Εύκολες οι σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ δεν ήταν ποτέ. Τώρα γίνονται ακόμη δυσκολότερες καθώς η Ευρώπη εξαρτάται πλήρως από την Τουρκία και τη συνεργασία της τουρκικής ηγεσίας για την αντιμετώπιση της σημαντικότερης πρόκλησης που έχει μπροστά της, την προσφυγική κρίση. Η εξάρτηση της Ευρώπης από την Αγκυρα στο Προσφυγικό εξηγεί εν πολλοίς και τη συγκρατημένη στάση των ευρωπαϊκών ηγεσιών μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα στην Τουρκία.
Το Βερολίνο και η καγκελάριος Ανγκελα Μέρκελ που εμπνεύστηκε και πρωτοστάτησε στη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας για το Προσφυγικό περιμένουν τις εξελίξεις των επόμενων ημερών που θα δείξουν σε ποιο βαθμό η ισχυροποίηση του Ερντογάν μετά την αποτυχία των πραξικοπηματιών θα επηρεάσει τη συμφωνία για το Προσφυγικό.
«Ο Ερντογάν ήταν ούτως ή άλλως ένας δύσκολος εταίρος. Τώρα πολλοί στο Βερολίνο φοβούνται ότι θα γίνει ακόμη πιο αστάθμητος. Είναι αβέβαιο περισσότερο από ποτέ αν θα τηρηθεί η συμφωνία για το Προσφυγικό» σχολίασε η εφημερίδα του Βερολίνου «Ταγκεσπίγκελ». Κατ’ αρχήν είναι η ανοικτή διαμάχη ΕΕ – Τουρκίας για την απελευθέρωση της βίζας για τους Τούρκους καθώς η ΕΕ επιμένει σε αλλαγές στον αντιτρομοκρατικό νόμο της Τουρκίας που πέρασε ο Ερντογάν. Μετά το πραξικόπημα ο Ερντογάν μπορεί πλέον να επιχειρηματολογεί ότι η απειλή από αντιδημοκρατικές δυνάμεις δεν είναι φαντασίωσή του αλλά πραγματικότητα και οι απαιτήσεις των Ευρωπαίων είναι εξωπραγματικές».
Νατοϊκή αποστολή. Ενα από τα πρακτικά ζητήματα που θέτουν οι εξελίξεις στην Τουρκία είναι αν θα επηρεαστεί η αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, στο πλαίσιο της συμφωνίας για το Προσφυγικό. Η Τουρκία συμμετέχει στην υπό γερμανική διοίκηση αποστολή του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο για τη φύλαξη των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας από τα κυκλώματα των διακινητών. Οι πρώτες εκτιμήσεις είναι ότι δεν θα υπάρξουν επιπτώσεις στην επιχειρησιακή λειτουργία και ικανότητα της αποστολής. Σύμφωνα με την εφημερίδα «Βελτ», η Τουρκία ως μέλος του ΝΑΤΟ συνεργάζεται με τη Frontex της ΕΕ μέσω μονάδων της τουρκικής ακτοφυλακής και του τουρκικού ναυτικού, οι οποίες κατά τα φαινόμενα δεν είχαν άμεση ανάμειξη στο πραξικόπημα.
Κόκκινες γραμμές. Η γερμανική ηγεσία και η καγκελάριος Μέρκελ κατέληξαν γρήγορα στην καταδίκη των στασιαστών στην Τουρκία, αλλά η επόμενη φάση είναι δυσκολότερη. Η εξάρτηση της Γερμανίας και της Ευρώπης από την Τουρκία στο Προσφυγικό δεν σημαίνει ότι μπορεί να ξεπεραστούν και οι κόκκινες γραμμές στην αντιμετώπιση της Τουρκίας του Ερντογάν. Αυτές αφορούν πρωτίστως τα θέματα δημοκρατίας και κράτους δικαίου τα οποία ο Ερντογάν μετά το δημοψήφισμα αγνοεί ακόμη πιο επιδεικτικά. Οι κόκκινες γραμμές θα φανούν άμεσα στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις ΕΕ – Τουρκίας. Τα κεφάλαια των δημοκρατικών θεσμών και του κράτους δικαίου παραμένουν κλειστά και η προοπτική να ανοίξουν και να ολοκληρωθούν επιτυχώς απομακρύνεται ακόμη περισσότερο. «Μια χώρα που θεσπίζει τη θανατική ποινή, τερματίζει αμέσως τη διαπραγμάτευση ένταξης στην ΕΕ» εκτιμά ο Ντάνιελ Μπρέσλερ της «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ».
Οι σχέσεις με το ΝΑΤΟ. Θολό είναι το τοπίο σε ό,τι αφορά και την εξέλιξη των σχέσεων της Τουρκίας με το ΝΑΤΟ. «Παράγοντες της Ατλαντικής Συμμαχίας αναμένουν ότι το επόμενο διάστημα θα είναι μια φάση ανασφάλειας που θα θέσει και ζητήματα πρακτικής φύσης, π.χ. εάν οι μέχρι τώρα συνομιλητές θα παραμείνουν στη θέση τους και ποιος θα είναι ο ρόλος του τουρκικού στρατού στην ίδια την Τουρκία και η διαθεσιμότητα για τις ανάγκες της νατοϊκής συμμαχίας.
Το ενδεχόμενο να μεταφερθεί ο τουρκικός εμφύλιος πόλεμος σε γερμανικό έδαφος, ανησυχεί το Βερολίνο. Στη Γερμανία ζουν πάνω από τρία εκατομμύρια πολίτες με τουρκικές ρίζες, μεταξύ των οποίων έχει μεγάλη απήχηση η κίνηση Γκιουλέν, τον οποίο στοχοποίησε ο Ερντογάν ως υποκινητή του πραξικοπήματος.
«Η απόπειρα πραξικοπήματος δεν έχει συνέπειες για τους 244 γερμανούς στρατιώτες που σταθμεύουν στη νατοϊκή βάση του Ιντσιρλίκ» καθησύχασε το γερμανικό υπουργείο Αμυνας τις πρωινές ώρες του Σαββάτου.
