Από τη Συρία με λεωφορείο έως τον Λίβανο και από εκεί αεροπορικώς στην Τουρκία. Υστερα από μια διαδικασία περίπου μίας ώρας στο Κέντρο Ταυτοποίησης της Χίου, οι σύροι πρόσφυγες πήραν τα χαρτιά στα χέρια τους, τα οποία θα τους επιτρέψουν να συνεχίσουν το ταξίδι τους στη Στοκχόλμη. Ο Αμπντούλ είναι γιατρός, η Σιρίν σπουδάζει για να γίνει δασκάλα Αγγλικών. «Στη Σουηδία έχουμε φίλους και ελπίζουμε πως εκεί θα είναι καλύτερα» λένε.
Η λειτουργία του Κέντρου Ταυτοποίησης της Χίου (hotspot) στο χωριό Χαλκειός, που απέχει περίπου επτά χιλιόμετρα από το λιμάνι, ξεκίνησε ουσιαστικά χθες με κανονική ροή προσφύγων. Είναι δε σε μακρινή απόσταση από τον οικισμό του χωριού. Το πρωί μάλιστα έγινε η παρουσίασή του στα μέσα ενημέρωσης και αργά το απόγευμα το επισκέφτηκε ο υπουργός Εθνικής Αμυνας Πάνος Καμμένος.
1.100 πρόσφυγες σε 75 οικίσκους
Οπως πρόσθεσε, στον χώρο του Κέντρου οι πρόσφυγες και οι μετανάστες θα βρουν ζεστό φαγητό και άλλες υποδομές για να συνεχίσουν τη ζωή τους. Ο Γρηγόρης Στεργιούλης αναφέρθηκε και στο δίκτυο εθελοντών των ΕΛΠΕ που συνδράμουν τους πρόσφυγες. Αντιπροσωπεία υπαλλήλων του ομίλου επισκέφτηκε τον χώρο του hotspot της Χίου και μοίρασε στους πρόσφυγες σακίδια πλάτης με τρόφιμα, κουβέρτες και είδη ατομικής υγιεινής. Το ποσό που διέθεσαν τα ΕΛΠΕ για το hotspot ξεπέρασε το 1 εκατομμύριο ευρώ.
Η διαδικασία της καταγραφής
Τους υποδέχθηκαν άνθρωποι της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ αλλά και μέλη μη κυβερνητικών οργανώσεων. Τους έδωσαν νερό και τρόφιμα. Παράλληλα, όσοι είχαν πρόβλημα υγείας εξετάστηκαν στα ιατρεία των Γιατρών του Κόσμου, του ελληνικού και του ισπανικού Ερυθρού Σταυρού. Αρχικά οι πρόσφυγες περιμένουν σ’ έναν χώρο αναμονής και συμπληρώνουν μια φόρμα με τα στοιχεία τους. Ακολουθεί ταυτοποίησή τους στη γραμμή καταγραφής.
«Δηλαδή η διαδικασία τους λεγόμενου screening, των συνεντεύξεων που παίρνουν από τους πρόσφυγες άνθρωποι της Frontex. Στόχος τους είναι να ξεκαθαρίσουν αν είναι πράγματι πρόσφυγες» αναφέρει ο συντονιστής του hotspot, αντισυνταγματάρχης Χαράλαμπος Λώλος. Στη συνέχεια οι πρόσφυγες φωτογραφίζονται και μέσω ειδικού σκάνερ λαμβάνονται ψηφιακά τα αποτυπώματά τους.
Σύμφωνα με τον σχεδιασμό, οι πρόσφυγες θα παραμένουν στο hotspot έως 72 ώρες για την ταυτοποίησή τους. Πάντως, χθες η ροή της καταγραφής διαρκούσε 40-60 λεπτά για κάθε άτομο καθώς παρατηρούνταν και κάποια προβλήματα στα τερματικά της Αστυνομίας.
Ο προβληματισμός του δήμου
Ωστόσο, ο δήμος έχει επισημάνει πως θα πρέπει να διευθετηθεί μια σειρά από θέματα που έχει ζητήσει για να μην υπάρξουν αντιδράσεις στο μέλλον. Οπως τονίζεται τόσο από τον δήμαρχο όσο και από τον αντιπεριφερειάρχη Χίου Σταμάτη Καρμαντζή, οι κάτοικοι του νησιού αλλά και η Τοπική Αυτοδιοίκηση έδειξαν από την πρώτη στιγμή τη συμπαράστασή τους στους πρόσφυγες. Επισημαίνουν, ωστόσο, πως το νησί χρειάζεται μια σειρά ενεργειών από πλευράς πολιτείας για να υπάρχει σταθερότητα και ανάπτυξη. Το αεροδρόμιο, αναφέρουν, έχει μεγάλα προβλήματα.
«Υπάρχει ένα ποσό περίπου 15 εκατομμυρίων ευρώ για το αεροδρόμιο της Χίου από κοινοτικά κονδύλια στο υπουργείο Μεταφορών. Πότε σκοπεύει να τα δώσει; Είναι η κραυγή αγωνίας μας» σημειώνει ο Σταμάτης Καρμαντζής.
Το Helpe Village
Στους 67 οικίσκους του Helpe Village – όπως ονομάζεται το Κέντρο Ταυτοποίησης της Χίου, αφού μεγάλο μέρος του αποτελεί προσφορά του Ομίλου Ελληνικών Πετρελαίων – θα υπάρχουν έπιπλα και συστήματα ψύξης – θέρμανσης. Αλλοι οκτώ οικίσκοι μετασκευάστηκαν σε χώρους υγιεινής, που είναι πλήρως εξοπλισμένοι με νιπτήρες, λεκάνες και ντουσιέρες με ζεστό νερό.
Οπως τονίζεται από τον Ομιλο Ελληνικών Πετρελαίων, προτού ξεκινήσει η λειτουργία του Helpe Village «επιδιορθώθηκαν και όλες οι ζημιές στο κτιριακό συγκρότημα του παλιού εργοστασίου της ΒΙΑΛ, όπου αντικαταστάθηκαν τα συνολικά 756 τετραγωνικά μέτρα σπασμένων τζαμιών με την τοποθέτηση πολυκαρμπονικών, διάφανων φύλλων».
Το hotspot της Χίου είναι ένα από τα πέντε που είναι υποχρεωμένη να λειτουργήσει η χώρα μας. Το νησί αποτελεί τον δεύτερο προορισμό των προσφύγων στην Ελλάδα, μετά τη Λέσβο. Το 2015 έφτασαν στη Χίο 125.000 πρόσφυγες όταν το 2014 είχαν φτάσει μόλις 6.500.
Ετοιμα τα 4 από τα 5 κέντρα καταγραφής
Τις επόμενες ημέρες αναμένεται να λειτουργήσουν πλήρως τα τέσσερα από τα πέντε κέντρα καταγραφής μεταναστών και προσφύγων, σύμφωνα με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Πάνο Καμμένο κατά τη διάρκεια της χθεσινής κοινής συνέντευξης Τύπου με τον αναπληρωτή υπουργό Προστασίας του Πολίτη Νίκο Τόσκα και τον αναπληρωτή υπουργό Μεταναστευτικής Πολιτικής Γιάννη Μουζάλα. Οπως επισήμανε ο Καμμένος, το hotspot στην Κω θα είναι έτοιμο μέχρι το τέλος της εβδομάδας. Η κατασκευή του κέντρου στο Σχιστό ολοκληρώθηκε και το hotspot είναι έτοιμο να ανοίξει τις πύλες του.