Μπορεί να ακούγεται «κλισέ», ζώντας στην εποχή της απόλυτης υπερβολής, ωστόσο, το να χαρακτηρίσει κανείς τον Γιόχαν Κρόιφ ως τον άνθρωπο που άλλαξε το ποδόσφαιρο, δεν είναι ψέμα. Ο Ολλανδός «Νουρέγιεφ» της μπάλας, όπως τον αποκάλεσε ο κόσμος των γηπέδων ήταν μια ιδιοφυΐα του αθλήματος και ξεχώριζε τόσο εντός, όσο και εκτός αγωνιστικών χώρων με αυτά που έκανε, αλλά και αυτά που συνήθιζε να λέει.
Ενώ όλοι οι άλλοι διάλεγαν νούμερο φανέλας ανάλογα με τη θέση που αγωνίζονταν (άμυνα, κέντρο, επίθεση), ξαφνικά εκείνος «ακύρωσε» τις προπονητικές συνήθειες φορώντας επάνω του τον αριθμό «14», χωρίς κανένας «κανόνας» να μπορεί να εξηγήσει την επιλογή του.
Η ισχυρή προσωπικότητά του αποτυπώθηκε στην ιστορία του παγκοσμίου ποδοσφαίρου, γράφοντας «χρυσές σελίδες» με τη φανέλα της εθνικής Ολλανδίας, του Άγιαξ και της Μπαρτσελόνα.
Ο Κρόιφ υπήρξε ο κύριος εκφραστής του γνωστού «Total football» ή αλλιώς του «ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου» που επινοήθηκε στην Ολλανδία και το οποίο ανέτρεπε τα στερεότυπα της εποχής. Ένα «ρευστό» στυλ παιχνιδιού, που επικεντρώθηκε στην κατοχή της μπάλας και την ταχύτητα, και με τη συμμετοχή όλων των μελών της ομάδας ταυτόχρονα σε άμυνα και επίθεση.
Δεν ήταν τυχαίο πως τη δεκαετία του 1970, βοήθησε τον Άγιαξ να κατακτήσει τρία Ευρωπαϊκά τρόπαια στη σειρά 1971-73, και αναδείχτηκε κορυφαίος ποδοσφαιριστής στην Ευρώπη το 1971, 1973 και 1974.
Όταν αποφάσισε να εγκαταλείψει τον Άγιαξ για τη Μπαρτσελόνα, «έσπασε» το παγκόσμιο ρεκόρ μεταγραφής με τα 2 εκατ. δολάρια που ξόδεψαν οι Καταλανοί για να τον κάνουν «δικό» τους.
Αν και μανιώδης καπνιστής, είχε βρει έναν σχεδόν… μαγικό τρόπο, ώστε το βλαβερό τσιγάρο να μην επηρεάζει την αθλητική του απόδοση, έστω και αν τελικά υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση καρδιάς το 1991.
Παράλληλα, ο Κρόιφ είχε μια σπάνια ικανότητα να εμπνέεται και να φιλοσοφεί γύρω από το ποδόσφαιρο, κυρίως όταν έγινε προπονητής, αλλά και από την εποχή που αγωνιζόταν.
Ξεστόμισε εκατοντάδες ατάκες που έμειναν στην Ιστορία και ίσως η παρακάτω «14άδα» (σ.σ. συμβολικά με τον αριθμό της φανέλας του) να κάνει ακόμη πιο κατανοητή τη διαφορετικότητά του…
#1. «Τεχνική δεν είναι να κάνεις 1.000 γκελ με τη μπάλα. Ο καθένας θα μπορούσε να το πετύχει με προπόνηση. Και τότε θα μπορούσε να δουλέψει σε ένα τσίρκο».
#2. «Επέλεξε τον καλύτερο ποδοσφαιριστή για κάθε θέση μιας 11άδας και τότε δεν θα έχεις την καλύτερη 11άδα, αλλά τα 11 πιο δυνατά ‘εγώ’».
#3. «Δεν θα χαρακτήριζα τον εαυτό μου ως θρήσκο. Στην Ισπανία και οι 22 ποδοσφαιριστές κάνουν τον σταυρό τους πριν βγουν στο γήπεδο. Αν αυτό τους βοηθούσε, τότε όλα τα ματς θα έπρεπε να λήγουν ισόπαλα. Κοινώς δεν υπάρχει Θεός στο ποδόσφαιρο».
#4. «Ποιος λέει ότι πάντα πρέπει να κερδίζει η πιο πλούσια ομάδα; Εγώ δεν είδα ποτέ μια τσάντα με λεφτά να σκοράρει».
#5. «Στατιστικά σε κάθε αγώνα οι ποδοσφαιριστές έχουν τη μπάλα στα πόδια τους για περίπου 3 λεπτά ο καθένας. Άρα πιο σημαντικό είναι τι θα κάνεις τα υπόλοιπα 87 λεπτά χωρίς τη μπάλα».
#6. «Θεωρητικά το να παίζεις ποδόσφαιρο είναι πολύ απλό, αλλά το να παίζεις απλά είναι το πιο δύσκολο».
#7. «Βρίσκω φρικτό να απορρίπτονται ποδοσφαιριστές λόγω στατιστικών μετρήσεων από κομπιούτερ. Ίσως κι εμένα ο Αγιαξ βασιζόμενος σε εργομετρικές μελέτες να έπρεπε να με απορρίψει. Όμως, η ποιότητα της τεχνικής μου και το όραμα δεν μπορούσαν να ανιχνευθούν από υπολογιστές».
#8. «Το ποδόσφαιρο παίζεται αρχικά με τα πόδια και στη συνέχεια με το μυαλό. Όταν η ηλικία δεν σου επιτρέπει να κάνεις πολλά με τα πόδια, τότε αναλαμβάνει το μυαλό».
#9. «Οι Ιταλοί δεν μπορούν να μας κερδίσουν, αλλά εμείς σίγουρα μπορούμε να χάσουμε από αυτούς».
#10. «Οι Ισπανοί παίκτες είναι ιδανικοί για να δουλέψεις μαζί τους. Αντίθετα, οι Ολλανδοί, μόλις ανοίξεις το στόμα σου για να πεις κάτι, έχουν ήδη προλάβει να απαντήσουν: Ναι, αλλά…».
#11. «Όταν προηγείσαι 5-0, τότε δεν έχει νόημα να ψάξεις ένα έκτο γκολ. Πολύ πιο θεαματικό για την κερκίδα, είναι να προσπαθήσεις να σημαδέψεις το δοκάρι».
#12. «Ξέρεις αν ένας παίκτης χτυπάει σωστά τη μπάλα, όχι βλέποντάς τον, αλλά ακούγοντας τον ήχο που κάνει το παπούτσι του στην επαφή με τη μπάλα».
#13. «Πάντα πίστευα ότι κάθε παίκτης πρέπει να μπορεί να αγωνίζεται σε όλες τις θέσεις του γηπέδου. Γι’ αυτό είναι τόσο σημαντικό να ακούνε όλοι τις ομιλίες περί τακτικής. Το αριστερό εξτρέμ δεν επιτρέπεται να κοιμάται όταν μιλάω για το δεξί μπακ».
#14. «Είμαι πρώην παίκτης, πρώην προπονητής, πρώην τεχνικός διευθυντής, πρώην επίτιμος πρόεδρος. Μία καλή λίστα που δείχνει ότι όλα φτάνουν στο τέλος».
Ορισμένες από τις ημερομηνίες σταθμούς της ζωής του…
25/04/1947: Γεννήθηκε στο Άμστερνταμ
08/07/1957: Εντάχθηκε στις ακαδημίες του Άγιαξ
15/11/1964: Έκανε το ντεμπούτο του με τον Άγιαξ
07/09/1966: Έκανε το ντεμπούτο του με την εθνική Ολλανδίας
30/10/1970: Φόρεσε το νούμερο «14» κόντρα στον κανόνα του «1-11»
14/08/1973: Πήρε μεταγραφή στη Μπαρτσελόνα
22/12/1973: Απέκτησε το προσωνύμιο «Ιπτάμενος Ολλανδός»
(για ένα πανέμορφο γκολ κόντρα στην Ατλέτικο Μαδρίτης).
23/05/1978: Πήρε μεταγραφή στους Λος Αντζελες Αζτεκς
06/12/1981: Επέστρεψε στον Άγιαξ
13/05/1984: Αποχώρησε από την ενεργό δράση
06/06/1985: Έγινε προπονητής του Άγιαξ
04/05/1988: Έγινε προπονητής στη Μπαρτσελόνα
10/03/ 1999: Μπήκε στο «Hall of Fame» της Μπαρτσελόνα σε ειδική τελετή στο «Καμπ Νου»
26/03/2010: Ανακηρύχθηκε επίτιμος πρόεδρος της Μπαρτσελόνα
22/10/ 2015: Διαγνώστηκε με καρκίνο στον πνεύμονα
24/03/2016: «Έφυγε» από τη ζωή