Η εκλογή του Χασάν Ροχανί ως Προέδρου για τα επόμενα τέσσερα χρόνια δίνει νέα ώθηση στο πυρηνικό ζήτημα. Είναι γνωστό άλλωστε, και ο απερχόμενος πρόεδρος το επιβεβαίωσε στο τέλος της θητείας του: το πυρηνικό ζήτημα δεν ήταν της δικαιοδοσίας του. Ο ανώτατος άρχοντας, ο αγιατολάχ Χαμενεΐ, έχει την εξουσία της λήψης των αποφάσεων. Και μέχρι σήμερα έχει αρνηθεί να δώσει την έγκρισή του σε μια συμβιβαστική λύση, η οποία –στα μάτια του –θα ήταν συνθηκολόγηση με τη δεσποτική και αλαζονική Δύση.
Το ζήτημα διαιωνίζεται τουλάχιστον από τη θητεία του Μοχάμεντ Χαταμί, ο οποίος εξελέγη για πρώτη φορά το 1997. Υπό την προεδρία του, η ιρανική ομάδα με επικεφαλής τον Χασάν Ροχανί είχε επιτύχει σε πρώτο στάδιο έναν συμβιβασμό με τη Δύση, με τίμημα τη διακοπή του εμπλουτισμού ουρανίου. Ο συμβιβασμός ανακλήθηκε επί Αχμαντινετζάντ, το 2005 .
Στη συνέχεια, ο αγιατολάχ Χαμενεΐ συνέκρινε τον Χαταμί –όχι ευθέως –με τον «Τσαχ Σουλτάν Χουσεΐν», τον ανώτατο άρχοντα της βασιλικής οικογένειας των Σαφαφίδων, ο οποίος δέχθηκε παθητικά την ιρανική ήττα από την εισβολή των ξένων (από τον αφγανικό Στρατό) το 1722. Εκτοτε, το εργοστάσιο εμπλουτισμού άνοιξε ξανά και μέσα σε λίγα χρόνια φθάσαμε στο κρίσιμο όριο του 20% εμπλουτισμένου ουρανίου.
Σταδιακά η επικοινωνία με τις χώρες της Δύσης μετατράπηκε σε έναν διάλογο κωφών. Η δυτική πλευρά έχει στόχο να τερματίσει τον εμπλουτισμό που θα μπορούσε να καταστήσει δυνατή την παραγωγή ατομικής βόμβας. Η ιρανική πλευρά θα ήθελε να διατηρήσει τη δυνατότητα του εμπλουτισμού, ο οποίος δεν απαγορεύεται από τη Συνθήκη για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων.
Επί Αχμαντινετζάντ, οι δυτικές δυνάμεις απέρριψαν έναν συμβιβασμό για τη διακοπή του εμπλουτισμού υπό την αιγίδα της Βραζιλίας και της Τουρκίας, ενισχύοντας τις αμοιβαίες υποψίες. Οσο βρισκόταν στην εξουσία, ο διάλογος στιγματίστηκε από τις παράκαιρες δηλώσεις του: την άρνηση του Ολοκαυτώματος, την επιθυμία του να εξοντώσει το εβραϊκό κράτος και τις ειρωνικές κριτικές εναντίον της Δύσης.
Ο Ροχανί είναι ένας τεχνοκράτης ο οποίος, παρά το τουρμπάνι του, μιλάει τη διπλωματική γλώσσα. Εχει δηλώσει ότι θα ήθελε να βελτιώσει τις σχέσεις του με τις αραβικές χώρες και τη Δύση, και έχει υποσχεθεί να δώσει δείγματα καλής πίστης σε ό,τι αφορά το πυρηνικό ζήτημα. Η κατάσταση ωστόσο δεν είναι εκείνη που ήταν πριν από μια δεκαετία. Ειδικοί πυρηνικοί επιστήμονες τονίζουν ότι το Ιράν έχει πλέον την τεχνογνωσία για την κατασκευή μιας ατομικής βόμβας. Το πρώτο σημαντικό ερώτημα που τίθεται λοιπόν είναι κατά πόσον ο Ροχανί προτίθεται να περάσει αυτό το συμβολικό όριο. Το δεύτερο είναι κατά πόσον ο ανώτατος άρχοντας θα ήθελε να οδηγήσει τις διαπραγματεύσεις με τη Δύση σε ένα ευτυχές αποτέλεσμα που θα έβγαζε το Ιράν από τον οικονομικό μαρασμό ή θεωρεί τις ειλικρινείς διαπραγματεύσεις με τη Δύση αδύνατες.
