Η ψαριά ήταν μάλλον ασυνήθιστη για έναν αλιέα που ανέσυρε τα δίχτυα του έξω από τις ακτές της Ταϊβάν: μια απολιθωμένη κάτω σιαγόνα που δεν αποκλείεται να ανήκει σε άγνωστο προϊστορικό είδος ανθρώπου.
Η ανακάλυψη, η οποία δημοσιεύεται στην επιθεώρηση Nature Communications, έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες ενδείξεις για τη συνύπαρξη πολλών διαφορετικών ειδών ανθρώπου στην προϊστορική Ασία.
Πριν από την άφιξη του σύγχρονου ανθρώπου πριν από περίπου 50.000 χρόνια, η Ασία είχε κατοικηθεί από αρκετά είδη Homo: τους Homo erectus, τους πιθανότερους προγόνους των σύγχρονων ανθρώπων· τους μυστηριώδεις «Ντενίσοβαν», που ζούσαν από τη Σιβηρία μέχρι τον Ειρηνικό· και τους μικροσκοπικούς Homo florensiensis, γνωστούς και ως «χόμπιτ», οι οποίοι ήταν πιθανώς απόγονοι του Homo erectus και επιζούσαν στην Ινδονησία μέχρι σχετικά πρόσφατα, πριν από περίπου 18.000 χρόνια.
Όλα αυτά τα είδη ανήκουν στους ανθρωπίδες, μια ομάδα που περιλαμβάνει τους ανθρώπους και όλους τους συγγενείς τους μετά το διαχωρισμό της ανθρώπινη εξελικτικής γραμμής από τον χιμπατζή, πριν από περίπου 6 εκατομμύρια χρόνια.
H λίστα των εξαφανισμένων συγγενών μας στην Ασία θα μπορούσε να μεγαλώσει μετά την τελευταία ανακάλυψη, αν και οι ερευνητές τονίζουν πως δεν έχουν αρκετά στοιχεία για να πουν με βεβαιότητα ότι πρόκειται για νέο είδος.
Η σχεδόν πλήρης κάτω σιαγόνα, η οποία φέρει ασυνήθιστα μεγάλα και «πρωτόγονα» δόντια», ανασύρθηκε από βάθος 60 έως 120 μέτρων στον Πορθμό του Πενγκού, περίπου 25 χιλιόμετρα από τις δυτικές ακτές του Καναδά. Ο πορθμός ήταν τμήμα της ηπειρωτικής Ασίας κατά την τελευταία εποχή των παγετώνων, όταν η στάθμη των ωκεανών βρισκόταν χαμηλά.
Ο ψαράς που βρήκε τη σιαγόνα, γνωστή πλέον ως «Πενγκού 1», την πούλησε σε τοπικό κατάστημα με αντίκες. Ταϊβανέζος συλλέκτης δώρισε αργότερα το απολίθωμα στο Εθνικό Μουσείο Φυσικών Επιστημών της Ταϊβάν.
H σιαγόνα δεν ήταν δυνατό να χρονολογηθεί άμεσα, βρέθηκε ωστόσο μαζί με οστά ενός εξαφανισμένου είδους ύαινας. Μετρήσεις του φθορίου και του νατρίου στα οστά έδειξαν ότι τα δύο είδη πρέπει ήταν σύγχρονα.
Οι ερευνητές εκτιμούν έτσι ότι ο μυστηριώδης ανθρωπίδης πρέπει να έζησε τα τελευταία 450.000 χρόνια, πιθανότερα τα τελευταία 10 έως 190 χιλιάδες χρόνια.
Το εντυπωσιακό με τη σιαγόνα είναι ότι φαίνεται πιο ογκώδης και πρωτόγονη ακόμα και από αρχαιότερα απολιθώματα Homo erectus από την Ασία.
Παρουσιάζει ωστόσο ομοιότητες με ένα απολίθωμα Homo erectus ηλικίας 400.000 ετών, το οποίο βρέθηκε στην Κίνα περίπου 950 χιλιόμετρα από τον Πορθμό του Πενγκού.
Αυτό σημαίνει ότι οι Homo erectus ίσως επέζησαν στην Ασία πολύ περισσότερο από ό,τι νομίζουν μέχρι σήμερα οι παλαιοανθρωπολόγοι.
Υπάρχει όμως και το ενδεχόμενο ο ανθρωπίδης της Ταϊβάν να μην ήταν απόγονος του Homo erectus αλλά διαφορετικό είδος ανθρώπου.
Δεν αποκλείεται μάλιστα να ήταν μέλος της φυλής των Ντενίσοβαν, γνωστή μόνο από ένα οστό δακτύλου και δύο δόντια που βρέθηκαν στη σπηλιά Ντενίσοβα της Ρωσίας.
Περισσότερα στοιχεία θα μπορούσαν να προκύψουν αν οι ερευνητές καταφέρουν να απομονώσουν DNA από τη σιαγόνα και να το συγκρίνουν με το δημοσιευμένο γονιδίωμα των Ντενίσοβαν.
