Ο γιος μας πηγαίνει στην Β τάξη του λυκείου και ανακαλύψαμε ότι κάνει χρήση κάνναβης. Τι μπορεί να τον οδηγεί σε αυτήν την συμπεριφορά;
Ο έφηβος διανύει μια εκρηκτική και ταυτόχρονα ρευστή περίοδο κατά την οποία αναζητά με κάθε δυνατό, συνειδητό ή μη, τρόπο να ενώσει τα διάσπαρτα κομμάτια της ταυτότητάς του.
Η κυκλικότητα των συναισθημάτων του, οι εναλλαγές της συμπεριφοράς του και η έντονη ανάγκη για αποδοχή, αν και συχνά μη-εκφρασμένη, αποτελούν χαρακτηριστικές πτυχές του εφηβικού ψυχισμού.
Ο έφηβος παραπαίει εύκολα από την εξιδανίκευση στην αποθυμοποίηση, κάτι που του εντείνει περαιτέρω την συναισθηματική του φόρτιση αλλά και την απογοήτευση που νιώθει από τον κόσμο, τη ζωή του, τον ίδιο του τον εαυτό.
Οι χρήσεις και οι καταχρήσεις στην εφηβεία πέραν από σημείο των καιρών μας, δεν θα μπορούσαν να ερμηνευτούν έξω από τις ψυχολογικές αυτές διαδικασίες που λαμβάνουν χώρα μέσα του.
Η ανάγκη της ένταξης στη συνομήλικη ομάδα και ο έντονος φόβος της απόρριψης καθιστούν τη χρήση ουσιών μια ιδιαίτερα γοητευτική συναισθηματική λύση στην εφηβεία.
Οκτώ στους 10 εφήβους που δοκιμάζει ναρκωτικές ουσίες το κάνουν λόγω πίεσης που εισπράττουν τους συνομηλίκους. Η κοπιώδης αναζήτηση ταυτότητας στην εφηβεία κάνει συχνά τους νέους να υποτιμούν το κόστος σε επικίνδυνες για τους ίδιους συνθήκες.
Το ρίσκο, ο πειραματισμός με τα όρια, η αντίδραση στο γονεϊκό και κοινωνικό περιβάλλον, η διεύρυνση των εμπειριών του, στα πλαίσια ενός συνεχόμενου “υπό σχηματισμού” εαυτού αποτελούν ισχυρά κίνητρα.
Ο μιμητισμός είναι ένας από τους ισχυρότερους μηχανισμούς μάθησης και εδώ οι φίλοι αλλά και η «εξαρτημένη» οικογένεια αποτελούν ισχυρά πρότυπα συμπεριφοράς Πίσω από την χρήση συχνά κρύβεται μια συγκεκαλυμμένη κατάθλιψη, όπως και μια ανάγκη εκφόρτισης από ανεπεξέργαστες ή αδιέξοδες ψυχοπιεστικές για τον ίδιο καταστάσεις.
Η βραχυπρόθεσμη όμως ανακούφιση ενισχύει περαιτέρω την ανάγκη που τον οδηγεί εξαρχής στην χρήση. Ορισμένοι έφηβοι που επιδίδονται σε μεγάλες περιόδους μελέτης και διανόησης ενδέχεται να ρομαντικοποιούν την χρήση κάνναβης επηρεασμένοι από συγγραφείς ή διανοητές στους οποίους εντρυφούν πνευματικά (π.χ. Baudelaire).
Η ενίσχυση της αυτοεκτίμησης του εφήβου και η συνεχόμενη υποστηρικτικότητα του οικογενειακού πλαισίου όπως και η παρότρυνση να συμμετέχει σε μη εξαρτημένες παρέες θα ενισχύσει την προσωπικότητά του και θα τον προφυλάξει από τους κινδύνους των που απειλούν την ψυχική του ευημερία
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας-ψυχοθεραπεύτρια, email myrsini.kostopoulou@gmail.com, twitter @myrsi1
