Χημικές ουσίες που βρίσκονται σε κάθε σπίτι ενοχοποιούνται για την εμφάνιση καρκίνου, υπογονιμότητας, γενετικών ανωμαλιών και άσθματος. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έπειτα από μελέτη που πραγματοποίησε χτύπησε το καμπανάκι για τις ουσίες που μας δηλητηριάζουν καθημερινά.

ΠΩΣ ΜΑΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ. Η έρευνα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αφορά τις χημικές ουσίες που είναι γνωστές ως ενδοκρινικοί διαταράκτες (EDCs, endocrine disrupting chemicals). Πρόκειται για ουσίες που παρεμβαίνουν στην ομαλή λειτουργία του ορμονικού συστήματος και το διαταράσσουν. Κυκλοφορούν ευρέως, βρίσκονται σε δεκάδες προϊόντα και αντικείμενα, ενώ υπάρχουν ενδείξεις και υπόνοιες ότι σχετίζονται με την πρόκληση σοβαρών παθήσεων. Πρόκειται για ουσίες όπως η βισφενόλη που εντοπίζεται στα μπουκάλια για γάλα και νερό, οι φθαλάτες που βρίσκονται σε καλώδια, μελάνια εκτύπωσης, βερνίκια, παιχνίδια, οι φθαλικοί εστέρες και τα βαρέα μέταλλα που βρίσκονται μεταξύ άλλων σε απορρυπαντικά, σαμπουάν, σαπούνια, καλλυντικά ή το τρικλοζάν που εντοπίζεται σε οδοντόκρεμες, απορρυπαντικά, υφάσματα και αλλού. Πολλά από τα αυτά τα χημικά – δηλητήρια βρίσκονται σε δομικά υλικά, σε κινητά, σε ρούχα, σε παιχνίδια, στον καπνό του τσιγάρου.

Στη μελέτη που πραγματοποίησε ο Οργανισμός σε συνεργασία με το πρόγραμμα περιβάλλοντος των Ηνωμένων Εθνών τονίζεται ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να τεκμηριωθούν με ασφάλεια και ακρίβεια οι επιπτώσεις αυτών των ουσιών. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι πλέον οι πολίτες εκτίθενται σε πολλαπλούς χημικούς ενδοκρινικούς διαταράκτες ταυτόχρονα. Και συμπληρώνουν πως υπάρχει δικαιολογημένη ανησυχία ότι διαφορετικές χημικές ουσίες αυτού του είδους μπορούν να δράσουν μαζί με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο κίνδυνος των επιπτώσεων στην υγεία. Μάλιστα, οι ειδικοί αναφέρουν ότι η έκθεση σε αυτά τα χημικά αρχίζει από τις πιο ευάλωτες περιόδους της ανθρώπινης ζωής, κατά την ανάπτυξη του εμβρύου και τη βρεφική ηλικία, γεγονός που μεγαλώνει την ανησυχία.

Οι επιστήμονες σημειώνουν ακόμη ότι μετρήσεις και έρευνες έχουν γίνει για πολύ λίγες από αυτές τις χημικές ουσίες, παρά το γεγονός ότι η χρήση τους έχει αυξηθεί σε σύγκριση με το παρελθόν. Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ο α’ αντιπρόεδρος της Ενωσης Ελλήνων Χημικών δρ Λάμπρος Φαρμάκης επισημαίνει στα «ΝΕΑ» πως είναι αναγκαίο «η έρευνα να συνεχιστεί προκειμένου να έχουμε αξιόπιστα αποτελέσματα αναφορικά με την παρεμβολή των ουσιών αυτών στον ανθρώπινο οργανισμό». Οπως λέει: «Δεν γνωρίζω να έχουμε προς το παρόν αποτελέσματα από διαγενεακές, πολύχρονες μελέτες έκθεσης ανθρώπων στις ενώσεις αυτές σε επίπεδα συγκεντρώσεων που απαντώνται στο καθημερινό μας περιβάλλον. Οι έρευνες θα πρέπει να συνεχιστούν στο πλαίσιο της διεπιστημονικότητας με τη συμβολή όλων των εμπλεκόμενων επιστημόνων (χημικοί, βιολόγοι, γιατροί, φαρμακοποιοί κ.ά.), ώστε να διερευνηθεί πλήρως ο μηχανισμός δράσης αυτών των ενώσεων».

Οπως προσθέτει ο κ. Φαρμάκης: «Η δράση πολλών από αυτές τις ουσίες έχει μελετηθεί σε πειραματόζωα, όχι όμως και στον άνθρωπο στον οποίο παραμένει υπό διερεύνηση. Ωστόσο, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η παρατεταμένη χρήση των ουσιών αυτών μπορεί να συμβάλλει στην αλλοίωση της σεξουαλικής συμπεριφοράς, στην εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος, στην εμφάνιση δυσκολίας στην ικανότητα εκμάθησης. Στις γυναίκες ενδεχομένως να ευθύνονται για την εμφάνιση καρκίνου του μαστού και των αναπαραγωγικών οργάνων, την ενδομητρίωση και τα ινώματα της μήτρας, ενώ στους άνδρες φαίνεται να είναι υπεύθυνες για τη μειωμένη ποιότητα του σπέρματος, τον καρκίνο του προστάτη και των όρχεων και τα παραμορφωμένα σεξουαλικά όργανα».

ΤΑ «ΑΝΤΙΔΟΤΑ». Ο χημικός λέει ότι δεν συντρέχει λόγος να προκαλούμε γενικευμένες καταστάσεις πανικού ή κρίσης. «Πρέπει όμως να παρακινήσουμε τους πολίτες να υιοθετήσουν μικρές καθημερινές συνήθειες που μπορούν να δράσουν προληπτικά έναντι πολλών χημικών ρυπαντών. Θα πρέπει πάντα να έχουμε σε πρώτη προτεραιότητα τη συστηματική καθημερινή υγιεινή. Να αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε πλαστικά ποτήρια για ζεστά ροφήματα. Να προτιμούμε τις γυάλινες συσκευασίες τροφίμων, να προτιμούμε φρέσκα και όχι τυποποιημένα τρόφιμα και –αν μπορούμε –βιολογικής καλλιέργειας, να προτιμούμε φυτικά προϊόντα περιποίησης».

Τελευταία Νέα