Με τον άντρα μου είμαστε μαζί 50 χρόνια, διανύουμε τηνόγδοη δεκαετία της ζωής μας και παρότι είμαστε πολύ αγαπημένοι, νιώθουμε ταυτόχρονα μελαγχολικοί. Είναι κατάθλιψη; Αναμένεται να νιώθουμε έτσι λόγω ηλικίας;
Η μετάβαση στο γήρας αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης μείζονος κατάθλιψης. Όμως η κατάθλιψη της τρίτης ηλικίας δεν είναι μια φυσιολογική αντίδραση στο πέρασμα του χρόνου, αλλά μία σοβαρή συναισθηματική κατάσταση, η οποία διαταράσσει τη συναισθηματική, σωματική, νοητική και συμπεριφορική σφαίρα του ηλικιωμένου ατόμου.
Τουλάχιστον 1 στους 5 ηλικιωμένους πάσχει σήμερα από κατάθλιψη. Το πραγματικό ποσοστό είναι πολύ μεγαλύτερο στην πραγματικότητα αν αναλογιστεί κανείς τις περιπτώσεις των καταθλιπτικών ηλικιωμένων που ζουν μόνοι, αποξενωμένοι και αβοήθητοι λόγω έλλειψης υποστηρικτικού πλαισίου.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν: έντονη και παρατεταμένη μελαγχολία, αποθάρρυνση απέναντι στην ζωή, συναισθήματα ενοχής για τον εαυτό και την μέχρι τώρα πορεία, απαισιοδοξία για το μέλλον, άγχος ακόμη και φαινομενικά «ασήμαντα» καθημερινά γεγονότα, απώλεια ευχαρίστησης από καθημερινές τελετουργίες, κοινωνική απομόνωση, επιβράδυνση της σκέψης, της δυνατότητας συγκέντρωσης, μνήμης και της λήψης αποφάσεων, θλίψη και οίκτος για τον εαυτό, ανορεξία, αϋπνία, κόπωση, άτυπα ψυχοσωματικά συμπτώματα, ευχές θανάτου.
Η απώλεια αγαπημένων προσώπων, τα ποίκιλλα προβλήματα υγείας που αναπόφευκτα προκύπτουν όσο κανείς μεγαλώνει, μια προηγούμενη κατάθλιψη, η κληρονομικότητα στην οικογένεια, η απώλεια της θαλπωρής, του ενδιαφέροντος και της φροντίδας από την υπόλοιπη οικογένεια, συνδράμουν στην εκδήλωση κατάθλιψης στην 3η ηλικία.
Οι υπαρξιακές αγωνίες όπως η συμβολική απώλεια της νεότητας και ο βαθύτερος φόβος του θανάτου μοιάζουν να επιδεινώνουν το καθημερινό άγχος και το αίσθημα απόγνωσης.
Προσπαθήστε όσο μπορείτε να βελτιώσετε την ποιότητα της ζωής σας ενεργοποιώντας τις νοητικές σας ικανότητες π.χ. μέσα από τι διάβασμα, βγαίνοντας για βόλτα με τον σύζυγό σας έξω από το σπίτι, κάνοντας μικρά πράγματα κάθε μέρα έστω και μέσα στο σπίτι που σας ευχαριστούν.
Ζητήστε την στήριξη και την παρέα της ευρύτερης οικογένειάς σας χωρίς να νιώθετε ενοχές ότι τους γίνεστε βάρος. Η αντικαταθλιπτική αγωγή μπορεί να σας βοηθήσει αν είστε «ανοιχτή» σε αυτήν την λύση.
Σύμφωνα με το επιστημονικό περιοδικό «The New England Journal of Medicine» άνθρωποι ηλικίας 70 ετών και πάνω με κατάθλιψη ωφελούνται σημαντικά και είναι λιγότερο πιθανόν να υποτροπιάσουν αν για 2 χρόνια λάβουν θεραπεία συντήρησης με αντικαταθλιπτικά σε συνδυασμό με μια σειρά υποστηρικτικών συνεδριών ψυχοθεραπείας.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας-ψυχοθεραπεύτρια, email myrsi@hol.gr , twitter @myrsi1
