«O θρασύς Τζορτζ Λόις ήταν ο προβοκάτορας που πυροδότησε τη δηµιουργική επανάσταση στη διαφήµιση τη δεκαετία του 1960. Η εκπληκτική κληρονοµιά του συνεχίζει να ορίζει τα πρότυπα έως και σήµερα» αναφέρουν οι «Νιου Γιορκ Τάιµς», ενώ το εβδοµαδιαίο περιοδικό «Μπίζνεσγουικ» κάνει λόγο για τον «αστέρα της διαφήµισης µε την τιτάνια επιρροή».

«Κάθε βιομηχανία έχει τους αστέρες της, και στον κόσμο της διαφήμισης ο Τζορτζ Λόις είναι ο σουπερνόβα, ο αυθεντικός κύριος Μεγάλη Ιδέα. Από τη δεκαετία του 1950 και μετά είχε τιτάνια επιρροή στην παγκόσμια κουλτούρα».

Ο ίδιος δεν θεωρεί τον εαυτό του μεγαλοφυΐα. Τουλάχιστον στον βαθμό που τα διεθνή μέσα ενημέρωσης προσπαθούν να τον παρουσιάσουν. Αναγνωρίζει, βέβαια, ότι πολλές από τις διακρίσεις του οφείλονται στην τόλμη του – μεταξύ άλλων, έχει γίνει μέλος του Art Directors Club Hall of Fame, μιας επαγγελματικής οργάνωσης που δέχεται ως μέλη της μόνο ανθρώπους που «έχουν συμβάλει στην τέχνη και των οποίων τα προσωπικά επιτεύγματα αντικατοπτρίζουν τα υψηλότερα επίπεδα δημιουργικής τελειότητας».

Ολα αυτά τα αποδίδει στην απέχθειά του για καθετί μέτριο. «Εάν είσαι προσεκτικός, θα μείνεις για πάντα μέτριος. Καλύτερα ριψοκίνδυνος παρά προσεκτικός. Καλύτερα τολμηρός παρά ασφαλής. Δεν υπάρχει μέση λύση», έχει δηλώσει επανειλημμένως ο 83χρονος σήμερα Τζορτζ Λόις, το βιβλίο του οποίου «Εξω από τα δόντια (Συμβουλές για ανθρώπους με ταλέντο!)» (εκδ. Key Books) μόλις κυκλοφόρησε στα ελληνικά και περιλαμβάνει πέντε έξτρα κεφάλαια που αφορούν την ελληνική καταγωγή του.

Οταν οι δημοσιογράφοι τον ρωτούν τι ήταν εκείνο που τον οδήγησε στον χώρο της οπτικής επικοινωνίας – είτε αυτό λέγεται διαφήμιση είτε σχεδιασμός εξωφύλλων για ένα εμβληματικό ανδρικό περιοδικό όπως το αμερικανικό «Εσκουάιρ» -, εκείνος δυσκολεύεται να ντύσει τη σκέψη του με λέξεις. Ξέρει, όμως, πως από τότε που ήταν πιτσιρικάς τού άρεσε να ζωγραφίζει. Και ενίοτε, βέβαια, να παίζει κανένα ματς με τα παιδιά της γειτονιάς του, στο Μπρονξ, όταν ως το μοναδικό Ελληνόπουλο σε γειτονιά αμιγώς ιρλανδική, αντιμετωπιζόταν ως απόκληρος. Εκείνος απαιτούσε τον χώρο του και τον σεβασμό τους. Ακόμη και αν αυτό μεταφραζόταν σε σπασμένες μύτες και μπόλικο αίμα.

Στην επαγγελματική του ζωή, από την άλλη, κατάφερε να κερδίσει και τον χώρο που διεκδικούσε και τον σεβασμό των συναδέλφων του. «Τζορτζ, έχεις πολλά κότσια για να κάνεις τέτοια εξώφυλλα», του λένε πολλοί μέχρι και σήμερα για τα σχεδιαστικά έργα του που φιλοξενήθηκαν από τον Απρίλιο του 2008 έως τον Μάρτιο του 2009 στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης. Εκείνος, όμως, στρέφει τους προβολείς στον τότε διευθυντή του «Εσκουάιρ», Χάρολντ Χέιζ, για λογαριασμό του οποίου σχεδίαζε επί μία δεκαετία (1962-1972) εξώφυλλα προβοκατόρικα, καινοτόμα, από αυτά που μέχρι σήμερα «θυμόμαστε τι ακριβώς κάναμε όταν τα αντικρίσαμε». Εξώφυλλα που εκτίναξαν την κυκλοφορία του περιοδικού από τις 400.000 αντίτυπα στα 2 εκατομμύρια.

Ανάμεσα σε αυτά που ξεχώρισαν, εκείνο με τον Τζον Φ. Κένεντι που δακρύζει. Ηταν Ιούνιος του 1964, μόλις επτά μήνες μετά τη δολοφονία του αμερικανού προέδρου. «Ακόμη θρηνούσαμε ως έθνος. Εκανα μια εξήγηση, επομένως, πως το εξώφυλλο θα είχε δάκρυα. Χρησιμοποίησα μια τεχνική που θα έκανε την εικόνα να μοιάζει κάτι ανάμεσα σε φωτογραφία και πίνακα ζωγραφικής. Πρόσθεσα λίγα δάκρυα και ένα χέρι να σκουπίζει το μάτι του. Ο συμβολισμός ήταν διπλός. Είναι ο πρόεδρος που κλαίει ή ο αναγνώστης;».

Το πιο σημαντικό, όμως, εξώφυλλο που έκανε ποτέ ήταν – κατά τον ίδιο – εκείνο με τον προσωπικό του φίλο Μοχάμεντ Αλι ημίγυμνο, διάτρητο από βέλη, ως Αγιο Σεβαστιανό. Ο Λόις εξηγεί τους λόγους στο βιβλίο του: «Το 1967, όταν ο Μοχάμεντ Αλι αρνήθηκε να καταταγεί στον στρατό, χαρακτηρίστηκε από πολλούς λιποτάκτης, ακόμη και προδότης. Οταν ασπάστηκε το Ισλάμ, έγινε εκπρόσωπος των μαύρων μουσουλμάνων και ο Αλι αρνήθηκε να ασκήσει τη στρατιωτική του θητεία ως αντιρρησίας συνείδησης λόγω των νέων θρησκευτικών του πεποιθήσεων. Το ομοσπονδιακό δικαστήριο τον καταδίκασε σε πέντε χρόνια φυλάκιση επειδή αρνήθηκε να καταταγεί, οι ομοσπονδίες πυγμαχίας τού αφαίρεσαν τον τίτλο του παγκόσμιου πρωταθλητή και του αρνήθηκαν το δικαίωμα να αγωνιστεί, στην ακμή της καριέρας του. Εκείνο το άκρως αμφιλεγόμενο εξώφυλλο του “Εσκουάιρ” έγινε αμέσως εμβληματικό σύμβολο της εποχής των ειρηνικών διαμαρτυριών σε ταραχώδεις καιρούς». Το Associated Press χαρακτήρισε το συγκεκριμένο εξώφυλλο την πιο χαρακτηριστική εικόνα της δεκαετίας του 1960, «γιατί έθιξε τις φυλετικές διακρίσεις και τη θρησκεία».

Για την καμπάνια που έκανε το 1982 για το MTV νιώθει περήφανος. Αν και το μουσικό κανάλι ξεκίνησε ως μια «ιστορία καταδικασμένη να πετύχει», μετά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του τα δείγματα για τη μελλοντική πορεία του μόνο θετικά δεν ήταν. Ο Λόις ανέλαβε δράση. Τηλεφώνησε στον Μικ Τζάγκερ στο Λονδίνο και τον έπεισε να βοηθήσει στο διαφημιστικό και μάλιστα χωρίς χρήματα. Λίγες εβδομάδες μετά το πρώτο σποτ που έδειχνε τον Τζάγκερ να σηκώνει το τηλέφωνο και να λέει «I want my MTV», τον κάλεσαν πολλοί ροκστάρ παρακαλώντας τον να παίξουν και εκείνοι στο διαφημιστικό.

Στις επαγγελματικές επιτυχίες του συγκαταλέγεται και η περίπτωση του σχεδιαστή Τόμι Χίλφιγκερ. «Κάποιες φορές το έχω παρακάνει εν γνώσει μου» παραδέχεται στο βιβλίο του εξηγώντας πως το 1985 λάνσαρε το πρώτο κατάστημα στο Upper West Side του Μανχάταν με τη μορφή… κρεμάλας (του παιχνιδιού).

Σε μια γιγαντοαφίσα στην Τάιμς Σκουέαρ της Νέας Υόρκης καλούσε το κοινό να βρει τους τέσσερις σπουδαίους αμερικανούς σχεδιαστές ανδρικών ρούχων. Τα αρχικά του πρώτου ονόματος παρέπεμπαν στον Ραλφ Λόρεν, τα αρχικά του δεύτερου ονόματος στον Πέρι Ελις, ενώ πίσω από τα κενά του τρίτου ονόματος «κρυβόταν» ο Κάλβιν Κλάιν. Κανείς δεν γνώριζε, όμως, τον τέταρτο σχεδιαστή… «Σε μια νύχτα, η καυτή ερώτηση της πόλης έγινε η εξής: Ποιος στον διάολο είναι ο Τ_ _ _ Χ_ _ _ _ _ _ _ _ ;».

Μήνες αργότερα, ο Κάλβιν Κλάιν πέτυχε τον Λόις σε ένα εστιατόριο. Του έχωσε το δάχτυλο στο πρόσωπο και του ξεφούρνισε: «Το ξέρεις ότι μου πήρε 20 χρόνια για να βρεθώ εκεί που είναι ο Χίλφιγκερ σήμερα;». Λύγισα το δάχτυλό του και απάντησα: «Ανόητε! Γιατί να κάνεις σε 20 χρόνια κάτι που μπορείς να πετύχεις σε 20 ημέρες;».

Τελευταία φορά που επισκέφθηκε την Ορεινή Ναυπακτία (τόπο καταγωγής της μητέρας του Βασιλικής και του πατέρα του Χαράλαμπου, που από βοσκός έγινε ανθοπώλης στη Νέα Υόρκη) ήταν το 1975. Τη χρονιά, δηλαδή, που έχασε τη μητέρα του. Σήμερα, όμως, ο Τζορτζ Λόις, έπειτα από σχεδόν τέσσερις δεκαετίες, βρίσκεται και πάλι στην Ελλάδα, στο πλαίσιο του TEDx της Θεσσαλονίκης.

Στήριξη στην Ελλάδα

Την πατρίδα του, λέει ο Τζορτζ Λόις, δεν την ξέχασε ποτέ. Φρόντιζε μάλιστα ως επαγγελματίας να τη στηρίζει με κάθε τρόπο. Την περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών σχεδίασε καταχωρίσεις για την ενίσχυση του αντιδικτατορικού αγώνα (φωτογραφία). Το καλοκαίρι του 1985, τότε που αεροπειρατείες και απαγωγές στη Μέση Ανατολή είχαν ξεφύγει από τον έλεγχο και ο πρόεδρος Ρίγκαν προειδοποιούσε τους Αμερικανούς να μην ταξιδέψουν στην Ελλάδα, ο ΕΟΤ τον παρακάλεσε να αναχαιτίσει τη διαφαινόμενη ζημιά στην πατρίδα. «Επιστράτευσα 39 διάσημους (χωρίς ελληνική καταγωγή) για να πουν στην Αμερική ότι “επιστρέφουν σπίτι τους στην Ελλάδα”. Προσφέραμε δωρεάν πτήσεις, δωρεάν διαμονές, δωρεάν μεταφορές προς τα ελληνικά νησιά. Οι διάσημοι έκαναν ουρά. Οι πτήσεις της Ολυμπιακής και της TWA γέμισαν. Η ελληνική οικονομία απόλαυσε μια καταπληκτική τουριστική σεζόν, μια από τις πιο δοξασμένες όλων των εποχών» επισημαίνει. Και διευκρινίζει ότι ποτέ δε θεώρησε τον εαυτό του Αμερικανό. «Είμαι Ελληνοαμερικανός και κατ’ αυτόν τον τρόπο απαιτώ να αναφέρονται στο πρόσωπό μου όλα τα μέσα ενημέρωσης στην Αμερική!».

* O Τζορτζ Λόις παρουσιάζει το βιβλίο του«Εξω από τα δόντια (Συμβουλές για ανθρώπους με ταλέντο!)» (εκδ. Key Books)την Τρίτη 13/5 και ώρα 8 μ.μ. στο Γκάζι Hall στο Γκάζι.

Τελευταία Νέα