστολές που ήταν θετικές. Είπα «όχι» στα σκοτεινά πράγματα

Είπαν γι’ αυτόν

Πολλοί πιστεύουν πως είναι απατεώνας, πολλοί πιστεύουν ότι είναι κολπατζής, ταυτόχρονα όμως έχει κάνει τόσα και τόσα πράγματα που κανένας δεν μπορεί να εξηγήσει

Βικράμ Τζαγιάντι, κινηματογραφιστής