Μια νέα κατηγορία εργαζομένων, τους «αόρατους», οι οποίοι αγγίζουν το ένα εκατομμύριο, δημιούργησαν στη χώρα μας η κρίση και η έκρηξη της ανεργίας. Πρόκειται για όσους εργάζονται σε καθεστώς μαύρης (αδήλωτης) εργασίας, ως μισθωτοί αλλά αμείβονται με μπλοκάκι ελεύθερου επαγγελματία καθώς και με πλήρες ωράριο, που δηλώνονται ως μερικώς απασχολούμενοι.
Τα νέα στοιχεία του Ινστιτούτου Εργασίας Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδος (ΙΝΕ / ΓΣΕΕ) είναι αποκαλυπτικά για τις συνθήκες εργασιακού μεσαίωνα στην αγορά εργασίας παρά τις θετικές ενδείξεις αύξησης της απασχόλησης για πρώτη φορά από το ξέσπασμα της κρίσης. Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά:
n Ενας στους πέντε εργαζόμενους είναι ανασφάλιστος με αποτέλεσμα (όπως προκύπτει και από τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας) το σύνολο των εργαζόμενων σε καθεστώς μαύρης εργασίας να προσεγγίζει τους 500.000.
n 300.000 είναι οι λεγόμενοι «ψευδο-αυτοαπασχολούμενοι» οι οποίοι, ενώ παρέχουν εξαρτημένη μισθωτή εργασία, παρουσιάζονται ως ελεύθεροι επαγγελματίες με μεγάλες απώλειες σε κάθε περίπτωση για τα έσοδα του ΙΚΑ. Το εργασιακό καθεστώς τους (χρονοεπιδόματα, άδειες, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχα κ.τ.λ.) προκύπτει από διαπραγμάτευση με τον εργοδότη και όχι από τη νομοθεσία.
n 200.000 είναι οι εργαζόμενοι οι οποίοι ενώ παρέχουν εργασία πλήρους ωραρίου δηλώνονται ως μερικώς απασχολούμενοι, με αποτέλεσμα και γι’ αυτούς να καταβάλλονται χαμηλές εισφορές στα ταμεία του ΙΚΑ.
Οι «αόρατοι» εργαζόμενοι συνθέτουν την πιο επικίνδυνη μορφή απασχόλησης, σημειώνουν συνδικαλιστικοί κύκλοι και στελέχη ασφαλιστικών ταμείων, αφού δεν πληρώνουν οι εργοδότες και οι ίδιοι ασφαλιστικές εισφορές στα Ταμεία, δεν στοιχειοθετούν δικαιώματα χρόνου, δεν δικαιούνται άδεια, επίδομα αδείας, δώρα Χριστουγέννων – Πάσχα, αποζημίωση κ.λπ.
«Οι απώλειες στα ασφαλιστικά ταμεία από τους ανασφάλιστους και τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης κινούνται στα 6 δισ. ευρώ ετησίως» δηλώνει ο πρόεδρος της ΠΟΠΟΚΠ Θανάσης Καπωτάς. Από την πλευρά του ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εργαζομένων στα Τουριστικά και Επισιτιστικά Επαγγέλματα Παναγιώτης Προύτζος παρατηρεί ότι η ανασφάλιστη εργασία κάνει θραύση «στον τουρισμό και επισιτισμό όπου ο ένας στους τρεις απασχολούμενους είναι ανασφάλιστος».
Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία των προσλήψεων από το πληροφοριακό σύστημα του ΕΡΓΑΝΗ, διαπιστώνεται ότι στο διάστημα Σεπτεμβρίου 2013 – Μαρτίου 2014 από τις περίπου 789.300 προσλήψεις πάνω από το μισό (53,1%) αναλογεί σε προσλήψεις ευέλικτων μορφών απασχόλησης (το 40,6% αναλογεί σε θέσεις μερικής απασχόλησης και το 12,5% σε θέσεις εκ περιτροπής απασχόλησης), ενώ μόνο το 46,8% αφορούσε προσλήψεις σε θέσεις πλήρους απασχόλησης.
Αντίθετα, στο διάστημα Μαρτίου 2013 – Αυγούστου 2013 από τις περίπου 528.970 προσλήψεις το 63% αφορούσε θέσεις πλήρους απασχόλησης, το 31,2% θέσεις μερικής απασχόλησης και μόλις το 5,8% θέσεις εκ περιτροπής απασχόλησης.
Επιπλέον, αυξητική είναι η τάση της συμμετοχής του μεριδίου των θέσεων εργασίας που αναλογούν σε εκ περιτροπής εργασία. Αποτέλεσμα αυτών των προσλήψεων είναι ένας στους πέντε (20,55%) στον ιδιωτικό τομέα να εργάζεται με ευέλικτες μορφές απασχόλησης (277.532 εργαζόμενοι με μερική απασχόληση) και εκ περιτροπής απασχόληση σε σύνολο 1.371.450 μισθωτών ιδιωτικού τομέα της οικονομίας.
Από τον Ιούλιο του 2013 και μέχρι σήμερα, σύμφωνα με τα στοιχεία από το πληροφοριακό σύστημα του ΕΡΓΑΝΗ, οι μετατροπές των συμβάσεων εργασίας από πλήρη απασχόληση στην κατεύθυνση των ευέλικτων και επισφαλών μορφών απασχόλησης ανέρχονται σε 38.983 περιπτώσεις, όπου πάνω από το ήμισυ αυτών αφορά τη μετατροπή τους σε μερική απασχόληση (20.983 ή 54%). Από τις υπόλοιπες 20.897 περιπτώσεις που αφορούν τη μετατροπή τους σε εκ περιτροπής απασχόληση το 46% έχει γίνει με μονομερή απόφαση του εργοδότη.
Οπως παρατηρεί ο επιστημονικός συνεργάτης του ΙΝΕ – ΓΣΕΕ Γιώργος Κρητικίδης, «ο περιορισμός της πλήρους απασχόλησης και η ταχεία επέκταση νέων μορφών απασχόλησης (μερικής ή εκ περιτροπής) έχουν ως επακόλουθο αρνητικές συνέπειες και ανατροπές στις εργασιακές σχέσεις και στα ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων καθώς και στο επίπεδο εισοδήματος και διαβίωσής τους».
Τελευταία Νέα