Οι πολιτικές ανατροπές των τελευταίων εβδομάδων επηρέασαν άμεσα την ψυχολογία των πολιτών.
Κοινά συμπτώματα ψυχοπαθολογίας ενεργοποιήθηκαν σε πολύ κόσμο κάτι που σύμφωνα με την κοινωνική ψυχολογία συμβαίνει όταν το κοινωνικό πλαίσιο πάσχει και βιώνεται από το άτομο ως ασταθές, απρόβλεπτο και μη-ελεγχόμενο.
O παράλληλος φόβος της πραγματικής απώλειας που κυριαρχεί (οικονομική, σπιτιού, αντικειμένων, προϋποθέσεων καθημερινότητας) καθώς και της συμβολικής (αξιοπρέπειας, αυτοεκτίμησης, αυτονομίας, υγείας, ελπίδας, δυνατοτήτων, προοπτικής κλπ) μπορεί ναδημιουργούν τις παρακάτω ψυχολογικές ανατροπές:
* Ξεσκέπασμα βαθύτερων υπαρξιακών αγωνιών (π.χ.φόβοςθανάτου)
* Αγωνία για επικείμενες συμβολικές απώλειες (π.χ. του εαυτού, του σημαντικού άλλου, της δυνατότητας να αγαπάς, να είσαι σημαντικός, να μη μείνεις μόνος)
* Αλλαγή δυναμικής στις σχέσεις, αλλοίωση αισθημάτων σεβασμού και εκτίμησης εαυτού και άλλου
* Απώλεια εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα
* Θυμός, αίσθημα αδιεξόδου, πτώση αυτοεκτίμησης
* Ήπια έως μέτρια συμπτώματα κατάθλιψης (π.χ. αδυναμία άντλησης ικανοποίησης από δραστηριότητες, κακή διάθεση, απομόνωση, δυσκολία στην συγκέντρωση)
* Διαταραχές ύπνου, αλλαγές συμπεριφοράς (π.χ. ξεσπάσματα θυμού, καταναλωτική μανία, αστάθεια στα θέλω)
* Ήπια έως μέτρια συμπτώματα άγχους (π.χ. αίσθημα απειλής, αγωνία, φόβος, διέγερση, ταχυκαρδία, εφίδρωση, τρέμουλο, μούδιασμα, ζαλάδα)
* Γενικευμένο αίσθημα ανασφάλειας με έντονη καχυποψία για τα κίνητρα των άλλων
* Ξαφνική εισχώρηση ή ενίσχυση συγκεκριμένων πεποιθήσεων (π.χ. θρησκευτικών, εθνικιστικών)
Τα συμπτώματα αυτά είναι περιστασιακές ψυχικές εναλλαγές που δεν πρέπει να μας τρομάζουν, αν δεν οδηγούν σε σοβαρές δυσλειτουργίες στην διεκπεραίωση των καθημερινών μας ρόλων.
Ας χρησιμοποιήσουμε τονφόβο μας για το αβέβαιο αύριο σαν όπλο και όχι σαν εχθρό. Ο φόβος είναι καθοδηγητικός και σε προστατεύει, αν είσαι κυρίαρχός του και δεν τον αφήνεις να σε παραλύσει. Ας τηρήσουμε ένα καθημερινό πρόγραμμα βασικών τελετουργιών που θα αντισταθμίσει την αβεβαιότητα που βιώνουμε, και ας προστατεύσουμε τους οικογενειακούς δεσμούς και την αγάπη μας για τους σημαντικούς άλλους.
Η Μυρσίνη Κωστοπούλου είναι διδάκτωρ Κλινικής Ψυχολογίας-ψυχοθεραπεύτρια, email myrsini.kostopoulou@gmail.com, www.myrsinikostopoulou.com