Ηηρωίδα της Κούσνερ, η 22χρονη Ρίνο (από την καζινούπολη Ρίνο της Νεβάδας), διψάει για ζωή και καταξίωση στον χώρο της τέχνης. Αναζητεί την προσωπική της ιστορία περίπου παντού: μεταξύ αγώνων ταχύτητας και ποπ αρτ σκηνής, μεταξύ νεολαιίστικων εξεγέρσεων ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού, ακόμη και μέσω της σύνδεσης των δύο Μεγάλων Πολέμων με την ανάδυση των μεγάλων οικογενειών της βιομηχανικής ανάπτυξης. Την αναζητεί διερωτώμενη για την τέχνη και την τεχνολογία, τον έρωτα ως δώρο και τον έρωτα ως ανταλλαγή, τις συνάφειες και τις διαφορές Ακρας Αριστεράς και Ακρας Δεξιάς, Αμερικής και Ευρώπης, κεφαλαίου και εργασίας. Προκύπτει ένα ζωντανό αμάλγαμα όπου το πολυποίκιλο υλικό είναι αφομοιωμένο και διατυπωμένο με τη δέουσα έκπληξη απέναντι στα πράγματα, που συνιστά και την ουσία της τέχνης. Διαισθάνεσαι διαβάζοντάς το ότι εν τέλει πρόκειται για μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή της «Αισθηματικής αγωγής» του Φλομπέρ, με την ίδια έμφαση στον κοινωνικό αναβρασμό (το Παρίσι τότε, η Ρώμη και η Νέα Υόρκη τώρα), με την αναζήτηση της πλέον επωφελούς στάσης απέναντι στον έρωτα, με τη μετάβαση από την μποέμικη ζωή στα σαλόνια της αριστοκρατίας.
Από τις πρώτες σελίδες, η Κούσνερ πιάνει τον αναγνώστη από τον λαιμό. Σε ένα επεισόδιο του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου, ιταλός μοτοσικλετιστής σκοτώνει έναν Γερμανό με τον φακό της μοτοσικλέτας του νεκρού συντρόφου του. Ο ίδιος αυτός νεαρός, γόνος της οικογενείας Βαλέρα από το Μιλάνο, συνεπαρμένος από τις νεόκοπες μοτοσικλέτες και τους πρωτοφασίστες Φουτουρίστι, θα στήσει μετά τον Πόλεμο μια βιομηχανική αυτοκρατορία που θυμίζει Πιρέλι, Λαμποργκίνι και Φίατ.
Η Κούσνερ θα μας οδηγήσει στην προπολεμική Ρώμη, όπου ο νεαρός Βαλέρα γοητεύεται από τους πρώιμους, σαλεμένους με τις απελευθερωτικές δυνατότητες της τεχνολογίας μοτοσικλετιστές, στα πεδία της μάχης όπου συγκροτείται το σώμα των εποχούμενων αγγελιαφόρων Αρντίτι, στο Μιλάνο και στη Λίμνη του Κόμο όπου και η βίλα της οικογένειας, στη ζούγκλα του Αμαζονίου όπου ο Βαλέρα αγοράζει από τη βραζιλιάνικη κυβέρνηση δικαιώματα εκμετάλλευσης του καουτσουκόδεντρου και καταπιέζει αγρίως τους ντόπιους Ινδιάνους (στις λιγότερο επεξεργασμένες σελίδες του βιβλίου).
Ολες αυτές οι αναδρομές τέμνουν την κυρίως αφήγηση που δεν είναι παρά η ιστορία της νεαρής Ρίνο, όπως την αφηγείται η ίδια. Και αποκτούν εξαρχής νόημα όταν η νεαρή «επαρχιώτισσα», ολομόναχη στη Νέα Υόρκη των μέσων της δεκαετίας του ’70 μπλέκει ερωτικά με τον Σάντρο και τον φίλο του Ρόνι που δουλεύουν στο Μητροπολιτικό Μουσείο και δηλώνουν μινιμαλιστές καλλιτέχνες. Ο έρωτας με τον Σάντρο, γόνο της οικογένειας Βαλέρα, θα ευδοκιμήσει. Η Ρίνο θα εισαχθεί σε καλλιτεχνικούς κύκλους, θα ενδημήσει στις μινιμαλιστικές τάσεις της εποχής, θα συζήσει με τον Σάντρο μέχρι αυτός να την προδώσει με την πρώτη του εξαδέλφη στη διάρκεια του ταξιδιού τους στην Ιταλία. Ο ίδιος ο Σάντρο έχει στρέψει τα νώτα στην οικογενειακή επιχείρηση για να ασχοληθεί με την τέχνη αλλά παραμένει ζάπλουτος και κινείται με άνεση όπου δει. Μάλιστα είναι αυτός που παραγγέλνει το νέο μοντέλο της μοτοσικλέτας της οικείας βιομηχανίας με το οποίο η Ρίνο καταλήγει κάπου μεταξύ Γιούτα και Νεβάδας για να καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ γυναικείας ταχύτητας με 300 τόσα μίλια την ώρα παρακαλώ (αντλημένο από πραγματικό περιστατικό).
Στη διάρκεια της παραμονής της στην Ιταλία, η Ρίνο θα ζήσει τις νεολαιίστικες εξεγέρσεις της εποχής, μια όψη των οποίων είχε γνωρίσει ήδη στη μετά Νίξον και Γουότεργκεϊτ Νέα Υόρκη. Διαπιστώνοντας την απάτη εκ μέρους του καλού της και σοκαρισμένη –ως άπειρη νεάνιδα –από το εισοδηματικό και πολιτισμικό χάσμα στην Ιταλία της εποχής, θα βρεθεί με νεαρό τρομοκράτη, που δούλευε ως επιστάτης στη βίλα των Βαλέρα, στον πυρήνα των διαδηλώσεων, θα παρακολουθήσει απεργίες και τη δράση των Ερυθρών Ταξιαρχιών. Θα καταστεί μάλιστα άθελά της συνεργός στην απαγωγή του Ρομπέρτο, του μεγάλου αδελφού του Σάντρο, ο οποίος εκπροσωπεί τον πυρήνα του καπιταλισμού και διευθύνει την οικογενειακή επιχειρηματική αυτοκρατορία.
Πίσω πια στη Νέα Υόρκη, η Ρίνο πληροφορείται την εκτέλεση του Ρομπέρτο εν μέσω επεισοδίων και διαδηλώσεων, όπου η συγγραφέας Κούσνερ –παρεμβαίνοντας ουσιωδώς στην αφήγηση –θα εκφράσει μια μάλλον απλοϊκή τάση εξομοίωσης του κοινού εγκλήματος με την καπιταλιστική εκμετάλλευση. Η επανασύνδεση με τον Σάντρο δεν θα επιτευχθεί τελικώς και η ηρωίδα θα αφεθεί να προχωρήσει από ερώτημα σε ερώτημα ώς την πολυπόθητη ενηλικίωσή της.

Rachel Kushner

Τα φλογοβόλα

Μτφ. Γιώργος – Ικαρος Μπαμπασάκης

Εκδ. Ικαρος, 2014, Σελ. 568

Τιμή: 17,50 ευρώ