Αναζήτηση
Ποια είναι τα συμπτώματα της αγοραφοβίας;
Η αγοραφοβία εντάσσεται διαγνωστικά στις αγχώδεις διαταραχές. Πρόκειται για μια ομάδα κλινικών καταστάσεων κατά τις οποίες ο ασθενής αντιδρά με υπερβολικό άγχος σε μια σειρά καταστάσεων τις οποίες ερμηνεύει ως εν δυνάμει απειλητικές.
Στην αγοραφοβία ο ασθενής νιώθει έντονο φόβο όταν βρίσκεται σε πολυσύχναστους χώρους, φοβάται ότι η διαφυγή θα είναι δύσκολη σε περίπτωση άμεσης ανάγκης, αποφεύγει τα μέρη στα οποία νιώθει ευάλωτος (π.χ. μέσα μαζικής μεταφοράς, σουπερμάρκετ, αναμονή σε ουρές, κλειστούς χώρους) και συχνά επιζητά την παρουσία ενός φίλου ή συγγενούς για να τον συνοδεύσει στις καθημερινές του δουλειές.
Μεγάλο ποσοστό ατόμων με αγοραφοβία παθαίνει κρίσεις πανικού. Μια σειρά συνεχόμενων κρίσεων πανικού μπορεί να οδηγήσουν το άτομο στον φόβο ότι οι κρίσεις θα επαναληφθούν με αποτέλεσμα τη σταδιακή αποφυγή των απειλητικών καταστάσεων ως μέσο άμεσης ανακούφισης από το άγχος.
Οι καθημερινές αυτόματες αρνητικές σκέψεις του ασθενούς συντηρούν το άγχος και τις αποφυγές του, π.χ. «Δεν θα τα καταφέρω να βγω από το σπίτι μόνος», «Θα πάθω κρίση πανικού, η απόδραση θα είναι αδύνατη», «Το σπίτι είναι η μόνη μου ασφάλεια».
Πρόκειται για σκέψεις που παραλύουν της συμπεριφορά του αγοραφοβικού ατόμου. Οσο αποφεύγει τόσο εμποδίζει τον εαυτό του να διαπιστώσει ότι πραγματική απειλή δεν υπάρχει, με αποτέλεσμα τον χρόνιο εγκλωβισμό στο σπίτι, τη σταδιακή απώλεια της αυτονομίας, συχνά της εργασίας, της ποιότητας των διαπροσωπικών σχέσεων και την κατάθλιψη.
Ποιες παρεμβάσεις προτείνονται για τη θεραπεία της αγοραφοβίας;
Η ψυχοθεραπεία κρίνεται απαραίτητη στην υπέρβαση των αγοραφοβικών συμπτωμάτων. Η γνωσιακή-συμπεριφορική παρέμβαση στοχεύει στην ομαλοποίηση και εκλογίκευση του αρνητικού τρόπου σκέψης του αγοραφοβικού ασθενούς, η οποία διέπεται από το παθολογικό άγχος και τον φόβο του εγκλωβισμού του σε έναν χώρο από τον οποίο δεν θα υπάρχει δυνατότητα διαφυγής.
Στη θεραπεία συμπεριφοράς, η σταδιακή και ιεραρχικά δομημένη έκθεση του ατόμου στις αγοραφοβικές καταστάσεις μπορεί να έχει σε μικρό χρονικό διάστημα θεαματικά αποτελέσματα. Στόχος είναι η αντιμετώπιση των φοβικών καταστάσεων και η άμεση διαχείριση του άγχους.
Ο βαθμός της θεραπευτικής επιτυχίας θα εξαρτηθεί από την εμπιστοσύνη που θα αναπτυχθεί ανάμεσα στον θεραπευτή και στον θεραπευόμενο, καθώς και από το πόσο εγκαίρως θα αρχίσει η θεραπεία.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια (PhD), email myrsini.kostopoulou@gmail.com
