Ανοιχτό το ενδεχόμενο για «άλλα μέτρα» σε περίπτωση που δεν καρποφορήσουν οι επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ και της Frontex, άφησε ο γερμανός υπουργός Εσωτερικών την ώρα που η Αυστρία αναλαμβάνει πρωτοβουλία συνεργασίας των βαλκανικών χωρών εκτός της Ελλάδας, κίνηση που προκάλεσε την έντονη αντίδραση του υπουργείου Εξωτερικών.
Ήδη το υπουργείο Εξωτερικών επέδωσε διάβημα διαμαρτυρίας στο οποίο επισημαίνεται ότι «με τημονομερή και καθόλου φιλική προς τη χώρα μας ενέργεια αυτή επιχειρείται να ληφθούν, εν τη απουσία της Ελλάδας, αποφάσεις που αφορούν άμεσα την Ελλάδα και τα ελληνικά σύνορα».
Σε «κάποια άλλα» σύνορα θα πρέπει να επιχειρηθεί η προστασία της Σένγκεν, εφόσον εντός δύο εβδομάδων (δηλαδή μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και ΕΕ – Τουρκίας στις 6 ή 7 Μαρτίου) δεν αναχαιτιστούν οι προσφυγικές ροές. Και προφανώς, όπως προκύπτει από τις δηλώσεις του γερμανού υπουργού Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ, αυτά δεν θα είναι τα ελληνικά θαλάσσια σύνορα (που είναι τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ενωσης).
Θα είναι τα βόρεια σύνορα της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ, όπως δείχνουν η ασφυξία στην Ειδομένη και η νέα πρωτοβουλία της Αυστρίας να λάβει αποφάσεις με χώρες του Βαλκανικού Διαδρόμου (χωρίς τη συμμετοχή της Ελλάδας). Αυτή η εξέλιξη, σύμφωνα με πληροφορίες των «ΝΕΩΝ», δεν έχει προκαλέσει μόνο τη δυσφορία της Αθήνας αλλά και την έντονη ενόχληση της Κομισιόν και της ολλανδικής προεδρίας που δεν ενημερώθηκαν.
Κι αυτό μόλις μερικά 24ωρα αφότου ο Αλέξης Τσίπρας απείλησε, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, με βέτο στο κείμενο για τη συμφωνία της Βρετανίας με την ΕΕ, εφόσον δεν αναλάμβανε κάποιου τύπου δέσμευση ότι τα σύνορα θα μείνουν ανοιχτά. Η δέσμευση που έλαβε η Αθήνα ήταν προφορική, παρότι ο Γιάννης Μουζάλας επιχείρησε χθες να διασκεδάσει τις εντυπώσεις χαρακτηρίζοντας «άνευ σημασίας» το αν οι δεσμεύσεις ήταν γραπτές ή προφορικές, με το σκεπτικό ότι «και άλλες φορές έχουν παραβιαστεί γραπτές συμφωνίες» όπως υποστήριξε.
Γραπτή συμφωνία δεν υπήρξε στο τελευταίο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Ακόμη όμως και αν υπήρχε, δεν θα δέσμευε την ΠΓΔΜ, η οποία δεν είναι μέλος ούτε της ΕΕ ούτε της ζώνης Σένγκεν. Η ΠΓΔΜ μάλιστα έχει δώσει σαφή δείγματα το τελευταίο διάστημα και με την ανέγερση του δεύτερου φράκτη ότι εξέταζε κλείσιμο των συνόρων ενόψει αυξημένων προσφυγικών ροών (οι σχετικές διαρροές μάλιστα από σκοπιανά μέσα αναφέρονταν ευθέως σε κλείσιμο των συνόρων το διάστημα 23 Φεβρουαρίου – 10 Μαρτίου). Η απόφαση της Σερβίας να μην επιτρέπει πλέον την είσοδο στους αφγανούς πρόσφυγες ήταν απλώς η αφορμή που πυροδότησε, με τη σειρά της, το ντόμινο του κλεισίματος των σκοπιανών συνόρων για τους Αφγανούς.
Οσο για τη Σύνοδο Κορυφής, όπως είπε ο Ντε Μεζιέρ (στο γερμανικό κανάλι ARD), «όλα τα κράτη συμφώνησαν ότι η προστασία των εξωτερικών συνόρων με την Τουρκία έχει χρονικά και ουσιαστικά προτεραιότητα, δηλαδή η επιχείρηση της Frontex, η επιχείρηση του ΝΑΤΟ, το γεγονός ότι οι πρόσφυγες θα στέλνονται πίσω στην Τουρκία.
Και τις επόμενες δύο εβδομάδες θα αποδειχθεί πόσο αποτελεσματικό είναι αυτό. Αν αποδειχθεί αποτελεσματικό, τότε είναι περιττά άλλα μέτρα. Αν όχι, τότε πρέπει να αποφασιστούν άλλα μέτρα, κατά τη δική μου άποψη, ευρωπαϊκά». Οπως σημείωσε χαρακτηριστικά, «αν χρειαστεί, θα πρέπει η προστασία της ζώνης Σένγκεν να γίνει σε κάποια άλλα σύνορα, κατά το δυνατόν από κοινού».
ΑΥΞΗΜΕΝΕΣ ΡΟΕΣ. Με βάση όμως τα σημερινά δεδομένα, μοιάζει σχεδόν αδύνατον να υπάρξει πρόοδος μέσα σε δύο εβδομάδες. Οι ροές προς τα ελληνικά νησιά αυξάνονται τις τελευταίες ημέρες, ενώ –όπως αποκάλυψαν χθες «ΤΑ ΝΕΑ» –η Τουρκία βάζει προσκόμματα στις συζητήσεις για το επιχειρησιακό σχέδιο της νατοϊκής επιχείρησης στο Αιγαίο, εγείροντας πολλαπλά ζητήματα που αφορούν ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα και αρμοδιότητες.
Κυρίως όμως η Αγκυρα δεν δέχεται επαναπροώθηση προσφύγων στα παράλιά της, καθιστώντας ακόμη πιο αβέβαιο το μέλλον και την όποια αποτελεσματικότητα μιας μελλοντικής επιχείρησης ως προς την αναχαίτιση των ροών.
Ωστόσο τα ευρωπαϊκά μέτρα και η αποφυγή μονομερών ενεργειών μοιάζουν αυτή τη στιγμή με ουτοπία, καθώς οι χώρες του Βαλκανικού Διαδρόμου με τις ευλογίες της Αυστρίας τραβούν τον δικό τους δρόμο, αποκλείοντας την Ελλάδα από τις διαβουλεύσεις τους και αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες που οδηγούν σε ντόμινο και σε de facto κλείσιμο των συνόρων.
Αυτό ήταν εξάλλου το βασικό θέμα συζήτησης στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε χθες το βράδυ στο Μέγαρο Μαξίμου με τη συμμετοχή των Γιώργου Μουζάλα, Νίκου Κοτζιά, Πάνου Καμμένου, Νίκου Τόσκα, Θόδωρου Δρίτσα και Νίκου Ξυδάκη.
Εκεί εξετάστηκαν τρόποι αντιμετώπισης του ντόμινο αλλά και αντίδρασης με διπλωματικά κανάλια –αναμένεται διάβημα προς τη Βιέννη για τα όσα συμβαίνουν, τα οποία παραβιάζουν κατάφωρα τις ίδιες τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΣΤΗ ΒΙΕΝΝΗ. Με πρωτοβουλία της Αυστρίας, η οποία την Παρασκευή ανακοίνωσε ανώτατα ημερήσια όρια στον αριθμό των αιτούντων άσυλο και των διερχόμενων προσφύγων από τη χώρα (80), αύριο έχουν προσκληθεί στη Βιέννη οι υπουργοί Εσωτερικών και Εξωτερικών της Αλβανίας, της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, της Κροατίας, του Κοσόβου, της ΠΓΔΜ, της Σερβίας, του Μαυροβουνίου, της Σλοβενίας αλλά και της Βουλγαρίας, προκειμένου να συντονίσουν τις δράσεις τους.
Η πρωτοβουλία έχει προκαλέσει δυσφορία στην Αθήνα αλλά και στην Κομισιόν και στην ολλανδική προεδρία από τις οποίες, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται σήμερα επίσημη τοποθέτηση.
Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στη διάσκεψη θα συμμετέχει και ο αυστριακός υπουργός Αμυνας Χανς Πέτερ Ντόσκλοτσιλ. Δεδομένης της τάσης της Αυστρίας να στρατιωτικοποιήσει το ζήτημα και της δεδηλωμένης πρόθεσής της να στείλει ακόμη και στρατό προκειμένου να φυλαχτούν τα σύνορα της Ελλάδας με την ΠΓΔΜ, δεν αποκλείεται να συζητηθούν και στρατιωτικά μέτρα.
Ηδη οι αστυνομικές Αρχές της Αυστρίας, της Κροατίας, της ΠΓΔΜ, της Σλοβενίας και της Σερβίας συμφώνησαν να διοργανώσουν από κοινού μεταφορά των προσφύγων απευθείας από τα ελληνοσκοπιανά σύνορα στην Αυστρία.
