Αναζήτηση
Με ποια συμπτώματα εμφανίζεται η εποχική κατάθλιψη;
Πρόκειται για μείζονα καταθλιπτικά επεισόδια που εμφανίζονται κυρίως το φθινόπωρο και τον χειμώνα και εκλείπουν την άνοιξη. Σπανιότερη είναι η εμφάνιση των καταθλιπτικών επεισοδίων τους καλοκαιρινούς μήνες στα άτομα με εποχική κατάθλιψη.
Τα βασικά συμπτώματα είναι η έντονη μελαγχολική διάθεση, οι πολλές ώρες ύπνου, η ψυχική και σωματική κόπωση, η υπερβολική λήψη φαγητού, η ανάγκη για υδατάνθρακες και η αύξηση του βάρους.
Εμφανίζεται επίσης σημαντική απώλεια του ενδιαφέροντος για καθημερινές δραστηριότητες, ψυχοκινητική ανησυχία, ενοχές και αίσθημα αναξιότητας, μειωμένη ικανότητα για σκέψη και συγκέντρωση, καθώς και αναποφασιστικότητα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί το άτομο να βιώνει αίσθημα απόγνωσης και απελπισίας, να εύχεται να πεθάνει και να έχει αυτοκτονικό ιδεασμό.
Για να διαγνωσθεί ένα άτομο με τον παραπάνω υποτύπο της κατάθλιψης θα πρέπει οι εποχικοί κύκλοι να έχουν διαρκέσει τουλάχιστον δύο χρόνια και να προκαλούν σημαντική πτώση στην καθημερινή λειτουργικότητα και στην ποιότητα των διαπροσωπικών του σχέσεων.
Ποιοι είναι πιο ευάλωτοι στην εποχική κατάθλιψη και τι μπορούν να κάνουν για να την καταπολεμήσουν;
Οι γυναίκες αποτελούν το 60%-90% των περιπτώσεων αλλά δεν είναι σαφές αν το φύλο αποτελεί ειδικό παράγοντα κινδύνου για την εποχική κατάθλιψη περισσότερο από ό,τι είναι για τη μείζονα κατάθλιψη.
Τα νεαρά άτομα ηλικίας 18-30 ετών είναι πιο ευάλωτα στην εκδήλωσή της – το ίδιο και όσοι ζουν σε βόρειες γεωγραφικές περιοχές και σε υψηλότερα υψόμετρα.
Πρόκειται για έναν υποτύπο κατάθλιψης με έντονη βιολογικότητα ως προς την αιτιοπαθογένειά του. Η περίσσεια έκκριση μελατονίνης (ορμόνη που προάγει τον ύπνο) από την επίφυση του εγκεφάλου τις εποχές κατά τις οποίες το φυσικό ηλιακό φως εκλείπει είναι σημαντικό αίτιο.
Η χαμηλή αυτοεκτίμηση, οι συμβολικές και οι πραγματικές απώλειες, οι ψυχοκοινωνικές πιέσεις και η κληρονομική προδιάθεση στην κατάθλιψη αποτελούν σημαντικούς παράγοντες ευαλωτότητας.
Οι κύριες θεραπευτικές παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τη χρήση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και συγκεκριμένα ειδικών αναστολέων επαναπρόσληψης της σεροτονίνης, την ψυχοθεραπεία με στόχο την ανάκτηση του ελέγχου απέναντι στην κατάθλιψη και σε ορισμένες περιπτώσεις τη θεραπεία φωτός.
Η τελευταία περιλαμβάνει την καθημερινή έκθεση του ασθενούς σε ένα κουτί το οποίο εκπέμπει πολύ δυνατό φως και μειώνει τα επίπεδα της μελατονίνης. Η καθημερινή έκθεση στον ήλιο, έστω και για μία ώρα, θεωρείται σημαντική στη θεραπεία των εποχικών συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια (PhD), myrsini.kostopoulou@gmail.com
