Ειρήνη Ηλιοπούλου: «Αφήνω την κρίση εκτός εργαστηρίου»

Αν μπει κάποιος στο εργαστήριο της Ειρήνης Ηλιοπούλου θα νομίζει ότι βρίσκεται μεσοπέλαγα. Παντού γύρω – τριγύρω θάλασσα και στην άκρη, όπου κοιτάξει το μάτι, βράχια. Λευκά, άλλοτε ψηλά, άλλοτε πιο χαμηλά, που αν τα παρατηρήσει θα διαπιστώσει πως μοιάζουν άλλοτε με λιοντάρια, άλλοτε με κουκουβάγιες. «Εφτιαξα τους βράχους επειδή ήθελα να μιλήσω για το νερό», μας λέει η ζωγράφος για τη 15η ατομική της έκθεση στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών (συνοδεύεται από κείμενο της Αντρέα Στροθ), πέντε χρόνια μετά την προηγούμενη. «Με ενδιέφερε η σχέση νερού και γης, δύο στοιχείων που είναι αντίθετα κι όμως συνυπάρχουν. Είναι αλληλένδετα όπως στις ανατολικές φιλοσοφίες το γιν και το γιαν. Οσο για τα ζωόμορφα σχήματα των βράχων δεν είναι αποτέλεσμα σκέψης. Προέκυψαν τυχαία», συνεχίζει για τη νέα της δουλειά – έξι ακουαρέλες (2Χ1,5 μ.) και 14 έργα μικρότερων διαστάσεων –, μια γεύση της οποίας είχαμε δει πέρυσι στην Art Athina. Πώς όμως από το λάδι βρέθηκε στην ακουαρέλα; Πώς από τις πολυπρόσωπες σκηνές, είτε δρόμου είτε εσωτερικού χώρου, επέλεξε τοπία με ελάχιστη φυσική παρουσία; «Είχα κουραστεί από τις προηγούμενες δουλειές μου, που ήταν εντελώς αυτοβιογραφικές. Αισθάνθηκα την επιθυμία για περιπέτεια και μαζί την ανάγκη να αλλάξω υλικό. Η ακουαρέλα σού δείχνει πού θα πας, αρκεί να την ακούσεις, να πειθαρχήσεις. Αυτή η δουλειά όμως έκρυβε και δυο εκπλήξεις: πρώτον, ανακάλυψα το ξηρό παστέλ με το οποίο καταπιάστηκα για πρώτη φορά. Και δεύτερον, την έλλειψη αφήγησης. Επειδή έχω συνηθίσει να έχω μορφές στα έργα μου, λειτουργώ αυτόματα, αλλά μετά καταλαβαίνω ότι πρέπει να τις θυσιάσω για να αφήσω το ζωγραφικό γεγονός να μιλήσει. Πιστεύω ότι θα γυρίσω αλλιώς στα λάδια έπειτα από αυτή τη δουλειά».

Σε μια εποχή βαθιάς ύφεσης, μήπως ο θεατής θα περίμενε ένα σχόλιο για την κατάσταση κι όχι θαλασσινά τοπία από τον χρωστήρα της μαθήτριας του Λεονάρντο Κρεμονίνι; «Ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσω την κρίση ήταν να την αφήσω έξω από το εργαστήριό μου. Υπάρχουν καλλιτέχνες που δουλεύουν με αφορμή την επικαιρότητα, την σχολιάζουν, και μπράβο τους. Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που δεν την αντέχουν ή για να την αντέξουν δεν την σχολιάζουν καθόλου, και ανήκω σ’ αυτούς. Ζωγραφίζω για να μην πάθω κατάθλιψη. Με προβλημάτισε άλλωστε και η εποχή στην οποία γίνεται η έκθεση και ομολογώ ότι την εμπορική τύχη των έργων τη βλέπω δύσκολη. Η ζωή όμως συνεχίζεται, και για μένα ένας κύκλος έχει κλείσει. Πρέπει να δείξω αυτή τη δουλειά για να πάω παρακάτω. Ποιος μου λέει, άλλωστε, ότι του χρόνου δεν θα είναι χειρότερα τα πράγματα;».