Σε κάθε κυβερνητική θητεία υπάρχει μια κρίσιμη στιγμή. Είναι όταν η κυβέρνηση αντιλαμβάνεται ότι το τέλος είναι περίπου προδιαγεγραμμένο, ότι δεν έχει περιθώρια ανάκαμψης ούτε πιθανότητες επανεκλογής –όποτε κι αν γίνουν εκλογές.
Κοινώς ότι «μετράει μέρες».
Παραδοσιακά, η συνειδητοποίηση αυτή έχει εκθρέψει δύο ειδών αντιδράσεις.
Το 2003-2004, το ΠΑΣΟΚ πάλεψε μέχρι τέλους μήπως και αλλάξουν τα πράγματα. Αλλαξε ακόμη κι αρχηγό. Εχασε όμως με πέντε μονάδες διαφορά.
Το 2009 αντιθέτως ο Καραμανλής προτίμησε να πάει αμέσως σε εκλογές με την ελπίδα ότι θα διασώσει το αποτέλεσμα κι ότι θα υποστεί μια ήπια ήττα που θα τον αφήσει σε ανεκτή πολιτική κατάσταση.
Μπήκε στην προεκλογική εκστρατεία με υστέρηση τεσσάρων, πέντε μονάδων και τελικά υπέστη τη μεγαλύτερη ήττα απερχόμενης κυβέρνησης από το 1981. Εχασε με δώδεκα μονάδες.
Ολοι διαισθανόμαστε ότι σε αυτό το σημείο βρίσκεται σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ. Κι ως εκ τούτου αναζητεί στρατηγική.
Θα το τραβήξει όσο μπορεί και με κάθε τρόπο ελπίζοντας να αντιστρέψει το ρεύμα; Ή θα επιταχύνει τις εξελίξεις ποντάροντας σε μια αξιοπρεπή ήττα και προσδοκώντας κάποια στιγμή έναν «δεύτερο γύρο»;
Προφανώς δεν έχω απάντηση –μεταξύ μας, δεν νομίζω ότι την έχει κι ο ΣΥΡΙΖΑ…
Διαισθάνομαι όμως ότι στην προκειμένη περίπτωση η προσωπική στρατηγική του Τσίπρα δεν ταυτίζεται απαραιτήτως με τις επιθυμίες των στελεχών του.
Ο Τσίπρας είναι αισίως 42 ετών. Ακόμη κι αν φύγει αύριο σηκωτός, έχει μπροστά του χρόνο για να επιστρέψει.
Οι άλλοι όμως δεν είναι όλοι τόσο νέοι. Είδαν για πρώτη φορά εξουσία στη ζωή τους κι υποθέτω θα την αρμέξουν όσο μπορούν –όπως κι αν φύγουν τελικά…
Ακόμη περισσότερο που είναι εμφανές ότι μια ομάδα στελεχών (από τον Παππά και τον Βερναρδάκη έως τον Κουρουμπλή και τον Σπίρτζη) θεωρούν ότι μπορούν να παρατείνουν την παραμονή τους στην εξουσία μέσα από την άγαρμπη οικοδόμηση ενός «καθεστώτος».
Δεν ξέρω αν θα το πετύχουν. Είμαι βέβαιος όμως ότι θα το δοκιμάσουν με όλες τους τις δυνάμεις και πολύ φανατισμό –συνεπικουρούμενοι από τις κραυγές του «αριστερού» Τύπου…
Αλλά ούτε σε αυτό είναι προφανές ότι συμπίπτει η προσωπική στρατηγική του Τσίπρα. Αν το πετύχουν, θα έχει καλώς και για τον ίδιο. Διαφορετικά, θα υποχρεωθεί να πάρει τις αποστάσεις του.
Οχι απαραιτήτως για λόγους πολιτικής ηθικής. Αλλά επειδή η διασφάλιση του προσωπικού του μέλλοντος επιβάλλει να διαφοροποιηθεί από μια επιχείρηση που θα καταγραφεί ως «απόπειρα εκτροπής» με προφανείς επιπτώσεις.
Και το ένστικτο επιβίωσης είναι μεγάλο πράγμα στην πολιτική.
