Σε εξαιρετικά πλεονεκτική θέση είναι οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται νωρίς, δηλαδή πριν εξελιχθούν τα συμπτώματα της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας, σύμφωνα με όσα εξηγεί στα ΝΕΑ ο Διευθυντής Νευρολογικής κλινικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών Τριαντάφυλλος Ντόσκας.

Πόσο σημαντικό είναι να προλάβει κάποιος τη Σκλήρυνση κατά Πλάκας σε αρχικό στάδιο; Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένη ομάδα που πρέπει να κάνει προληπτικό έλεγχο;

Είναι πολύ σημαντικό για τον ασθενή, η έγκαιρη διάγνωση της νόσου. Ο ασθενής στο αρχικό στάδιο βρίσκεται σε πλεονεκτικότερη θέση τόσο στον τομέα της γρήγορης και έγκαιρης φαρμακευτικής αντιμετώπισης, αλλά και της μη φαρμακευτικής θεραπείας με φυσιοθεραπείες, γυμναστική, κολύμπι κ.α. όσο και στη καθυστέρηση της μετάπτωσης σε δευτεροπαθώς προϊούσας επιδεινούμενης μορφής.

Τι μπορεί να τον «υποψιάσει» και τι είδους εξετάσεις θα πρέπει να κάνει για έγκαιρη πρόληψη;

Τα συμπτώματα της νόσου είναι οπτικά (δυσκολία στην όραση, διπλωπία, θάμβος (θάμπωμα), αλλαγή στην χρωματική όραση ( τα χρώματα όταν είμαστε κουρασμένοι ή σε πολύ ζεστό περιβάλλον τα βλέπουμε πιο αχνά),

Αισθητικά (αιμωδίες, καυσαλγίες, υπαισθησία, διαταραχή στην αναγνώριση του θερμού και του ψυχρού)

Μυϊκή αδυναμία

Αστάθεια στη βάδιση

Από το ουροποιητικό

Αν η νόσος διαγνωστεί έγκαιρα, τι «κερδίζει» ο ασθενής;

Καθυστερεί η μετάπτωση της νόσου στην δευτεροπαθώς επιδεινούμενη μορφή, μειώνεται ο ρυθμός της εγκεφαλικής ατροφίας και έχουμε καλύτερη διαχείριση των συμπτωμάτων της νόσου,.

Πόσο δύσκολη είναι σήμερα η διαχείριση της Σκλήρυνσης κατά Πλάκας; Υπάρχουν σημαντικές εξελίξεις τα τελευταία 10 χρόνια στη διαχείριση της νόσου;

Η νόσος ανάλογα με την μορφή και τα συμπτώματα που προκαλεί, έχει αντίστοιχη αντιμετώπιση. Υπάρχει η δυνατότητα πολλών και διαφορετικών προγραμμάτων αντιμετώπισης της ενεργότητας της νόσου, με θεραπείες πρώτης και δεύτερης γραμμής, και πολλές επιλογές αντιμετώπισης των συμπτωμάτων της νόσου.

Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι ΣκΠ;

Η μορφή με υποτροπές που είναι και η συχνότερη

Η μορφή δευτεροπαθώς επιδεινούμενη στην οποία μεταπίπτει ην προηγούμενη ομάδα ασθενών σε κάποιο ποσοστό

Και η μορφή που από την αρχή ξεκινά ως πρωτοπαθώς προϊούσα επιδεινούμενη

Ποια συμπτώματα εμφανίζει κάποιος όταν η νόσος εξελίσσεται;

Κάποια από τα παλαιότερα συμπτώματα συνεχίζουν να επιδεινώνονται και μπορούν να εμφανισθούν και νέα συμπτώματα, όπως σπαστικότητα, πόνος, κόπωση και γνωστικές διαταραχές.

Υπάρχουν περίοδοι που είναι ενεργή, δηλαδή εκδηλώνονται περισσότερα και ταχύτερα τα συμπτώματα και περίοδοι που δεν εξελίσσεται καθόλου;

Τα πρώτα δυο χρόνια από την έναρξη της νόσου είναι πολύ σημαντικά για την εξέλιξή της. Επίσης σημαντική και κρίσιμη είναι η περίοδος στις γυναίκες μετά τον τοκετό. (μπορεί να έχουμε αυξημένη ενεργότητα)

Τι συμβαίνει στον οργανισμό σε φάσεις ενεργότητας της νόσου;

Κατά τη φάση της ενεργότητας, ενεργοποιημένα λεμφοκύτταρα του αίματος, διασπούν τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και προκαλούν επίθεση στο νευρικό κύτταρο είτε στην μυελίνη είτε στον νευράξονα.

Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που συμβάλουν στην επιδείνωση της πορείας του ασθενή;

Η μη έγκαιρη έναρξη της σωστής φαρμακευτικής αγωγής, η μη συμμόρφωση στην αγωγή από τον ασθενή, η έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες (δεν επιτρέπεται η ηλιοθεραπεία τις ώρες με υψηλή ηλιοφάνεια και πολύ υψηλές θερμοκρασίες).

Υπάρχουν τρόποι να την αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά;

Βεβαίως οι θεραπείες φαρμακευτικές και μη φαρμακευτικές (φυσιοθεραπεία, εργοθεραπεία, ψυχολογική υποστήριξη, λογοθεραπεία, ψυχοθεραπεία, γυμναστική, κολύμβηση, ασκήσεις νοητικής ενδυνάμωσης), αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά την νόσο.

Οι θεραπείες πόσο έχουν εξελιχθεί τα τελευταία δέκα χρόνια και πόσο καθησυχαστικός μπορεί να είναι ο γιατρός απέναντι στον ασθενή;

Βεβαίως έχουν εξελιχθεί οι θεραπείες και ελπίζουμε σε νεότερα σκευάσματα, με καλύτερα αποτελέσματα.

Πόσο σημαντική είναι η συνεργασία του ασθενή με τον γιατρό του στον έλεγχο των συμπτωμάτων της νόσου; Υπάρχουν ασθενείς που ντρέπονται να πουν συμπτώματα στον γιατρό τους;

Βεβαίως κάποια συμπτώματα δεν τα αναφέρουν στο γιατρό, όπως οι διαταραχές από το ουροποιητικό, δηλ η ακράτεια, η επιτακτική ούρηση, η δυσκολία στην έναρξη της ούρησης, τα προβλήματα στην libido και γενικότερα στις σεξουαλικές σχέσεις, τα συμπτώματα που σχετίζονται με τις αισθητικές διαταραχές, όπως τα μουδιάσματα, η δυσκολία στο να αντιληφθούν στο σώμα τους το θερμό ή το ψυχρό, η κόπωση, η δυσανεξία στη ζέστη και οι δυσκολίες στην προσοχή, στην συγκέντρωση και στην ταχύτητα επεξεργασίας της σκέψης.

Ποια είναι τα πιο συνηθισμένα και γιατί θα πρέπει να μιλούν στον γιατρό τους;

Τα πιο συνηθισμένα είναι τα οπτικά συμπτώματα, τα αισθητικά, από το ουροποιητικό, η κόπωση, η μυική αδυναμία, η διπλωπία, η αστάθεια κατά την βάδιση, η διαταραχή στην προσοχή και στην συγκέντρωση, η κατάθλιψη, ο πόνος, η σπαστικότητα και οι δυσκολίες στον ύπνο.

Τι βρίσκεται στα φαρμακευτικά εργαστήρια και θα κυκλοφορήσει ως πολλά υποσχόμενη θεραπεία στο κοντινό μέλλον;

Νέα σκευάσματα πρόκειται να κυκλοφορήσουν είτε ως ενέσιμες θεραπείες, είτε ως από του στόματος, τα οποία υπόσχονται αρκετά στον τομέα των υποτροπών και της επιδείνωσης της νόσου.

Ντόσκας Τριαντάφυλλος

Ο κ Ντόσκας Τριαντάφυλλος είναι Διευθυντής Νευρολογικής κλινικής του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών. Το επιστημονικό και ερευνητικό ενδιαφέρον επικεντρώνεται στην Πολλαπλή Σκλήρυνση, την Νόσο Πάρκινσον και την άνοια.

Υπό την επίβλεψή του πραγματοποιούνται αρκετές ερευνητικές και κλινικές μελέτες σε νευρολογικές παθήσεις.

Συντονίζει διεπιστημονική ομάδα για μη φαρμακευτική παρέμβαση στους παραπάνω ασθενείς, με νευροψυχολόγους, ψυχολόγους, φυσιοθεραπευτές, εργοθεραπευτές, λογοθεραπευτές και κοινωνικούς λειτουργούς και επισκέπτριες υγείας για την αξιολόγηση και ατομική ή ομαδική θεραπεία στο κέντρο νοητικής ενδυνάμωσης στο Ναυτικό νοσοκομείο Αθηνών, Πειραιά και Σαλαμίνας.