Τα στατιστικά της Εκκλησίας δείχνουν πως σχεδόν πάντα ένας κληρικός που έχει διατελέσει αρχιγραμματέας της Συνόδου έχει σχετικά εύκολη εκλογή. Πηγές που γνωρίζουν καλά τα εκκλησιαστικά πράγματα επισημαίνουν όμως ότι στην περίπτωση του νεαρού επισκόπου Διαυλείας Γαβριήλ Παπανικολάου δεν λειτούργησε μόνο αυτό το στοιχείο ώστε να επικρατήσει ουσιαστικά χωρίς αντίπαλο. Την τελευταία πενταετία, λένε, ο Γαβριήλ έχει περάσει από πολλές θέσεις – κλειδιά της Αρχιεπισκοπής και της Εκκλησίας της Ελλάδος και η πορεία του σε αυτές αποτελεί απόδειξη των διοικητικών του ικανοτήτων.
Οπως προσθέτουν οι ίδιες πηγές, στις θέσεις ευθύνης που υπηρέτησε τόσο ως πρωτοσύγκελλος της Αρχιεπισκοπής όσο και ως αρχιγραμματέας της Ιεράς Συνόδου «διεκδίκησε και προάσπισε με σθεναρό τρόπο τα καλώς νοούμενα συμφέροντα και δίκαια της Εκκλησίας. Ηταν μαχητικός και ήπιος ταυτόχρονα. Και επέδειξε ήθος και καλοσύνη. Γι’ αυτό τον λόγο η Ιεραρχία τον τίμησε και τον εξέλεξε με τέτοια πλειοψηφία».
Στα 38 του –δηλαδή σε πολύ νεαρή ηλικία για τα εκκλησιαστικά δεδομένα –έχει προλάβει να γίνει πρωτοσύγκελλος, βοηθός επίσκοπος, αρχιγραμματέας της Συνόδου και τώρα μητροπολίτης με αποτέλεσμα να θεωρείται μία τις νέες «ελπίδες» της Εκκλησίας. Στις αρχές του 2009 ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος έδειξε εμπιστοσύνη στα προσόντα και τις ικανότητες του μόλις 33 χρόνων τότε Γαβριήλ, τοποθετώντας τον στη νευραλγική θέση του πρωτοσύγκελου της Αρχιεπισκοπής. Εκτοτε αποτέλεσε έναν από τους πιο στενούς συνεργάτες του.
Νωρίς στα δύσκολα. Ο νεαρός πρωτοσύγκελλος μπήκε αμέσως στα βαθιά. Η θητεία του συνέπεσε με την αλλαγή της κυβέρνησης και την οικονομική κρίση, αλλά εκτιμάται ότι τα κατάφερε πολύ καλά. Η Εκκλησία έπρεπε να σηκώσει μεγάλο βάρος για τους ανήμπορους πολίτες και ο Γαβριήλ βοήθησε στην οργάνωση των συσσιτίων. Συνεργάστηκε με τους υπευθύνους άλλων θρησκευτικών κοινοτήτων και δογμάτων της χώρα μας και είχε συμβάλει ώστε στη διανομή να βοηθούν και αλλοδαποί εθελοντές. Αυτές οι ικανότητές του, σημειώνουν εκκλησιαστικές πηγές, αναμένεται να τον βοηθήσουν να φέρει εις πέρας το δύσκολο έργο του ως μητροπολίτη στις γειτονιές της Νέας Ιωνίας και της Νέας Φιλαδέλφειας που θεωρούνται λαϊκές.
Στον χώρο της ιεροσύνης μπήκε στα 20 του όταν χειροτονήθηκε διάκονος από τον νυν μητροπολίτη Διδυμοτείχου Δαμασκηνό. Το 2002 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος από τον μακαριστό Αρχιεπίσκοπο Χριστόδουλο. Την ίδια περίοδο ήταν εισηγητής – γραμματέας στο γραφείο του τότε πρωτοσύγκελλου Θωμά Συνοδινού, με τον οποίο ακόμη διατηρεί πολύ καλές σχέσεις.
Η ταχύτατη ανέλιξή του προκάλεσε συμπάθειες αλλά και αντιπάθειες προς το πρόσωπό του εντός και εκτός της Εκκλησίας. To είχε παρατηρήσει και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος. Οταν τον χειροτόνησε βοηθό επίσκοπο Διαυλείας το 2011, συγκινημένος του είχε πει: «Είναι αλήθεια ότι στην Ελλάδα αλλά και στον εκκλησιαστικό χώρο όταν βλέπουν κανέναν να ανέρχεται, να διακρίνεται είναι πολλοί οι οποίοι χαίρουν και χειροκροτούν. Αλλά είναι και άλλοι που φθονούν και υπονομεύουν. Εμείς κοιτάμε μπροστά. Το κέντρο σου θα είναι το θυσιαστήριο, η αγάπη και η διακονία των ανθρώπων, είτε έχεις χαρές και επευφημίες είτε λύπες και αποδοκιμασίες».
Ο Γαβριήλ –κατά κόσμον Γεώργιος –γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στο Μοσχάτο και σπούδασε στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έχει μεταπτυχιακό στην Ορθόδοξη Θεολογία από το Πανεπιστήμιο του Φριβούργου της Ελβετίας ενώ είναι κάτοχος διδακτορικού στις πολιτικές επιστήμες του Διεθνούς Εμπορίου (WTC).
Ο 38χρονος μητροπολίτης Νέας Ιωνίας και Φιλαδελφείας θεωρείται άριστος γνώστης των διεθνών εκκλησιαστικών σχέσεων. Στον τομέα αυτό έχει μακρά θητεία σε διάφορα πόστα. Εχει υπηρετήσει ως συνεργάτης της Συνοδικής Επιτροπής Διορθοδόξων και Διαχριστιανικών Σχέσεων της Ιεράς Συνόδου, έχει διατελέσει συνεργάτης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο γραφείο του επιτρόπου επί Κοινωνικών Θεμάτων. Μιλάει άριστα αγγλικά και γαλλικά. Είναι κοσμογυρισμένος καθώς συμμετείχε στην Αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ελλάδος σε Συνελεύσεις του Παγκόσμιου Συμβουλίου Εκκλησιών (ΠΣΕ) και των Ευρωπαϊκών Εκκλησιών στη Βραζιλία και στη Γαλλία αλλά και σε διαχριστιανικά συνέδρια, όπως στην Κίνα.
Επίσης, είχε συμβάλει στην προετοιμασία της επίσκεψης του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου στο Βατικανό. Συμμετείχε στην αποστολή και είχε βοηθήσει στη βελτίωση των σχέσεων με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία. Μετέφερε τις εμπειρίες του στον παραπάνω τομέα στο Ιδρυμα Ποιμαντικής Επιμόρφωσης της Αρχιεπισκοπής, με ομιλίες του για την επικοινωνία των κληρικών με τους διεθνείς θεσμούς.
Οι επικοινωνιακές ικανότητές του δεν εξαντλούνται στο εκκλησιαστικό πεδίο. Θεωρείται ότι έχει συμβάλει στη βελτίωση των σχέσεων Εκκλησίας – Πολιτείας όποτε χρειάστηκε. Οσο διάστημα εργάστηκε στο πλάι του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου ήταν από τους πρωτεργάτες στην προσπάθεια για αξιοποίηση της εκκλησιαστικής περιουσίας. Πιστός στη γραμμή που είχε χαράξει ο Αρχιεπίσκοπος, προσπάθησε για την αποδέσμευση ακινήτων της Εκκλησίας με στόχο στη συνέχεια τα έσοδα που θα προκύπτουν να χρησιμοποιούνται επ’ ωφελεία του λαού.
Κοντά στη νεολαία. Στενός του φίλος, λαϊκός από τον χώρο της Εκκλησίας, λέει πως ο Γαβριήλ είναι «ένας κληρικός που γνωρίζει καλά τις παραδόσεις τις Εκκλησίας, αλλά έχει και έναν σύγχρονο τρόπο προσέγγισης των θεμάτων». Ακόμη ένας άνθρωπος που τον έχει γνωρίσει αναφέρει ότι πρόκειται για έναν υπερδραστήριο νέο κληρικό με κοινωνικές ευαισθησίες.
Ενα από τα εφόδιά του είναι πως γνωρίζει καλά τα θέματα και τα προβλήματα της νεολαίας. Από το 2006 δίδασκε Θρησκευτικά ως εκπαιδευτικός στο Κολλέγιο Αθηνών (σε γυμνάσιο και λύκειο). Ηταν ιδιαίτερα αγαπητός τόσο στους καθηγητές όσο και στους μαθητές. Ειδικά με τα παιδιά είχε πολύ καλή επικοινωνία. Μιλούσε τη… γλώσσα τους μιας και ήταν και αυτός νέος. Χαρακτηριστικό είναι πως παιδιά που τον είχαν καθηγητή παλαιότερα τον επισκέπτονται ακόμη και σήμερα στο γραφείο του. Για πολλά χρόνια εξάλλου ήταν εφημέριος στην Αγία Μαρίνα του Θησείου, εκκλησία που επιλέγουν αρκετά νέα ζευγάρια για τον γάμο τους.