Ποια είναι τα συμπτώματα της σεξουαλικής αποστροφής;
Η σεξουαλική αποστροφή χαρακτηρίζεται από μια συστηματική και επαναλαμβανόμενη αποστροφή και αποφυγή κάθε συμπεριφοράς ή τελετουργίας που συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με τη σεξουαλική πράξη. Το άτομο νιώθει πλήρη έλλειψη επιθυμίας, φόβο, αηδία, αποστροφή ή απέχθεια στις γενετήσιες επαφές ή ακόμη και στη σκέψη τους.
Η εικόνα των γεννητικών οργάνων, του γυμνού σώματος, οι εκκρίσεις και οι οσμές του, τα χάδια, τα φιλιά καθώς και η ίδια η σεξουαλική πράξη αποτελούν πηγές έντονου άγχους και δυσφορίας. Η έκθεση σε μορφές σεξουαλικής εμπλοκής οδηγεί το άτομο σε ψυχοσωματικές εκδηλώσεις, όπως οι ταχυκαρδίες, οι ζαλάδες, η ναυτία, τα μουδιάσματα, ο πονοκέφαλος, το αίσθημα κόπωσης, ενώ νιώθει μια επιτακτική ανάγκη να αποφύγει την οιαδήποτε εμπλοκή του.
Ο φόβος του για τη σεξουαλική πράξη συχνά μεταμορφώνεται σε βασανιστικές ιδεοληψίες που σχετίζονται με νοσηρό φόβο απώλειας ελέγχου, ιδέες μόλυνσης κ.λπ.
Πίσω από τη σεξουαλική αποστροφή κρύβεται ένας ευάλωτος ψυχισμός, ο οποίος μπορεί να βιώνει χρόνιες διαπροσωπικές δυσκολίες (δυσαρέσκεια με τον σύντροφο, απιστία)ή να έχει βιώσει τραυματικές εμπειρίες (π.χ. σεξουαλική βία, κακοποίηση), με αποτέλεσμα να έχει συνδέσει μέσα του τον πόνο με τη σεξουαλική πράξη.
Στις χρόνιες μορφές της η αποστροφή για το σεξ υπήρχε πάντα ως πρόβλημα, ενώ στις επίκτητες μορφές του η αποστροφή εκδηλώθηκε ύστερα από μια τραυματική εμπειρία (π.χ. έκτρωση, απόπειρα ή πραγματικός βιασμός).
Ποια είναι τα αίτια και οι ψυχολογικές επιπτώσεις της σεξουαλικής αποστροφής για το άτομο που τη βιώνει;
Οι βαθιά ριζωμένες ενοχές και το αίσθημα ντροπής για τη σεξουαλική πράξη στο πλαίσιο ενός πρώιμου αυταρχικού και θρησκόληπτου οικογενειακού περιβάλλοντος συχνά κρύβεται πίσω από το πρόβλημα.
Η χρόνια συναισθηματικήαναστολή, οι ανεπιθύμητες και απαγορευμένες για το άτομο σεξουαλικές του φαντασιώσεις, τα αμφιθυμικά συναισθήματα προς το άλλο φύλο, αλλά και μια γενικότερη δυσκολία του ατόμου να έρθει κοντά στον άλλον, βρίσκονται συχνά πίσω από το πρόβλημα.
Οι σκέψεις του ατόμου πριν εκτεθεί σε κάποιο σεξουαλικό ερέθισμα συντηρούν την ψυχολογική ένταση που βιώνει (π.χ. «θα αηδιάσω»). Συχνά νιώθει ντροπή και ενοχές για το πρόβλημά του, είναι αποκομμένο από τη ζωή, με αισθήματα μειονεξίας. Ζει μια περιθωριοποιημένη ζωή, μόνο και αβοήθητο. Καταφεύγει συχνά στις καταχρήσεις και οδηγείται στην κατάθλιψη.
Η ψυχοθεραπεία σε συνεργασία με έναν ψυχολόγο ή ψυχίατρο που ειδικεύεται στη θεραπεία των ψυχοσεξουαλικών διαταραχών μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια (PhD), myrsini.kostopoulou@gmail.com