Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η χώρα θα παραμείνει σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τρεις μήνες, χρονικό διάστημα που θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να λάβει γρήγορα και αποτελεσματικά μέτρα εναντίον των πραξικοπηματιών.

Πρόσθεσε ότι το δικαίωμα αυτό παραχωρείται από το άρθρο 120 του τουρκικού συντάγματος.

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης θα τεθεί σε εφαρμογή με τη δημοσίευση της απόφασης στην εφημερίδα της κυβερνήσεως, και θα επιτρέψει στον πρόεδρο και το υπουργικό συμβούλιο να παρακάμψουν το τουρκικό κοινοβούλιο για να περάσουν νέους νόμους και να περιορίσουν ή να αναστείλουν τα δικαιώματα και τις ελευθερίες κατά το δοκούν.

Ο τούρκος πρόεδρος δήλωσε πως δεν πρόκειται να μειωθούν οι αρμοδιότητες των νομαρχών, αλλά αντιθέτως αυτές θα αυξηθούν και οι ένοπλες δυνάμεις θα τελούν υπό τις εντολές και τη διοίκηση των νομαρχών. Απομένει πάντως να γίνει γνωστό τι είδους ρυθμίσεις θα ακολουθήσουν, αφού ο ισχύων νόμος περί κατάστασης έκτακτης ανάγκης ψηφίστηκε το 1983 και σε πολλά σημεία δεν είναι ικανό μέσο για να αντιμετωπιστούν τα δεδομένα της σημερινής εποχής. Σημαντικό χαρακτηριστικό του νόμου πάντως είναι ότι ανοίγει τον δρόμο για την άσκηση πολιτικής μέσω προεδρικών διαταγμάτων.

Στον «Νόμο περί Κατάστασης Εκτακτης Ανάγκης» που εγκρίθηκε το 1983, οι περιπτώσεις κατά τις οποίες αυτή κηρύσσεται, εκτός από τις φυσικές καταστροφές, τις επιδημίες και την οικονομική κρίση, ορίζονται ως η «σοβαρή διατάραξη της δημόσιας τάξης λόγω, πρώτον, σοβαρών ενδείξεων για βίαιες κινήσεις που αποσκοπούν στην κατάργηση του ελεύθερου δημοκρατικού καθεστώτος που έχει συσταθεί συνταγματικώς ή των θεμελιωδών δικαιωμάτων και ελευθεριών και δεύτερον, βίαιων επεισοδίων».

Προβλέπονται αυστηρά μέτρα ελέγχου

Η Κατάσταση Εκτακτης Ανάγκης, με βάση τον εν λόγω νόμο, κηρύσσεται, λαμβανομένης υπόψη της γνώμης του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, από το υπουργικό συμβούλιο που συνεδριάζει υπό την προεδρία του προέδρου της δημοκρατίας, τμηματικά ή σε ολόκληρη τη χώρα, για διάστημα που δεν θα ξεπερνά τους έξι μήνες. Ωστόσο η εθνοσυνέλευση μπορεί να παρατείνει συνεχώς την ισχύ της. Αυτό ακριβώς είχε συμβεί σε νομούς της Νοτιοανατολικής Τουρκίας το 1987. Παρότι σταδιακά άλλαζαν οι νομοί, αυτή ίσχυσε μέχρι το 2002, με παράταση που έδινε κάθε έξι μήνες η τουρκική εθνοσυνέλευση.

Σύμφωνα με το νόμο, μεταξύ των πρόσθετων μέτρων που προβλέπονται για την «Κατάσταση Εκτακτης Ανάγκης, είναι ο περιορισμός ή η απαγόρευση κυκλοφορίας, η απαγόρευση συγκέντρωσης ή κυκλοφορίας σε συγκεκριμένες τοποθεσίες ή σε συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα, ο σωματικός έλεγχος και ο έλεγχος στα οχήματα και η κατάσχεση του υλικού το οποίο θεωρείται αποδεικτικό στοιχείο, επιβολή στους πολίτες της υποχρέωσης να φέρουν πάντα αστυνομική ταυτότητα, η απαγόρευση της εκτύπωσης και διανομής εφημερίδων, περιοδικών και άλλων εντύπων, ο έλεγχος κάθε μορφής εντύπων και οπτικοακουστικών μέσων, καθώς και θεατρικών παραστάσεων και κινηματογραφικών ταινιών που προβάλλονται δημοσίως κ.λπ.

Η επιβολή της «Κατάστασης Εκτακτης Ανάγκης», σύμφωνα με το νόμο, καταργεί όλους τους συνταγματικούς περιορισμούς επί της έκδοσης προεδρικών διαταγμάτων. Αρμόδιο για τον συντονισμό είναι το πρωθυπουργικό γραφείο ή υπουργείο που θα εξουσιοδοτήσει ο πρωθυπουργός, ενώ συστήνεται και συντονιστικό όργανο στο οποίο μετέχουν συναρμόδια υπουργεία.