Αναζήτηση
Το κρίσιμο πρόβλημα για την Ευρώπη δεν είναι η Ελλάδα. Η ελληνική παθογένεια θα μπορούσε να είναι αν η Ευρώπη βρισκόταν σε περίοδο ακίνδυνων ημερών, με μονοσήμαντα οικονομικά ζητήματα, όπως αυτά που ταλανίζουν σήμερα τον λεγόμενο σκληρό της πυρήνα. Την ευρωζώνη. Οπου εμφανίζονται μοιραίες ρηγματώσεις. Και όπου: Εάν δεν υπάρξουν αποτελεσματικές ανασχέσεις, αυτές μπορεί ν’ αποβούν τελικά έως και ολέθριες. Εάν δηλαδή εκφύγουν του ελέγχου. Και σ’ αυτό το πλαίσιο των εξελίξεων ασφαλώς η Ελλάδα επισημαίνεται ως κρίσιμο διακύβευμα με αυτόδηλο κόστος.
Ωστόσο: H Ευρώπη αισθάνεται ήδη στις παρυφές της ενδεχόμενα γεωστρατηγικών ανατροπών. Που ήδη επαναγεωγραφούν κρίσιμες περιοχές. Ορα Κριμαία. Και που όχι μόνο δεν σταθεροποιούνται, αλλά κι επαπειλούν ευρύτερες και ίσως καταστρεπτικές μετεξελίξεις:
1. Με όσα παρέπονται στην Ουκρανία, όπου ήδη λειτουργούν αιματηρές διαιρετικές τάσεις. Και όπου οποιαδήποτε κατάληξη –ακόμη και στην καλύτερη περίπτωση –δεν πρόκειται να επαναφέρει την κατάσταση στην πρότερή της ισορροπία. Με την απόσχιση να μη θεωρείται πλέον αναστρέψιμη.
2. Με όσα κρισιμότερα εγκυμονούν οι ανατασσόμενες ψυχροπολεμικές τριβές μεταξύ Ρωσίας και νατοϊκής Δύσεως γενικότερα. Οπου η Ευρώπη αποβαίνει εκ των πραγμάτων εμπροσθοφυλακή της αντιπαραθέσεως. Με ό,τι αυτό σημαίνει.
Και σημαίνει πολλά. Ενας δείκτης των οποίων είναι και η μόλις προ εβδομάδος προειδοποίηση της Μόσχας προς τη Δανία. Οτι δηλαδή: Οι ναυτικές της δυνάμεις θα μπουν στο στόχαστρο πυρηνικών στοχεύσεων (άρα και πλήγματος) σε περίπτωση που η χώρα συμπράξει στην αντιπυραυλική ασπίδα του ΝΑΤΟ. Κάτι που δείχνει διαθέσεις όχι αποκλιμάκωσης, αλλά αντιθέτως δραστικότερης ρωσικής αντιδράσεως στις όποιες δράσεις των αμερικανικών κι ευρωπαϊκών από κοντά κέντρων ισχύος και αποφάσεων.
Κι αυτά ενώ επαναφέρεται ήδη (σε χαμηλούς τόνους) θέμα συγκροτήσεως ακόμη κι ευρωστρατού! Κάτι βεβαίως που ανάγει στις θεμελιώδεις ευρωπαϊκές προθέσεις για κοινή εξωτερική πολιτική και κοινή ασφάλεια. Ως αφετηριακό (και αυτονόητο) επιστέγασμα της ουσιαστικής ευρωπαϊκής ολοκληρώσεως. Οπόταν και τα γεγονότα που σήμερα εξελίσσονται προκαταλαμβάνουν τις ηγετικές δυνάμεις της ΕΕ. Που συναντούν αυτές τις κυριολεκτικώς επελαύνουσες (κι εν πολλοίς αδόκητες) εξελίξεις σε δίνη εσωτερικών αδυναμιών, με τάσεις αποδομήσεων, αντί επιθυμητής ενισχυμένης συνοχής. Στο βάθος της οποίας εμφωλεύουν οράματα μιας οιονεί ομοσπονδιακής ολοκληρώσεως. Που ήταν (και είναι) πάντα το καθαυτό ζητούμενο. Πέραν της ευρωζώνης ως του κυρίαρχου οικονομικού της πυρήνα.
Κι αυτά βεβαίως επιπροσθέτως όσων επισυμβαίνουν στην εξίσου όμορη και κυριολεκτικώς διακεκαυμένη μεσανατολική ζώνη. Οπου όχι απλώς αναπτύσσονται συγκρουσιακά σύνδρομα σε όλο το αραβοϊσλαμικό τόξο, αλλά και δημιουργούνται τάσεις επιθετικών διειδύσεων μέσα στην ίδια την Ευρώπη από προωθημένες εξτρεμιστικές ομάδες. Εν είδει καταδρομικών ομάδων κρούσεως του ακραίου φονταμενταλισμού. Την ώρα που τα γεγονότα διασπείρουν στην ευρωπαϊκή ζώνη μεταναστευτικά κύματα. Με όλα τα εγγενή παρεπόμενα, που έχουν τη δική τους ειδική σημασία και ιστορική δυναμική. Οδηγώντας στην ανάγκη νέας αναγνώσεως των εξελίξεων. Και στην αναγκαιότητα στρατηγικών επανεκτιμήσεων.
Εν ολίγοις: Οταν εκσπούσε το «ελληνικό ζήτημα» προ πενταετίας και πριν αυτό μετεξελιχθεί σε ό,τι θεωρήθηκε από την Ευρώπη πονοκέφαλος και αφετηρία παράλληλων προβλημάτων στις νοτιότερές της εκδοχές, τα πράγματα στην ευρωπαϊκή περίμετρο ήσαν διαφορετικά. Και χωρίς πολλούς προβληματισμούς (ή και τύψεις) η Ελλάδα θα μπορούσε ν’ αποβεί τελικά Ιφιγένεια. Κάτι που σήμερα γνωρίζουν καλά όλοι σε όλα τα κέντρα ευρωπαϊκής ισχύος ότι θα ήταν το λιγότερο μοιραίο για τα ίδια. Για λόγους που είναι κι ευανάγνωστοι και αφ’ εαυτών πειστικοί.
Γιατί χωρίς αμφιβολία κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε άρδην ανατροπή κρίσιμων συντελεστών αυτού που προκρίνεται ως στρατηγικός πυλώνας του ευρω-νατοϊκού συστήματος ασφαλείας. Και μάλιστα σε ώρα που τα ίδια τα γεγονότα προσδιορίζουν μετωπική αντιπαράθεση σ’ ένα ευρύτατο μέτωπο.
Ο Ανθος Λυκαύγης είναι δημοσιογράφος – πολιτικός αναλυτής
